ضمانت بقای تشیّع

بسم الله الرحمن الرحیم

از رسوم دیرینهی حوزه علمیّه که بزرگان و زعمای حوزه همواره بر آن صحّه گزاردهاند، تعطیلی دروس حوزه در ایّام شهادات ائمه معصومین علیهم السلام و شرکت در مجالس عزاداری اهل بیت در این روزهاست.

سیرهی اساتید و بزرگان حوزه در این باره، خود درسی برای طلاب جوان است؛ چرا که وقتی علمای اعلام با وجود اشتغالات علمی و اجتماعی زیاد، و با وجود ضعف قوای جسمی، باز هم شرکت در این مجالس را رها نمیکنند و بر روضهخوانی و برگزاری مجالس عزا تشویق مینمایند؛ نشان از اهمیت آن دارد.

این مجالس علاوه بر آنکه در برهههای حساس تاریخ، نقش بیبدیل خود را نشان داده است، در بر دارنده مسائلی چون «تعظیم شعائر الهی»، «توسل»، «تولّی و تبرّی»، «ابراز محبت و مودّت» و... میباشد.

روشن است که افراط و تفریط، مذموم است و خیلی از اوقات، اثر منفی بر جای میگذارد.

نکتهی قابل توجه دیگر این است که شاید این سؤال در ذهن ایجاد شود که اگر ما به جای صرف وقت در این برنامهها به تقویت بُنیهی علمی خود بپردازیم، بهتر نیست؟ اینجاست که میبینیم بسیاری از بزرگانی که بر شرکت در مجالس اهلبیت (علیهم السلام) و ابراز مودّت آشکارا در این مجالس، تأکید دارند؛ خود در قلّهای رفیع علم و اجتهاد قرار دارند و از اساتید مسلّم دروس عالی حوزههای علمیهاند که از نمونههای بارز آن آیت الله العظمی شیخ جواد تبریزی (رضوان الله تعالی علیه) است، استادی که اکثر اساتید کنونی دروس عالی حوزهی قم افتخار شاگردی ایشان را داشتهاند.

اکنون نمونههایی از پرسشهایی را که در اینباره از این استاد فقید حوزه سؤال شده، با هم مرور میکنیم و از پاسخهای ایشان برای خود رهتوشه برمیداریم.

سؤال: وقتى بعضى ایام وفیات یا اعیاد مى‏رسد، مشاهده مى‏شود بعضى دروس حوزه تعطیل و بعضى از دروس پابرجاست، تكلیف من طلبه جوان چیست؟

جواب: باسمه تعالى؛ فرزندم! باید در وفیات ائمه علیهم السلام تعطیلى حوزه و اقامه مجلس عزادارى بر همگان آشكار باشد، و كمترین كارى كه یك طلبه جوان در آن روز مى‏توانم انجام دهد، شركت در مراسم عزادارى و حزن بر خاندان اهل بیت علیهم السلام است، بنابراین حوزه باید در ایام وفیات یكپارچه تعطیل باشد و از این شعائر الهى دفاع كند تا خداى ناكرده به تدریج كمرنگ نشود. اعیاد اهل بیت علیهم السلام روز شادى و فرح است هرچند كه اعداء اهل بیت علیهم السلام عیدى بر ما نگذاشته، اقامه مجلس اعیاد ائمه علیهم السلام با مراعات تمام موازین شرعى و به دور از اعمالى كه موجب وهن بر مقام آنها علیهم السلام باشد (مثل كف زدن) مستحب است و اقامه كننده آن مأجور است و اجر اخروى كسب خواهد كرد؛ إنْشاءاللَّه تعالى.

سؤال: یك طلبه در عزادارى چگونه باید عمل كند؟

جواب: عزادارى، طلبه و غیر طلبه ندارد؛ همه موظف اند كه شعائر الهى را به هر نحو ممكن حفظ كنند، البته هركس نسبت به توانایى خود. شركت در عزادارى، اولین مرحله حفظ شعائر الهى است و همه باید سعى كنند كه ایام سوگوارى، با شكوه تمام برگزار شود. حضور طلاب در جلسات وعظ و خطابه و در جمع مؤمنین باید ملموس باشد و آنها باید در دستهجات سینه زنى، زنجیر زنى و مراسم مختلف كه تقویت شعائر را به دنبال دارد، شركت كنند. در مجلس روضه، اشك بریزند و حالت حزن به خود بگیرند. یادآورى و زنده نگاه داشتن ظلمهایى كه بر اهل بیت علیهم السلام گذشت، ضامن بقاى تشیع است و هرچه در توان دارید از این شعیره دفاع كنید كه سعادت اخروى را كسب خواهید كرد.

سؤال: یك طلبه در مجلس روضه چگونه باید حاضر شود؟

جواب: باسمه تعالى؛ شركت در مجالس روضه حفظ شعائر است و باید به آن اهمیت خاص داد و یك طلبه باید ارادت خود به اهل بیت(علیهم السلام) را نشان دهد مانند گریه كردن و سینه زدن، هرچند به كبودى منجر شود، صدمه زدن در عزاى اهل بیت علیهم السلام تا به حد جنایت نرسد، مانعى ندارد.

سؤال: ولاء یك طلبه چگونه باید باشد؟

جواب: باسمه تعالى؛ یك طلبه هنگامى موفقیت كسب خواهد كرد كه علاوه بر نظم و جدیت در درس و تهذیب نفس، محبّ واقعى اهل بیت(علیهم السلام) باشد؛ فقط حبّ ظاهرى نباشد، بلكه با كردار و رفتار خود محبت را برساند.

و ابراز محبت و مودت به اهل بیت علیهم السلام به اَشكال مختلف مى‏تواند باشد كه عمده آن، حفظ شعائر و خطابه و تبین مظلومیت آنان علیهم السلام بر مردم است. قرآن كریم میفرماید «وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ»، و طلبه اگر میخواهد موفق شود احتیاج به وسیله دارد و بهترین وسیله، اهل بیت علیهم السلام هستند، موفقیت علماى بزرگ ناشى از اخلاص، ارادت، محبت واقعى و توسل آنان به اهل بیت(علیهم السلام)است. اگر زندگى بزرگان را بررسى كنید، خواهید دید كه رمز موفقیت آنان علاوه بر جدیت در درس و تهذیب نفس، محبت واقعى و توكل و توسل به خاندان اهل بیت علیهم السلام بوده است.

سؤال: نمى دانم چه كنم كه توجه پروردگار و اهل بیت علیهم السلام بر من جلب شود؟

جواب: «اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ مِنْ عِبادِهِ الْمُؤْمِنِینَ كُلِّ عَبْدِ دَعّاء فَعَلَیْكُمْ بِالدُّعاءِ فِى السَّحَر إلى طُلُوعِ الشَّمْسِ فَإنّها ساعَةٌ تُفْتَحُ فِیها اَبْوابُ السَّماءِ، وَتُقْسَمُ فِیهَا الأرْزاقُ، وَتُقْضى فِیهَا الْحَوائِجُ الْعِظامُ؛ همانا خداوند عزوجل از میان بندگان مؤمنش آن بنده اى را دوست دارد كه بسیار دعا كند، پس بر شما باد دعا در هنگام سحر تا طلوع آفتاب، زیرا آن ساعتى است كه درهاى آسمان در آن هنگام باز گردد و روزى ها در آن تقسیم گردد و حاجت هاى بزرگ برآورده شود».

ضمن مراعات مسائل شرعى و انجام تكالیف الهى سعى كنید توسل خود را بیشتر كنید و با دعا و نیایش خصوصاً در نیمه شب خود را به پروردگار یكتا نزدیك كنید و إنْشاءاللَّه آن ساعت كه درب هاى آسمان باز است شما جزء كسانى باشید كه حاجتتان برآورده گردد از تواضع و فروتنى  و سادهزیستى غافل نباشد. مأیوس نباشید؛ توسل كنید به آرزوى خود إنْشاءاللَّه خواهید رسید.

منبع: درسهاى برگرفته از سیره استاد الفقهاء والمجتهدین میرزا جواد تبریزى

فرآوری: رهنما، گروه حوزه علمیه تبیان