تبیان، دستیار زندگی
بیش از چهل نکته اخلاقی، برگزیده سخنرانی حضرت استاد محمود امجد در میان طلاب در مشهد مقدس
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کلمات قصار امجدی

بیش از چهل نکته اخلاقی

برگزیده سخنرانی حضرت استاد محمود امجد در میان طلاب در مشهد مقدس

آیت الله محمود امجد

استاد

بدون استاد مشکل است طی طریقت کرد؛ حتی صرف و نحو استاد می خواهد چه برسد به سیر وسلوک. اما پیداکردن استاد مشکل تراست. حتی اگر کسی کارهای خارق العاده بکند، مثلا غیب بگوید، در هوا پرواز کند، بر روی آب راه برود و...؛  به  صرف این امور قابل اعتماد نمی باشد و صلاحیت استادی ندارد. ما باید به آن چه می دانیم عمل کنیم خداوند متعال ما را هدایت می کند و آن چه را نمی دانیم به ما می آموزد و حتی در و دیوار استادمان می شوند. من عَمل بما علم ورّثه اللهُ عِلمَ ما لم یعلم (1)، من عَمِل بما عَلم کفی ما لم یعلمْ (2)

ظرافت مسائل معنوی

مسائل معنوی خیلی ظریف وحساس اند. اگر کسی در این مسیر رشد کند دیگر قابل اصلاح و درست شدن نیست. ولی اگر یک درس را کج و معوج واشتباه یاد بگیریم قابل اصلاح و جبران است بنابراین اهمیت دقت در تهذیب وتزکیه نسبت به تعلیم وتعلم روشن می شود.

اگر نخواهد بفهمد

پناه بر خدا، اگر انسان نخواهد چیزی بفهمد! شخص خواب را می توان بیدار کرد ولی کسی را که خود را به خواب زده نمی توان بیدار کرد.

فنا

بر باد فنا تا ندهی گرد خودی را
هرگز نتوان دید جمال احدی را

خدا دوست دارد

خدا دوست دارد که ما حاجت های خود را از درگاه اهل بیت (علیهم السلام) بگیریم.

نمک طعام و بند کفش

باید نمک طعام و بند کفش خود را هم از خدا بخواهیم و مغرور نشویم که ما پول به اندازه کافی داریم و دیگر چه لزومی دارد بند کفشمان را هم از خدا بخواهیم، می رویم با پولی که داریم می خریم. زیرا چه تضمینی وجود دارد که مثلا این پول من سرقت نشود یا مانع ومشکل دیگری پیش  نیاید. برآوردن حاجت چه بزرگ و چه کوچک به طور مطلق در دست خداست.

صداقت با خلق و خالق

ان شاء لله تعالی شما باید آن قدر پیشرفت وترقی بکنید که عالم را پر کنید از نور خودتان. خیلی از بزرگان و اولیاء بودند که رفتند و هنوز جایشان پر نشده؛ آنها با یک لبخند مشکلات مردم را حل می کردند و رمز موفقیت هایشان "صداقت" بود، صداقت با خلق و خالق.

رأفت امام رضا علیه السلام

در مشهد مقدس به همراه عیال وفرزندانم مشرّف بودیم بعد از چند روز بی پول شدن به  حضرت رضا (علیه السلام) عرض کردم: من حتی یک ریال ندارم و دلم نمی خواهد کسی بفهمد (با این که با علمای زیادی آشنا و در ارتباط بودم و می توانستم قرض بگیرم اما  دلم نمی خواست) فورا از چند ناحیه پول برایم رسید.

امام رضا(ع)
فقط شأن امام رضاست

شیخ بهاء (علیه الرحمة) که نوکر امام رضا (علیه السلام) است هر کاری بلد است. می تواند با یک عنایت شما را عالم کند، ثروتمند کند و... قبل از تشرف به حرم مطهر یک کاری بکنید (هدیه نمودن یک صلوات یا یک سوره یا...) او هم متقابلا برای شما کارهایی می کند. پیر پالان دوز (علیه الرحمة) هم هر کاری بلد است. اما ازآن لقمه های معنوی دادن، ازآن سفره ها پهن کردن، فقط شأن امام رضا (علیه السلام) است؛ [این] دیگر کار شیخ بهاء و پیر پالان دوز نیست.

دیر است

امشب دیراست چه برسد به فردا. یا امام رضا! به ما استاد بدهید.

یادی ازحاج آقا مصطفی (رحمة الله علیه)

مرحوم حاج آقا مصطفی فرزند امام راحل (رضوان الله تعالی علیهما) ازنوابغ بود و جملات بکری دارد ازجمله: «اذان از ابتکارات اسلام است»؛ «وقتی ائمه اطهار (علیهم السلام) چیزی می دهند، دنیا وبرزخ وآخرت راحساب می کنند (مصلحت تامه را در نظر می گیرند) نه فقط حساب دنیا یا حساب آخرت، به تنهایی.»

بی واسطه

اگرحاجاتتان را مستقیماٌ ازخود حضرت (علیه السلام) بگیریم خیلی خوب است. مثلا من استاد می خواهم، یا حتی من عبا می خواهم و...

توسل

شخصی روشن دل که مشتاق علم بود، کسی را نمی یافت که برایش کتاب بخواند تا استفاده کند (این جریان مربوط به خیلی سالهای قبل است که امکاناتی مثل ضبط صوت و... مقدور همگان نبود) یک ختم قرآن برای حضرت زهرا (علیها السلام) گرفت، به محض اتمام ختم، با بنده مواجه شد و به آرزویش رسید و قرار شد برای او کتاب بخوانم تا استفاده کند.

یک یا حسین (علیه السلام)

و الله محال است من یک «یا علی بن موسی الرضا» گفتن یا یک «یا حسین» گفتن را با سلطنت همه عالم عوض کنم؛ والله محال است.

دیوانگی

آزمودم عقل دور اندیش را
بعد از این دیوانه سازم خویش را

گشاده دستی

حضرت امام رضا (علیه السلام) از گدا بازی بدش می آید. برای زوارخرج کن، گشاده دستی داشته باش.

دامن او

اگر خواهی آری به کف دامن او
برو دامن از هر چه جز اوست بر چین

می گیرم و می آیم

در مشهد مقدس یک روز مقداری پول از یک طلبه گرفتم و به کسی دادم و به آن طلبه گفتم فردا پولت را می دهم. به خانه آمدم پول بردارم، دیدم حتی یک شاهی وجود ندارد؛ پسرم محمد که 4 ساله بود فهمید. گفت من می روم از امام رضا (علیه السلام) پول می گیرم ومی آیم و خیلی هم با اطمینان وژست، کت خود را پوشید و به حرم رفت. به حضرت (علیه السلام)عرض کردم: یا علی بن موسی الرضا! این بچه اگر از شما چیزی نبیند، دیدش ممکن است عوض شود و اعتقادش... همان ساعت از قم حواله پول رسید (قبل ازخارج شدن ازحرم مطهر)

حرم امام رضا علیه السلام
ارتباط مستقیم

مرحوم آیت الله العظمی میلانی با امام رضا (علیه السلام) ارتباط مستقیم داشتند؛ تمام  فقه دستشان بود.

حقیقت  حج

امام رضا (علیه السلام) حقیقت حج است و ثواب یک میلیون عمره برای زیارتشان، تنها یک بخش از ثواب زیارت ایشان است. حتی از زیارت امام حسین (علیه السلام) افضل است. فیوضات در اینجا بیشتراست. ان شاء الله دست خالی برنگردیم.

صرف خرابات

وحدت! از این پس مده جامه رندان ز دست
صرف خرابات کن جمله اوقات را

جای حرکت

متأسفانه، ما برای عمرمان و اوقاتمان قیمت و ارزش قایل نیستیم و این قدر این عمرمهم، پیش ما مهمل است! حیف نیست یک عمر بگذرد و ما کر و کور باقی بمانیم؟ ما برای پایین رفتن که نیامده ایم. اینجا م ابرای عدمیات که نیامده ایم. عدمیات را که داشتیم. اینجا، جای تجارت است جای حرکت است. جای انتخاب اعلی علیین و یا خدای نکرده اسفل السافلین.

حقانیت شیعه

اثبات حقانیت تشیع، هیچ احتیاجی به کتب و روایات شیعه ندارد؛ همان کتب و روایات اهل سنت، کافی است. همان گونه که «الغدیر» به طور کامل ازمنابع خود اهل سنت نوشته شده است. خواستند علامه امینی صاحب الغدیر (رضوان الله تعالی علیه) را اعدام کنند، یکی ازعلمای با انصاف اهل سنت گفت: پس اول کتابها و منابع خودمان را باید نابود کنیم.

آل علی (علیه السلام)

تا به خون آل علی ساغر شکرانه زدند
دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند
در میخانه نبود بسته چرا حافظ گفت
دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند
در میخانه نبود بسته ولی حرمت می
لازم آمد که ملائک در میخانه زدند
گفت جبریل که مستان می ماتم او
با من راه نشین باده مستانه زدند
غیر هفتاد و دو تن  بادیه پیمای حسین
چون ندیدند حقیقت، ره افسانه زدند
گفت عباس علم دار که در عشق حسین
قرعه  فال به نام من دیوانه زدند
دست چون گشت ز بازوی علمدار جدا
حوریان رقص کنان دست محبانه زدند
علی اکبر چو ز مقتل به جنان روی آورد
حوریان رقص کنان ساغر شکرانه زدند
شمس توحید خدا آمد زینب در سوز
آتش آنست که در خرمن پروانه زدند

فقط خدا و اهل بیت

غیر از خدا واهل بیت (علیهم السلام) هیچ کس به درد ما نمی خورد.

قانون مندی عالم

اگر انسان قانون مندی این عالم را بداند، نه تنها خلاف نمی کند؛ خیال تخلف هم نمی کند. لذا خیرالعبادة الاستغفار (3)، خیر الدعاء الاستغفار.(4)

فقط شیعیان می توانند

لااله الا الله یعنی دلبری غیر ازخدا نیست. امام صادق (علیه السلام) به ابان ابن تغلب فرمودند که به محافل علمی کوفه برو و بگو هر کس در قیامت یک لااله الاالله بگوید، به بهشت می رود. با تعجب عرض کرد: آن ها مخالف اند(شیعه نیستند)! حضرت (علیه السلام) فرمودند: غیر از شیعیان ما یک نفر هم در قیامت نمی تواند بگوید لااله الا الله.

ختم صلوات

با ختم چهارده هزار صلوات، خیلی کارهای عجیب انجام می شود! «اللهم صل علی محمدوآل محمد»

فقط یک مویرگ

اگر فقط یک مویرگ درمغز انسان پاره شود، به قدری درد و سوزش دارد که خدا می داند؛ آیا قدر نعمتهای الهی را میدانیم؟

حسنه

هر چیزی که انسان را به خدا برساند «حسنه» است. ربنا آتنا في الدنیا حسنة و في الآخرة حسنة. (5)

مرا هو کنید!

یکی از علما ازخداوند خواست که هر بلایی که می خواهد بر او نازل فرماید. (احساس تجلد و پوست کلفتی کرد) دل درد شدیدی عارضش شد که بیچاره گشت. بچه هایش را دور خود فرا خواند و گفت مرا هو کنید و دردش برطرف شد.

آیت الله محمود امجد

محبت علی (علیه السلام)

محبت علی (علیه السلام) مشکلات و هزینه هایی دارد. خود حضرت (علیه السلام) فرمودند: اگر کوه ها هم محبت مرا داشته باشند، متلاشی می شوند.

وارستگی مطلق، پیوستگی به حق

زیارت عاشورا یعنی یک قطع و یک وصل. وارستگی مطلق، پیوستگی به حق. لعن وسلام.

بالاتر از حضرت جبرئیل (علیه السلام)

حضرت جبرئیل (سلام الله علیه) حامل علم است وتمام تدبیرات عالم برعهده اوست. با این وصف در شب معراج به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) عرض کرد: اگر ذره ای نزدیکتر شوم می سوزم. این مقام قرب و ازجبریل هم بالاتر رفتن، ازاختصاصات رسول اکرم (صلوات الله علیه و آله) نیست و انسان هم می تواند به آنجا برسد. «و لقد کان لکم في رسول الله اسوة حسنة» (6)

راه نجات

کار مجتهد این است که برای مردم راه نجات پیدا کند؛ نه این که به میل مردم باشد.

کد عالم هستی

قرآن کریم، کد عالم هستی است؛ ولی «لا یمسّه الا المطهّرون» (7). اگر با رایانه آشنا باشی می توانی کارهای فوق العاده انجام دهی و الا  نه. راه آشنایی با قرآن کریم، طهارت روحی است.

تمام هستی، شعور دارد

تمام هستی، شعوردارد. به عنوان نمونه: ستون حنانه در فراق حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) ناله کرد. شتر حضرت امام سجاد (علیه السلام) درغم شهادت حضرت با سرعت بر سر مزار حضرت رفت و شروع به ناله و ضجه کرد و امام باقر (علیه السلام) به افراد حاضر فرمودند این شتر بی تاب است آزادش بگذارید. جریان ذوالجناح (اسب امام حسین علیه السلام) که مشهور است. مورچه در مقابل حضرت سلیمان (علی نبینا و آله و علیه السلام) و لشکرش به مورچه های دیگر گفت «ادخلوا مساکنکم لا یحطمنکم سلیمان و جنوده و هم لا یشعرون؛ ای مورچگان! به خانه هایتان داخل شوید تا سلیمان و لشکریانش هرگز شما را پایمال نکنند، درحالی که آنان (با درک حسی ) متوجه نمی شوند.» (8) حضرت سلیمان (علی نبینا وآله وعلیه السلام) آن مورچه را استنطاق کردند که چرا مورچه ها را ترساندی؟ ما که به آنها کاری نداشتیم؛عرض کرد: ترسیدم آنها جلال و شکوه شما را ببینند و یک لحظه از یاد خدا غافل شوند.

[مرحوم] آقای بهلول نقل می کردند که در زندان (در زندان افغانستان) فقط من حق داشتم هر وقت می خواهم از آن بند بیرون بیایم و سایرین ممنوع بودند. یک بار نیمه شب دیدم گربه ای آمد سراغ من و با ناله های مکرر از من می خواست که به دنبالش از بند بیرون آیم. دنبالش راه افتادم رسیدیم به جایی که مشاهده کردم بچه آن گربه گیر افتاده و نمی تواند بیرون بیاید، او را نجات دادم (چطور این گربه فهمیده ازمیان صدها نفر زندانی فقط من چنین اختیاری دارم و نیمه شب مستقیم به سراغ من آمده؟)

گدایی

خداوند گدای سمج را دوست دارد، ولی در خانه خودش نه دیگران.

تعبیر «اعدّ»

قرآن کریم در شأن حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و مؤمنانی که همراه حضرت بودند و با مال و جانشان جهاد کردند، فرموده: «أعدّ الله لهم جناتٍ...» (9) یعنی خداوند برای آن مؤمنین مجاهد، بهشت های آنچنانی آماده و مهیا کرده است، ولی تعبیر به «وعد الله لهم جنات» نکرده است؛ زیرا اگر وعده می داد دیگرخلف وعده نمی کرد و حتما آن ها را به بهشت می برد، هر چند [اگر] بد عاقبت می شدند. اما تعبیر «اعد» یعنی این بهشت ها را آماده و مهیا کرده است، تا در صورت خوش عاقبتی و پایداری در این مسیر، نصیبشان شود.

از نور عظمت خدا

حضرات چهارده معصوم (علیهم السلام) قبل از آفرینش آدم وعالم، انواری بودند که خداوند را تسبیح و تقدیس می کردند و خلقتشان از نور عظمت خدا بود.

همه کاره خدا

خود حضرات چهارده معصوم (علیهم السلام) فرموده اند: نحن ارادة الله. نحن علمُ الله. خشم و رضای فاطمه (علیها السلام) خشم و رضای خداست.

زیبایی

آن چه مذموم است، دنیا پرستی و تجمل پرستی است و الا «إنّ الله جمیلٌ یُحبّ الجمال» (10)

مدارا

پند من بشنو به جز با نفس شوم بد سرشت
با همه عالم مدارا کن کمال این است و بس

هر کس یک قدم برود جلو

ابو سعید ابی الخیر (رحمه الله) رفته بود بالای منبر تا سخنرانی کند؛ چون جمعیت زیاد و جا کم بود، یکی بلند شد و گفت خدا پدر و مادر کسی را که یک قدم برود جلو بیامرزد. شیخ فرمود: ای مردم! تمام انبیا (علیهم السلام) آمده اند همین را بگویند که هر کس هر کجا هست یک قدم برود جلو؛ ازمنبر پایین آمد و رفت. (در خانه اگر کس است،یک حرف بس است)

آیت الله محمود امجد

تکرار نیست

در عالم اصلا تکراری وجود ندارد. ایاک نعبد و ایاک نستعین، انسان را تغییر ماهوی می دهد؛ یعنی نماز و سایر عبادات تکرار نیستند.

از ناسوت تا لاهوت

از ناسوت تا لاهوت در انسان هست.

بیرون ز تو نیست هر آنچه در عالم هست
از خود بطلب هر آنچه خواهی که تویی

کیمیای نماز

کیمیای اعظم از نماز وجود ندارد. کسی به حضرت آیت الله العظمی بهجت عرض کرده بود: نسخه ای مرحمت کنید. فرموده بودند: بهترین نسخه «نماز» است.

معرفی

من، لئیم ترین لئیمان؛ اهل بیت (علیهم السلام)، کریم ترین کریمان.

جلسه روضه

در جلسه روضه ای، جمعیت بسیار کمی بود؛ من برای اینکه صاحب خانه دلگیر نشود گفتم: هر کس هر حاجتی دارد بسم الله. بعدا یکی از حضار به من گفت که مدتی حاجت مهمی داشتم، وقتی شما گفتید هر کس هر حاجتی دارد بسم الله، من آن را نیت کردم و برآورده شد.

دو بداء

برای حضرت ابراهیم (علیه السلام) درمورد ذبح فرزندشان حضرت اسماعیل (علی نبینا وآله وعلیه السلام) بداء حاصل شد و قبول کردند؛ اما برای امام حسین (علیه السلام) که بداء حاصل شد و خداوند فرمود: بدون اینکه ذره ای از مقامت کاسته شود تمام این بلاها را برداشتیم، حضرت قبول نکردند و به خاطر هدایت مردم آن بلاها و مصائب را پذیرفتند.

مربد پیر مغانم زمن مرنج ای شیخ
که وعده توکردی و او بجا آورد (11)

پی نوشت ها:

(1) بحارالانوار، ج65، ص363

(2) وسائل الشیعة، ج27، ص164

(3) الکافی، ج2، باب من قال لا اله الا الله، ح2

(4) الکافی، ج2، باب الاستغفار، ح1

(5) سوره بقرة، آیه 201

(6) سوره احزاب، آیه 21

(7) سوره واقعة، آیه 79

(8) سوره نمل، آیه 18

(9) سوره توبه، آیه 89

(10) الکافی، ج6، باب التجمل و اظهار النعمة، ح1

(11) منظور از پیر مغان حضرت سید الشهداء علیه السلام و منظور ازشیخ، شیخ الانبیاء ابراهیم علیه السلام است.


منبع: وبلاگ استاد امجد

تنظیم و فرآوری: رهنما، گروه حوزه علمیه تبیان