تبیان، دستیار زندگی
قربانی كردن نمادی از قطع دلبستگی و وابستگی ها و جلوه ای از ایثار مال و جان در راه محبوب واقعی و رضای خدا است. بنابراین اسرار قربانی و تأثیر آن در آمادگی روحی برای دوری از هرگونه منفعت طلبی و زیاده خواهی آشكارمی شود.از جمله آموزه های اسلام برای تكامل و رشد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا قربانی کردن در اسلام توصیه شده؟

عید قربان

قربانی كردن نمادی از قطع دلبستگی و وابستگی ها و جلوه ای از ایثار مال و جان در راه محبوب واقعی و رضای خدا است. بنابراین اسرار قربانی و تأثیر آن در آمادگی روحی برای دوری از هرگونه منفعت طلبی و زیاده خواهی آشكارمی شود.از جمله آموزه های اسلام برای تكامل و رشد انسان ها، ایثار از جان و مال است؛ یعنی انسان، همه دارایی ها و امكاناتش را امانتی الهی بداند كه باید در طریق بندگی هزینه كند. لذا انسان در مراحل مختلف زندگی امتحان می شود، از جمله امتحان حضرت ابراهیم علیه السلام به قربانی كردن اسماعیل فرزند دلبند خود، (صافات، آیه 102)

البته آنچه كه از قربانی كردن و رسیدن به مقام قرب الهی به وسیله ذبح گوسفند، لحاظ شده است قطع علقه های روحی و مالی است كه باعث تقوای قلب و طهارت نفس می گردد.

خداوند متعال می فرماید: وقتی شما قربانی می كنید آنچه كه متعلق به خدا است، تقوای شماست نه گوشت و پوست قربانی (حج، آیه 37)

خلاصه این كه ظاهر كار سر بریدن است؛ اما واقعیت قضیه نهایت تسلیم، سرسپردگی، عشق و علاقه بنده به مولای خود است.  قربانی كردن در واقع نوعی جهاد با نفس درجهت زدودن تعلقات و وابستگی های دنیایی و مادی و رهایی از زندان مال پرستی و دنیاطلبی است.

بنابراین قربانی نمادی از قربانی كردن هواهای نفسانی و ذبح نفس اماره است.

اصل قربانی كردن از سنتهای اسلامی و دستورات دینی است.1

در حج تمتّع، روز عید قربان، برای كفاره و ارتكاب امری كه در حین احرام ممنوع بوده، و یا برای وفای به نذر می باشد، قربانی می كنند.

خداوند متعال می فرماید: وقتی شما قربانی می كنید آنچه كه متعلق به خدا است، تقوای شماست نه گوشت و پوست قربانی

از جمله در قرآن كریم می فرماید: و شتران فربه را برای شما از شعایر خدا قرار دادیم. در آنها برای شما خیر است. پس نام خدا را بر آنها ـ در حالی كه بر پای ایستاده اند ـ ببرید و چون به پهلو در غلتیدند، از آنها بخورید و به تنگدست [سایل] و به بینوا [ی غیر سایل] بخورانید. این گونه آنها را برای شما رام كردیم، امید آنكه شكرگزار باشید، هرگز [نه] گوشتهای آنها و نه خونهایشان به خدا نخواهد رسید. ولی تقوای شماست كه به او می رسد. 2

عید قربان

ضیافت و مهمانی در دین بسیار مورد سفارش است و طبیعی است در مجلس عروسی و بازگشت از سفر زیارتی، اطعام صورت می‌گیرد، و برای احترام به شخص زایر یا عروس، حیوان را در مقابل او ذبح می كنند كه این بخش یعنی در مقابل افراد ذبح كردن دلیل دینی ندارد كما اینكه منع هم نشده است، ولی كلیّت آن در دین وجود دارد.

در قرآن كریم است كه : رسولان چون بر ابراهیم درآمدند،... پس آهسته به سوی زنش رفت و گوساله ای فربه[و بریان] آورد. 3 كه بصورت اجمالی، حكایت قربانی كردن گوسفند برای مهمان توسط حضرت ابراهیم را بیان نموده است.

بصورت كلی هر چیزی كه انسان از آن بهره می برد، در دین مباح است و به آن اصل اباحه می گویند.4 و دیگر نیازی به وجود آیه یا روایتی كه مستقیماً به آن دلالت كند نیست، مگر آنكه مفسده ای بوجود آورد.

قرآن كریم می فرماید : ای مردم از آنچه در زمین حلال و پاكیزه است بخورید.5 اما اگر این كار باعث آلودگی محیط زیست و معابر عمومی یا وحشت عمومی یا بر هم زدن نظم ویا غیربهداشتی شدن و آلوده شدن گوشت حیوان است و بعبارت دیگر دارای مفسده ای واضح است، طبیعی است كه باید از آن پرهیز كرد.(و بعضی از علما نیز بر این كار به این صورت اشكال گرفته اند، البته قائل به حرمت نشده اند.) و در مكانهای معین مانند كشتارگاه، ذبح را انجام داد.

. در روایتی از نبی مكرم  در پنج مورد ولیمه دادن آمده است كه عروسی، تولد فرزند، ختنة فرزند، ساخت یا خرید منزل و بازگشت از مكه می‌باشد.6 و طبق همین حدیث مردم به اطعام و قربانی كردن گوسفند یا مانند آن اقدام می كنند. اما در هر صورت این كار واجب نیست و توان مالی فرد در انجام آن لازم است.

تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان


منابع و مآخذ :

1- دانشنامة قرآن، بهاءالدین خرمشاهی، ج2،ص1748

2- . سوره مباركه حج / آیات 36و37

3- سوره مباركه ذاریات / آیات 25و26

4- آیات الاحكام، استاد شانه چی، ص282

5- سوره مباركه بقره / آیه 168

6-  میزان الحكمه، ج5، ص527، حدیث 10839

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.