شاهرگ سبز یزد
نمی شود اهل تاریخ و فرهنگ باشید و سری به یزد نزده باشید و مهم تر از آن، نمی شود که اهل گردش و تفریح باشید و نامی از خاتم یزد نشنیده باشید. شهری که کویری ترین منطقه یزد به شمار می رود و با این حال، شاهرگی حیاتی به نام «سرچشمه هرات» در آن جاری است. سرچشمه ای که خاتم را تبدیل به یکی از پنج منطقه نمونه گردشگری کشور کرده است.
سرچشمه هرات خاتم نه تنها یکی از پنج منطقه نمونه گردشگری کشور به شمار می رود، بلکه هفتمین میراث ارزشمند طبیعی ثبت شده در فهرست آثار طبیعی کشور است که عمر آن به دوره اول زمین شناسی، یعنی دوره کواترز می رسد. با این حساب می توان پیش بینی کرد که سرچشمه خاتم بیش از 10 هزار سال پیش دهان باز کرده و به کویر خشک خاتم جان داده است!
شهر باستانی
خاتم در جنوبی ترین بخش یزد قرار دارد. جایی درست میان استان فارس و استان کرمان. تاریخ ایران را که ورق بزنید می بینید که قرن ها قبل، منطقه هرات و مروست، دو شهر اصلی شهرستان خاتم، به عنوان جزیی از مملکت فارس به شمار می رفتند. این منطقه در دوره ساسانیان به علت ویژگی های خاص جغرافیایی و نزدیکی به یزد و کرمان و فارس اهمیت خاصی داشت و این شاید مهم ترین دلیل تجمع آثار تاریخی در این منطقه باشد.
قلعه مروست، بقعه شیخ‌عبدالله، بقعه شیخ‌بهاءالدین، مسجد شاه‌حسین و قلعه محمد كریم‌خان هرات مهم ترین جاذبه های تاریخی این شهرستان به شمار می روند اما در صدر همه آنها، قلعه کبری قرار دارد که در بالای کوه سرچشمه با فاصله 5 کیلومتری از شهر هرات ساخته شده است. قدمگاه علی هم در 5 کیلومتری غرب هرات، امامزاده پیر غیب با سنگ نوشته هایی به خط میخی در فاصله 20 کیلومتری جنوب غربی هرات (منطقه بوروییه) و مسجد فتح آباد در 5 کیلومتری شمال شرقی هرات قرار دارند و می توانند در فهرست مهم ترین دیدنی های تاریخی این شهر قرار گیرند.
چنار همیشه سوزان
خاتم یک ویژگی دیگر هم برای غافلگیر کردن شما دارد! درخت چنار کهنه ای به نام کرخنگان که با 1500 سال قدمت و 350 سانتیمتر قطر، سال هاست که یکی از دیدنی ترین جاذبه های این شهر به شمار می رود. این درخت کهنسال را باید در غرب روستای کرخنگان ببینید که ارتفاع آن به 20 متر می رسد. تنه این درخت شکافته و به پنج قسمت تقسیم شده و اگر دقت کنید می توانید آثاری از سوختگی طبیعی را در وسط تنه درخت ببینید. شاهدی برای ادعای عجیب مردم منطقه که معتقدند چنار کرخنگان هر صد سال یک بار خود به خود آتش می گیرد و می سوزد!
واحه ای در کویر
اگر گذارتان به یزد افتاد و سری به خاتم زدید، یادتان باشد که از مسیرهای کوهپیمایی، چشمه و کانال آب، قنات ها، جنگل‌های پسته وحشی «باغ شادی» و جنگل‌های بادام كوهی «چنار ناز» و طبیعت بکر این کویر سبز هم دیدن کنید. طبیعتی که این منطقه را تبدیل به گردشگر پذیرترین بخش یزد کرده و امکانات رفاهی زیادی را در این منطقه گرد آورده است.
برای دیدن سرچشمه معروف آن هم باید به 5 کیلومتری غربی این شهر سفر کنید تا بتوانید رود دائمی این منطقه را که خاتم را تبدیل به قلب کشاورزی استان یزد کرده است، ببینید.
گروه گردشگری تبیان- رستم زاد
