صدای شكستن دیوارِصوتی
همان طور كه یك قایق تندرو از امواج حاصله از خودش در آب پیشی می گیرد، یك هواپیمای تندرو نیز می تواند از صدای حاصله از خودش پیش بیافتد.
برای مشاهده فیلم روی شکل زیر کلیک کنید.
برای مشاهده فیلم روی شکل زیر کلیک کنید.
در این حالت جبهه امواج صوتی به شكل مخروط پخش شده و به سمت زمین حركت می كنند. عموماً این امواج صوتی از نوك و انتهای بال های هواپیما صادر می گردند.
اگر این شوك صدا در طی انتشار به‌اندازة كافی ضعیف نشود، آن گاه افرادی كه با آن مواجه می شوند صدایی شبیه غرش رعد یا تصادف شدید را می شنوند. این امر باعث وحشت انسان و حیوانات می گردد. در برخی موارد، فشار صوت حاصله به حدی زیاد است كه می تواند باعث شكستن شیشه‌ها نیز گردد. گاهی این اتفاق در ساختمان های بلند و آسمان خراش ها روی می دهد.
بر این اساس، هواپیماهای فراصوت موظف هستند كه در ارتفاع بالا به سرعت صوت یا بالا برسند زیرا بدین ترتیب امواج به وجود آمده قبل از رسیدن به سطح زمین به‌اندازة كافی ضعیف شده‌اند.
در حقیقت موج شوك بر اثر تداخل پی در پی امواج صوتی به وجود می آید و حامل انرژی زیادی است. چنین پدیده‌ای در حالات مختلف تصاویر زیر نشان داده شده است.
امواج صوتی از منبع صدای ساكن به شكل یكنواخت پخش می شوند.
وقتی هواپیما با سرعت كمتر از صوت حركت می كند پدیده دوپلر روی می دهد.
در سرعت یك ماخ دیوارِصوتی حاصل می شود.
در سرعت بالاتر از یك ماخ امواج شوك از هواپیما عقب می مانند و در هنگام رسیدن به زمین باعث ایجاد صدای غرش شدید (شبیه بمب) می گردند.
در اثر حركت هواپیما با سرعت صوت امواج صوتی در مقابل هواپیما به یكدیگر فشرده می شوند. این ناحیه پر فشار دارای انرژی زیادی است. وقتی هواپیما با سرعت بالاتر از صوت حركت می كند، امواج صوتی را پشت سر می گذارد و این امواج به سمت زمین حركت می كنند.
مرکزیادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: سمیرا بادامستانی
