تبیان، دستیار زندگی
با همسر خود در رابطه با مشكل خود صحبت كنید. آنچه را كه دفعه قبل باعث كمك به شما شده است و نیز آنچه را كه به شما كمك نكرده است با او در میان بگذارید. یك برنامۀ حمایتی ایجاد كنید. چه كسی باید به شما كمك كند؟ مادر؟ مادر شوهر؟ پرستار بچه؟ سایر دوستان یا اعضای
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آمدی جانم به قربانت ولی افسرده ام

مادر شدن

بسیاری از مادران پس از زایمان از چند روز تا چند هفته اول احساس خستگی و افسردگی دارند . تولد بچه با تغییرات زیادی در زندگی مادر همراه است و تطابق با این وضع جدید نیاز به گذشت زمان دارد . این تغییر كوچك در خلق و خوی مادر شایع بوده و بیماری تلقی نمی شود . از هر 10 خانم 8 نفر بعد از زایمان دچار این حالت می شوند .

افسردگی با شدت بیشتر نسبتاً شایع بوده و در چند هفته تا چند ماه بعد از زایمان دیده می شود و از هر 10 خانم یك نفر بعد از زایمان به آن دچار می شود. از هر 1000 نفر خانم بعد از زایمان 1 نفر دچار بیماری حاد روانی می شود كه باید در بیمارستان بستری و درمان شود . به نظر می رسد افسردگی به علت كاهش ناگهانی مقدار هورمون های موجود در خون كه توسط جفت ساخته می شوند ، ایجاد می شود تغییر میزان این هورمون ها ممكن است افسردگی و حتی بیماری روانی شدیدی در مادر ایجاد كند .

اغلب خانم هایی كه بعد از زایمان دچار افسردگی می شوند ، از قبل مستعد ابتلا به افسردگی بعد از زایمان بوده اند . افسردگی بعد از زایمان می تواند ارثی و فامیلی هم باشد . سایر عوامل ایجاد كننده این حالت مثل احساس تنها شدن یا ناكفایتی و نگرانی درباره مسئولیت های جدید ، می توانند استرس ایجاد كرده و بدنبال آن افسردگی ایجاد شود . به نظر می آید این حالات در مادرانی که احساس تنهایی برای نگهداری نوزاد دارند و یا از حمایت کافی همسر بی بهره اند، بیشتر باشد . همچنین مادرانی که دورانی سخت و همراه با مشکل را در کودکی و نوجوانی پشت سر گذارده اند زمینه بیشتر برای ابتلا دارند .

مادری كه دچار افسردگی بعد از زایمان شده است ، شدیدا” باید حمایت روحی شود ، این كار از طریق همسر، دوستان و بستگان او قابل انجام است . مادر را هیچ گاه نباید تنها گذاشت و باید تا حدی كه امكان دارد استراحت كند

كمبود خواب به علت مواظبت از نوزاد ، خستگی از یك زایمان طولانی ، یا وجود زخم های دردناك ( مثل زخم سزارین) می توانند این حالت را شدید تر كنند ، مادرانی كه زایمان سخت و طولانی داشته اند بیشتر دچار افسردگی بعد از زایمان می شوند و چنانچه استرسی از طرف همسر نیز در این زمان اضافه شود امكان دارد كه افسردگی بعد از زایمان شروع شده و یا بدتر شود . بعضی از خانم ها بعد از زایمان دچار اضطراب می شوند و ممكنست حالت های حمله ای وحشت و ترس و بیقراری و تنگی نفس پیدا كنند . اگر این حالت های حمله ای ترس درمان نشوند نهایتا” افسردگی ایجاد می شود .

اگر چه كه علت دقیق ایجاد بیماری روانی شدید شناخته نشده است ، ولی وجود سابقه افسردگی می تواند عامل بیماری روانی شدید فعلی باشد.

علائم افسردگی بعد از زایمان 3 تا 10 روز بعد از زایمان پیدا می شود پس از شروع علائم ، ظرف 5 روز علائم بسیار شدید می شوند . بیقراری ، گریه ، خستگی و تحریك پذیری و فقدان قدرت تمركز فكر، اختلال در خوابیدن ، بی اشتهایی و عدم توانائی در انجام كارهای نوزاد و روزانه از علائم این بیماری هستند .افسردگی بعد از زایمان ممكن است در هر زمانی و در طی 6 ماه اول بعد از زایمان ایجاد شود . مادری كه دچار افسردگی بعد از زایمان شده است ، شدیدا” باید حمایت روحی شود ، این كار از طریق همسر، دوستان ، كارفرما و بستگان او قابل انجام است . مادر را هیچ گاه نباید تنها گذاشت و باید تا حدی كه امكان دارد استراحت كند .

افسردگی

چنانچه افسردگی خیلی خفیف باشد نیازی به درمان دارویی ندارد و انجام اقدامات حمایتی كافی می باشد و این حالت خود بخود بهبودی می یابد .اگر علائم افسردگی متوسط یا زیاد باشد و مادر نتواند كار روزانه خود را انجام دهد، علاوه بر اقدامات حمایتی ، مراجعه به پزشك و درمان دارویی و روان درمانی ، لازم است .

چگونه می توانم بفهمم كه دچار افسردگی پس از زایمان شده ام؟

پزشك شما بهتر از هر فرد دیگر تشخیص خواهد داد كه شما دچار این اختلال شده اید یا خیر. خودتان نیز ممكن است متوجه علائمی بشوید كه عبارتند از:

بی خوابی

تمایل به گریه یا اندوه شدید كه تمام روز ادامه داشته باشد

كاهش علاقه نسبت به انجام بسیاری از فعالیت ها

اشكال در تمركز حواس

تغییر اشتها

اضطراب

اختلالات خلق و تحریك پذیری

احساس گناه شدید

حملات پانیك (علائم آن عبارتند از افزایش تعداد ضربانات قلب، سرگیجه، منگی، احساس وقوع یك اتفاق ناگوار)

افكار خودكشی

مهم است كه تفاوت بین تغییرات طبیعی احساسات بدنبال تولد نوزاد را با حالاتی كه نیاز به درمان و حمایت های بعدی دارد، بدانید. این تنها احساس شما نیست كه نشان می دهد اشكالی وجود دارد بلكه شدت و تعداد دفعات آن احساس و مدتی كه طول می كشد بسیار حائز اهمیت است. به عبارت دیگر بسیاری از مادران جدید در طول ماه های اول پس از تولد نوزاد احساس اندوه و اضطراب دارند. ولی اگر شما تمام روز در حال گریه كردن هستید و این حالت چند روز متوالی طول می كشد و نیز دچار حملات پانیك می شوید، حتماً باید به پزشك مراجعه كنید.

مادرانی كه زایمان سخت و طولانی داشته اند بیشتر دچار افسردگی بعد از زایمان می شوند و چنانچه استرسی از طرف همسر نیز در این زمان اضافه شود امكان دارد كه افسردگی بعد از زایمان شروع شده و یا بدتر شود .

اگر افسردگی شدید باشد یا بیماری شدید روانی ایجاد شده باشد ، بیمار باید در بیمارستان بستری و درمان شود . معمولاً نوزاد نیز باید همراه مادر بستری شود و تماس مادر با او قطع نشود .

در صـورتیـكه قبلاً دچار افسـردگی پس از زایمان شده اید، چگونه می توانید از وقوع مجدد آن پیشگیری كنید؟

آیا قبلاً دچار افسردگی پس از زایمان شده اید؟ در این صورت شانس ابتلا شما در هر بار بارداری 50–50 است بنابراین بهتر است خود را برای این احتمـال آماده سـازید. آمادگی به شما قدرت می بخشد وضعیت را بهتر كنترل كنید و احتمال عود را نیز كاهش داده در صورت بروز علائم، از شدت آنها می كاهد.

شما می توانید در دوران بارداری اقدامات مهمی انجام دهید تا احتمال بروز این بیماری را با شدت قبل كاهش دهید:

با تمام پزشكان و دست اندكارانی كه در دفعه قبل به شما كمك كردند تماس بگیرید. این افراد ممكن است شامل پزشك شخصی شما، درمانگر شما و یا روانپزشك شما باشند. موضوع را با آنها در میان بگذارید و راه حلی را برگزینید كه مورد موافقت همه باشد.

با همسر خود در رابطه با مشكل خود صحبت كنید. آنچه را كه دفعه قبل باعث كمك به شما شده است و نیز آنچه را كه به شما كمك نكرده است با او در میان بگذارید. یك برنامه حمایتی ایجاد كنید. چه كسی باید به شما كمك كند؟ مادر؟ مادر شوهر؟، پرستار بچه؟  سایر دوستان یا اعضای خانواده؟

از بروز هر گونه خستگی یا استرس بپرهیزید. استراحت كافی، غذای مناسب و ورزش را فراموش نكنید.

برای فعالیت های خود محدودیتی قائل شوید. از كار بیش از حد بپرهیزید، چه در دوران بارداری و چه پس از زایمان. فعالیت بیش از حد شما را خسته می كند و احتمال بروز افسردگی را افزایش میدهد.

ماهنامه کودک

نی نی سایت

فراوری و تنظیم: کهتری

گفتگوی حجت الاسلام والمسلمین دهنوی پیرامون وضعیت ویژه خانمها در دوران بارداری و بعد از زایمان را در بانک صوت تبیان بشنوید.

مقالات مرتبط

زمان مناسب برای بارداری

فوت و فن والدین موفق

عاشقانه های یک مادر هنرمند

بچه خوبه ، یکی کمه

نخستین هدیه به فرزندم

آیا همسرتان افسرده است؟

این مرد حرف نمی زند

روحتان سرما خورده؟

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.