تبیان، دستیار زندگی
سلسله نوشتار فراسوی ترجمه تلاش دارد تا با مطالعه مورد پژوهانه، گزارشی توصیفی و تاریخی از ترجمه های قرآن به زبان فارسی و سیر تحول ترجمه نگاری قرآن را ارائه نماید. در هر شماره از این سلسله، به تفکیک هر قرن، ترجمه های قرآن مربوط به همان سده، معرفی و تبیین
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فراسوی ترجمه

قرآن

سیری در ترجمه های فارسی قرآن (9)

اشاره:

سلسله نوشتار " فراسوی ترجمه " تلاش دارد تا با مطالعه مورد پژوهانه، گزارشی توصیفی و تاریخی از ترجمه های قرآن به زبان فارسی و سیر تحول ترجمه نگاری قرآن را ارائه نماید. در هر شماره از این سلسله، به تفکیک هر قرن، ترجمه های قرآن مربوط به همان سده، معرفی و تبیین می شود.

سید علی اکبر قرشی ( 1366 ش )

"احسن الحدیث"، تفسیر و ترجمه ای ساده و روان از سید علی اكبر قرشی (متولد 1307 ش) است. وی تمام آیات قرآن در 12 جلد برای مخاطبان جوان تفسیر كرده است. این تفسیر شامل آیات، ترجمه، شرح مفردات، شرح و تفسیر آیات و در پایان نکته ها و برداشت هایی از آیات قرآن است.

نثر بخش ترجمه این اثر ساده و روان و مطابق با نثر معیار است البته در واژه گزینی ، سعی مترجم در نقل دقیق برخی از کلمات قرآنی بوده تا آنجا كه در ترجمه صفات الهی عین كلمات آورده شده است. با آنكه این ترجمه، ترجمه ای تحت اللفظی است امّا آیات روشن و روان و تقریبا یکدست ترجمه شده اند. توضیحات تفسیری در این اثر اندک و عموما جدا شده از متن آورده شده اند. اکثر این توضیحات برای بیان، مفهوم و یا مصداق برخی واژه های مجمل ارائه شده است.[1]

ترجمه کلیم الله متین (1369 هـ. ش)

این ترجمه فارسی بر اساس ترجمه اردوی ابوالاعلی مودودی از آیات قرآن در تفسیر تفهیم القرآن تنظیم شده است.

ابو الاعلی مودودی مؤسس جماعت اسلامی پاکستان در پی ارائه تفسیری ساده و مختصر از قرآن برای عموم مردم بود. اصل تفسیر به زبان اردو و در 6 جلد به انجام رسید.[2]

محمود اشرفی تبریزی از روحانیون و خطاطان معاصر است.از وی قرآن های متعددی به خط نسخ به طبع رسیده است . وی ترجمه ای از قرآن مجید ارائه داده که توسط انتشارات جاویدان در سال 1373 منتشر شده است. این اثر ترجمه ای است تحت اللفظی همراه با خلاصه التفسیر که تفاسیر برخی آیات در حاشیه قرآن نگاشته شده است.

در این اثر ترجمه ای تحت اللفظی و به سبک ساده و روان ارائه شده است. حجم توضیحات تفسیری داخل شده در متن، قابل توجه و زیاد است. و اغلاط چاپی چندی که نشان از عدم دقت در نمونه خوانی و ویرایش است در آن به چشم می خورد.

ترجمه محمود یاسری (1373 ه . ش)

آیت الله حاج شیخ محمود یاسری از علمای با تقوای تهران و امام جماعت مسجد ارک بود. ایشان در طول عمر با برکت خود ترجمه ای فارسی را از قران به سرانجام رساندند.[3] که به عنوان خلاصة التفاسیر توسط کتابفروشی اسلامیه در سال 1363 به طبع رسیده است.

این ترجمه همراه با تفسیر مختصر و تجوید می باشد که آیت الله ابوالحسن شعرانی تصحیح آن را به عهده گرفته است.

علاوه بر این ، ترجمه یاد شده توسط آقای حائری نیز تصحیح شده و از سوی بنیاد فرهنگی امام مهدی(عج)در سال 1373 منتشر شده است.[4]

این اثر، ترجمه ای است تحت اللفظی و روان که توضیحات تفسیری بدان افزوده شده است. بخشی از این توضیحات از اصل ترجمه تفکیک شده و در داخل پرانتز قرار گرفته است و بخش دیگر بدون پرانتز در داخل متن افزوده شده است .نگارش این ترجمه نسبتا روان می باشد ولی قواعد نحوی زبان فارسی به طور کامل در آن رعایت نشده است .

ترجمه اشرفی تبریزی ( 1373 هـ.ش )

محمود اشرفی تبریزی از روحانیون و خطاطان معاصر است.از وی قرآن های متعددی به خط نسخ به طبع رسیده است . وی ترجمه ای از قرآن مجید ارائه داده که توسط انتشارات جاویدان در سال 1373 منتشر شده است. این اثر ترجمه ای است تحت اللفظی همراه با خلاصه التفسیر که تفاسیر برخی آیات در حاشیه قرآن نگاشته شده است.

در ترجمه نیز افزوده های کوتاه و مختصری وجود دارد که غالبا بوسیله پرانتز جدا و مشخص گشته اند.

نویسنده: محمد خامه گر

فرآوری: جهرمی زاده_گروه دین و اندیشه تبیان


[1] - قرشی، سید علی اكبر، تفسیر احسن الحدیث، انتشارات بعثت، 1366، تهران.

[2] ترجمه تفهیم القرآن ابوالاعلی مودودی، کلیم الله متین، منصوره لا هور پاکستان، دار العروبه للدعوات الاسلامیه، 1990 به بعد، (1369 ه. ش) 6 جلد.

[3] - یاسری، محمود، خلاصه التفاسیر (ترجمه قرآن)، كتابفروشی اسلامیه، چاپ اول، 1363، تهران.

[4] - به کوشش خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، حرف یاء/ 2365، انتشارات دوستان و ناهید،1377