تبیان، دستیار زندگی
ازدواج شما باطل است یا صحیح؟ آیا پنهان كردن بطلان ازدواج جرم نیست؟!!
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ازدواج شما باطله؟!

بررسی تحلیلی ماده 21 لایحه حمایت خانواده با تطبیق با قانون مجازات اسلامی كنونی ایران

مقدمه:

بخش حقوقی- لایحه حمایت خانواده با همه سیر طولانی و فراز و نشیبی که داشته است تا حدود زیادی تغییرات موثری را به دنبال داشته است؛ این لایحه که هنوز برخی مواد آن در انتظار تصمیم نهایی نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی است کوشیده است تا مشکلات و خلاء های موجود را شناسایی و در جهت رفع آنها گام های جدی را بردارد.

ازدواج

مواد 22، 23 و 24 این لایحه که به ترتیب به مساله ثبت نکاح موقت (صیغه)، ازدواج مجدد و مهریه متعارف پرداخته است همچنان در شرف تغییر، تحول و حتی حذف قرار گرفته است.

به این پایه یکی از مواد تصویب شده در این لایحه را که به اعلام بطلان ازدواج یا طلاق پرداخته است (ماده 21) با توجه برخی مواد قوانین موجود در این مقاله شرح داده نکاتی در این باره تقدیم کاربران ارجمند می نماییم.

پنهان کردن و اعلام نکردن باطل بودن ازدواج یا طلاق كه در ماده 21 لایحه حمایت خانواده مطرح شده است  چه ضمانت اجرایی دارد؟

مجازات عدم ثبت نکاح دائم

چنانکه قانون مجازات اسلامی در ماده 645 خود مقرر داشته است برخی وقایع مربوط به طلاق و نکاح باید الزاماً گردند؛ یکی از این موارد نکاح دائم است.

این موضوع از این جهت که در لایحه جدید نیز همچنان به الزامی بودن ثبت نکاح دایم تاکید گردیده با قانون مجازات اسلامی هم راستا و موافق است و به عبارت دیگر قانون مجازات اسلامی با ضمانت اجرای کیفری که مقرر داشته است، این مقرره لایحه حمایت خانواده را تکمیل می کند.

اما قانون مجازات اسلامی در خصوص اعلام نکردن بطلان ازدواج یا طلاق هیچ مجازاتی مقرر نکرده است و بنابراین (به عنوان مثال)  سوال از اینکه ازدواج شما یا طلاق شما باطل بوده است؟ سوالی است که پاسخ آن هر چه باشد (مثبت یا منفی) اعلام آن یا پنهان کردن آن به هر مقصودی هم كه باشدفعلاً ضمانت اجرای کیفری و مجازات ندارد!!

مجازات عدم ثبت طلاق و رجوع

همان طور که در خصوص عدم ثبت ازدواج دایم در قانون مجازات اسلامی، قانون گذار مجازات پیش بینی نموده است همچنین در باره عدم ثبت طلاق و رجوع نیز این مجازات را در نظر گرفته است و مجازات حبس تعزیری آن هم تا یک سال در انتظار هر مردی خواهد بود که بدون ثبت در دفاتر رسمی مبادرت به ازدواج دایم، طلاق با رجوع بنماید.

فقدان ضمانت اجرا  اعلام نکردن بطلان ازدواج یا طلاق !!!

- لایحه حمایت خانواده در ماده 21 خودش تلاش کرده طلاق و رجوع، سایر مواردی را که به طور جدی بر زندگی اشخاص جامعه تأثیرگذار است الزام به ثبت کند.

بر این پایه ماده 21 لایحه حمایت خانواده که به تصویب هم رسیده است مقرر می دارد:«ثبت نکاح دائم، فسخ و انفساخ آن، طلاق، رجوع و اعلام بطلان نکاح یا طلاق الزامی است».

نتیجه

هر چند لایحه حمایت خانواده تلاش نموده تا  موارد متعددی از خلاء ها را بر طرف نماید، اما موادی از آن هنوز دارای خلاء ضمانت اجرا و... می باشند و یکی از خلاء های موجود در خصوص ماده 21 لایحه حمایت خانواده است که هیچ گونه ضمانت اجرایی ندارد و این خلاء و نقص قانونی با قانون مجازات اسلامی هم بر طرف نمی شود زیرا قانون مجازات اسلامی هم در خصوص اعلام نکردن بطلان ازدواج یا طلاق هیچ مجازاتی مقرر نکرده است و بنابراین (به عنوان مثال)  سوال از اینکه ازدواج شما یا طلاق شما باطل بوده است؟ سوالی است که پاسخ آن هر چه باشد (مثبت یا منفی) اعلام آن یا پنهان کردن آن به هر مقصودی كه باشد فعلاً  ضمانت اجرای کیفری و مجازات ندارد و لایحه حمایت خانواده نیز این خلاء قانونی  را برطرف نكرده است و در نتیجه ممكن است سبب سوء استفاده برخی فرصت طلبان شود !!.

رضا زهروی/ مدرس حوزه و دانشگاه

تنظیم: ندا پاک نهاد/ گروه جامعه و ارتباطات