یک شوخی بیجا اما مفید
چند روز قبل با یکی از دوستان بزرگوار توی تاکسی نشسته بودیم که یکی تماس گرفت و خبر داد که فلانی از دنیا رفته است . خیلی ناراحت شده بودم و سریع با یکی از دوستان دیگر تماس گرفتم و از ایشون سؤال کردم،ایشون هم خبر نداشت.خیلی تعجب کردم آخه چطور ممکنه یکی از دنیا بره و بهترین دوستانش بی اطلاع باشند.اما آنچه که تعجب بنده را بیشتر کرده بود این بود که وقتی با منزلشون نیز تماس گرفتیم و از حال این مرحوم سؤال کردیم جواب داد :رفته کلاس درس.تا اینکه متوجه شدیم یکی از رفقا به قصد شوخی با این بیچاره رفته چند تا آگهی ترحیم چاپ کرده و همراه با عکس ایشون زده به در و دیوار ..
وقتی با خود مرحوم تماس گرفتم خیلی ناراحت بود از دوستش و شوخی بی موردش ،اما می گفت از صبح که موضوع را فهمیدم یک چیزی تمام ذهن مرا بخود مشغول کرده است :اینکه اگر موضوع حقیقت داشت و من نیز الان در آن دنیا بودم وضعیت من چگونه بود؟اصلا چقدر آمادگی پذیرش مرگ را داشتم؟
و همین شوخی بی مورد تلنگری شد برای این دوست مرحوم ما درباره مرگ و واقعیت های قبل از مرگ و بعد از آن تحقیق کند .
امّا براستی آیا اگر همین حالا حضرت عزرائیل به سراغ ما بیاید چقدر توان استقبال از او را داریم ؟خوشحا ل میشویم یا غمگین ؟اصلا تا بحال در باره این موضوع فکر کردیم؟که چگونه باید از این دنیا خدا حافظی کنیم؟
آماده باش بودن انسان در مقابل مرگ، یکی از مهمترین آموزه‌های ادیان الهی است و در واقع مهیّا شدن برای سفر آخرت و جهانی دیگر است و همین، یکی از اهداف قرآن کریم، در تذکر فراوان به مسئله "معاد" و جهان آخرت می‌باشد ،که در روایات اهل بیت: از آن به "استعداد للموت" تعبیر شده است.
چند نکته مهم در این رابطه:
1. تفسیر صحیحی از مرگ داشتن:
این که مرگ را فنا و نابودی نپنداریم، بلکه آن را دریچه‌ای به عالم بقاء و زندگی جاویدان بدانیم یعنی مرگ یک تولّدی دیگر است که انسان از طریق آن، از محیط محدود زندگی این جهان به عالمی بسیار گسترده‌تر پا می‌گذارد; این که اگر انسانیت انسان به "روح" اوست این روح همواره زنده است و مرگ چیزی جز جدائی جسم ازروح نیست.
2. یادآوری مرگ:
بدون شک ذکر و یادآوری مرگ، انسان را برای آن روز و پس از آن آماده ساخته و روح و جان انسان را از غفلت زدگی دور می کند قرآن می‌فرماید: آنها فقط ظاهری از زندگی دنیا را می‌دانند، و از آخرت (و پایان کار) غافلند! "به همین جهت در روایات ائمه:، ترغیب به یاد کردن فراوان از مرگ، آمده است. رسول اکرم‌فرموده‌اند: "مرگ را فراوان یاد کن، یاد هرچیز دیگری را از ذهن تو می‌برد.1
3. کوچک شمردن دنیا:
در مقابل جهان آخرت و این که دنیا را محل گذر بسوی جهان دیگری دانستن.
خداوند می‌فرماید: "وَ مَا هَـَذِه‌ِ الْحَیَوَة‌ُ الدُّنْیَآ إِلآ لَهْوٌ وَ لَعِب‌ٌ وَ إِن‌َّ الدَّارَ الاْ ?َخِرَة‌َ لَهِی‌َ الْحَیَوَان‌ُ لَوْ کَانُواْ یَعْلَمُون2؛ این زندگی دنیا چیزی جز سرگرمی وبازی نیست و زندگی واقعی سرای آخرت است، اگر می‌دانستند." و در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: "ولی شما زندگی دنیا را مقدم می‌دارید، در حالی که آخرت بهتر و پایدارتر است."3
4. برداشتن توشه "تقوا":
که مهمترین امر در آماده سازی انسان برای مرگ است خداوند می‌فرماید: "وَتَزَوَّدُواْ فَإِن‌َّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوَی؛4 و زاد و توشه تهیه کنید، که بهترین زاد وتوشه، پرهیزکاری است".
تلاش در بجا آوردن اعمال نیک و پرهیز از محرمات، بهترین شیوه آماده شدن برای مرگ و جهان دیگر است. امام علی (ع)در پاسخ به این سؤال که آماده شدن برای مرگ چیست؟ فرمودند: "به جا آوردن واجبات و دوری کردن از حرام‌ها و فراگرفتن خوی‌های نیک، با رعایت این امور، دیگر آدمی را چه باک که او به سراغ مرگ رود یا مرگ به سراغش آید.5" و امام سجاد(ع)نیز در همین زمینه فرمودند: "این که از گناهانش توبه کار باشد و به کارهای نیک بپردازد و (با چنین حالی) بر خداوند حبیب و کریم وارد شود.6
تنظیم : بصیرت گروه دین و اندیشه تبیان
1- (میزان الحکمة: محمد مهدی ری شهری، (ترجمه حمیدرضا شیخی)، ج 12، ص 5683، ح 19158، دارالحدیث.)
2- (عنکبوت،64)
3- (اعلی، 16 و 17)
4- (بقره،197)
5- (میزان الحکمه، همان، ج 12، ص 5693، ح 19209.)
6- (همان، ح 19210.)
