نوجوانان اخراجی
وقتی صحبت از فرارو بیزاری از مدرسه می شود همواره سالهای اول دبستان و ترس کودکان از درس و مدرسه در ذهن تداعی می شود اما واقعیت این است که فراری بودن از مدرسه تنها مختص دوران کودکی نیست بلکه این مشکل می تواند در سالهای اولیه دبستان و حتی دوران راهنمایی شروع نشود اما در برخی از موارد ناگهان با ورود فرزندان نوجوان به مقطع دبیرستان و یا در سالهای بالاتر دبیرستان، فرار و بیزاری از مدرسه مشاهده گردد. مسلما هیچ اتفاقی در خلا شکل نگرفته و علت فراری شدن برخی از نوجوانان از مدرسه نیز دارای علل خاص خود است. به بهانه آغاز سال تحصیلی جدید قصد داریم به بررسی این مساله و راههای کنار آمدن با آن بپردازیم.
هر چه که به سالهای آخر مدرسه و دبیرستان نزدیک می شویم، میزان فشار و تنشی که به فرزندان نوجوان وارد می گردد، بیشتر می شود و به همین دلیل اضطراب نوجوانان بیشترمی شود. این شاید یک خبر بد باشد اما خبر خوب این است که به طور کلی اکثر نوجوانان با گذر زمان با این شرایط کنار آمده و از شدت اضطراب و حساسیتشان کاسته می شود. یعنی بین سنین 14-15 سالگی این اضطرابها به اوج خود می رسد. نگرانی در مورد آینده(رفتن به دانشگاه و انتخاب رشته و انتخاب شغل و ..) فشار والدین و همچنین حجم سنگین کتب درسی همه و همه از عوامل استرس زا در دوران نوجوانی است. اگر علی رغم همه این فشارها و استرسها فرزند شما هنوز با انگیزه است و با ذوق و شوق و حرارت مشغول به درس و مدرسه است، شما می توانید بسیار امیدوار باشید که آینده ای موفق در انتظار فرزندتان باشد. اما در صورتی که این فشارها و استرس ها فرزندتان را سردرگم و شما را کلافه کرده بهتر است که به این مطالب توجه داشته باشید.
شاید هر نوجوانی در طی این دوران پر فشار، از یک موضوع خاص فرار کند. برای مثال برخی از نوجوانان از حضور در جمع بیزارند، برخی دیگر از هم صحبتی با اطرافیان و .. و برخی دیگر از نوجوانان هستند که از مدرسه فراریند.
اگر نوجوان شما از این دسته از افراد است، باید بدانید که رفتار او حتما یک دلیل خاص دارد. یکی از مهم ترین دلایل این مساله می تواند درگیری با معلم یا سایر اولیای مدرسه(مانند معاون یا مدیر مدرسه و ...) باشد که این اتفاق یکی از دشوارترین مشکلات دوران تحصیل نوجوانان به شمار می رود. اگر مطمئن شدید که علت اصلی سرباز زدن فرزندتان از مدرسه رفتن، درگیری و مشکل با اولیای مدرسه است، در این زمان لازم است که شما به عنوان والدین نقش مستقیم و بلاواسطه خود را برای حل و فصل این مشکل ایفا کنید.
چگونه کمک کنیم؟
اگر شما والدین خوبی باشید و به نقش های والدینی خود خوب واقف باشید(با نوجوان تان به اندازه کافی صحبت کنید، از کنار یکدیگر بودن لذت ببرید، محرم راز فرزندتان باشید و اولین کسی باشید که در جریان مشکلات وی قرار می گیرید) مسلما حل و فصل مشکلات نیز سرعت بیشتری خواهد گرفت.
اما از دگر سو اگر به نقش های والدینی واقف نباشید و هر موضوع و اختلاف کوچکی راتبدیل به یک درگیری و نزاع طولانی کنید، مسلما فرد مناسبی برای رفع اختلاف فرزندتان با اولیا مدرسه نخواهید بود. بنابراین برای حل این مشکل نیاز دارید که از یک کمک بهره بگیرید. سایر اولیا مدرسه ، خویشان و اقوام نزدیک، والد دیگر و .. نیزمی تواند این نقش را بر عهده بگیرد.
.
توجه کنید:
اکنون زمان سرکوفت زدن، ایجاد احساس گناه در فرزند نوجوان، شکنجه روانی نوجوان و .. نیست. هر چه سریعتر این اختلاف و مشکل باید رفع شود تا فرزند شما هر چه زودتر به درس و مدرسه بازگشته و نگرانی هایش متوقف گردد.
سه دلیل عمده برای فرار نوجوانان از مدرسه وجود دارد:
- گاهی اوقات قلدری و تهدید کردن همسالان و یا افراد سال بالایی در مدرسه باعث در هم شکستن غرور نوجوانان می شود. اگر می بینید فرزندتان از مدرسه بیزاری می کند احتمال این مساله را اصلا نادیده نگیرید.
- فقدان سازگاری نوجوان با شرایط جدید تحصیلی به خصوص در هنگام تغییر مقاطع تحصیلی، یکی دیگر از علل مقاومت نوجوانان در برابر مدرسه است.
- نگرانی های عاطفی و هیجانی نوجوانان، اضطراب امتحان، استرس در هنگام صحبت کردن در جمع، نگرانی از ارزیابی همسالان و .. همه می تواند یکی دیگر از علل مقاومت نوجوانان است.
با توجه به ارزش و اهمیت تحصیلات در زندگی افراد، به نظر می رسد که قبل از آنکه مشکلات و بدرفتاری های دوران نوجوانی تبدیل به مشکلات حاد گردد، باید برای رفع آنها اقدام نمود. یکی از این اقدامات که در مدارس برخی اوقات اعمال می گردد، مساله اخراج و محرومیت است.
این یک حقیقت بدیهی است که اخراج از کلاس یا مدرسه برای دانش آموزان نوجوان بسیار سخت و ثقیل است به خصوص اگر این اخراج دارای مدت طولانی(مانند 3-5روز ) و یا به معنای اخراج واقعی(انتقال از مدرسه ای به مدرسه دیگر) باشد.
در هنگام اعمال این نوع تنبیه ها خانواده نوجوان حتما باید در جریان قرار بگیرند و به همین علت است که اولیای مدرسه همیشه باید شماره تماس والدین نوجوان را در دسترس داشته باشند و در صورتی که قرار است دانش آموزی مدت چند روز از مدرسه اخراج گردد این مساله باید به اطلاع خانواده رسانده شود و حتی المقدور والدین به مدرسه احضار گردند.
به خاطر داشته باشید که:
- اگر متوجه شدید که اخراج فرزندتان، تنبیه مناسب و در خور اوست، تعصب را کنار گذاشته و همواره از مسئولین مدرسه حمایت لازم را بنمایید. اما از طرف دیگر طوری برخورد نکنید که نوجوانتان احساس دوری و جدایی از شما را نکرده و متوجه شود که قصد شما اصلاح رفتارنادرست وی است.
- در طی مدت اخراج موقت فرزندتان، مراقب باشید ک او اوقات خود را به بطالت نگذرانده و از تکالیف مدرسه جا نماند و مسئولیتهای محوله را در منزل( و با نظارت شما) انجام دهد.
- اخراج دایم (تغییر مدرسه نوجوان به علت برخی بی انضباطی ها)یکی از آخرین روشهای تنبیهی است که در قبال دانش آموزان متخلف اجرا می گردد. البته اخراج دایم از مدرسه دارای شراط خاص است و تصمیم گیری در مورد آن مسلما نیازمند برگزاری کمیته انضباطی مختص همان مدرسه است.
نویسنده : مریم عطاریان
گروه خانواده و زندگی سایت تبیان- تنظیم :نداداودی
مقالات مرتبط :
