تبیان، دستیار زندگی
تیتوس بورکهارت به عنوان یك سنت‌گرا از مصرف‌زدگی لجام گسیخته دنیای مدرن آزرده است و در این اثر می‌كوشد با تصویر كردن هویت سنتی فاس، راه‌حل‌هایی برای حفظ آن ارایه دهد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فاس، شهر اسلام

فاس

نقد دنیای مدرن، روح حاكم بر كتاب «فاس، شهر اسلام» است. تیتوس بورکهارت به عنوان یك سنت‌گرا از مصرف‌زدگی لجام گسیخته دنیای مدرن آزرده است و در این اثر می‌كوشد با تصویر كردن هویت سنتی فاس، راه‌حل‌هایی برای حفظ آن ارایه دهد.

به گزارش ایبنا، نام مراكش از چند نظر با درخشش خاص همراه است؛ تمامی افرادی كه این كشور را از نزدیك دیده‌اند از زیبایی‌ها و جاذبه‌های آن ستایش‌ها كرده‌اند و هر سال رسالات و مقالاتی منتشر می‌شوند كه بیانگر ستایش از چشم‌اندازهای خیال‌انگیز، مناظر و افق‌های بكر، شهرهای رویایی، افسون‌های ناتمام و آب و هوای مطلوب این كشورند. البته بیشترین توجه سیاحان به شهر «فاس» معطوف است.

تیتوس بوركهارت، نویسنده اثر، در طول سال‌های دهه هفتاد میلادی به عنوان كارشناس یونسكو و مشاور دولت مراكش برای سازمان‌دهی تلاش جهانی برای حفاظت شهر فاس به عنوان پایتخت فكری پادشاهی مراكش برگزیده شد و اقدامات خود را مصروف دو جنبه بسیار مهم كرد؛ یكی فعالیت‌های آموزشی در مقام نویسنده و سخنور و دیگری فعالیت‌های میدانی در مقام پژوهشگر و كارشناس.

تصویر وی از این شهر، تصویر یك شهر انسانی است؛ یعنی شهری كه یارای پاسخ‌گویی به تمامی نیازهای جسمانی، عاطفی و روحی را دارد. بوركهارت در این كتاب الگوی شهر اصیلی را شرح می‌دهد كه خاص یك شهر اسلامی اصیل است. این نوشتار منبع ارزشمندی برای هر فردی است كه در میان فشارهای پر هرج و مرج و تمایلات توسعه مدرن، درگیر حفاظت از ویژگی‌های غیر قابل جایگزین نوعی از زندگی می‌شود كه در محیط یك شهر سنتی می‌بالد.

آن چه بیش از همه بورکهارت را به عنوان یك سنت‌گرا در این دنیای مدرن می‌آزارد، مصرف‌زدگی لجام گسیخته است. وی در پژوهش‌هایش تضاد میان دنیای سنتی و مدرن را بررسی می‌كند، به این امید كه راه‌های بهتری برای حفظ هویت سنتی زیست‌گاه‌های انسانی با وجود سیطره مدرنیزم بر آنها ارایه كند

از ویژگی‌های این اثر، تصاویر آن است كه نماهایی از شهر فاس و مردمان آن را نمایش می‌دهند. این تصاویر كه بر كاغذ گلاسه كتاب نقش بسته‌اند، در فهم كتاب نقش به‌سزایی ایفا می‌كنند.

روح حاكم بر كتاب «فاس، شهر اسلام» را می‌توان نقد دنیای مدرن دانست. آن چه بیش از همه بورکهارت را به عنوان یك سنت‌گرا در این دنیای مدرن می‌آزارد، مصرف‌زدگی لجام گسیخته است. وی در پژوهش‌هایش تضاد میان دنیای سنتی و مدرن را بررسی می‌كند، به این امید كه راه‌های بهتری برای حفظ هویت سنتی زیست‌گاه‌های انسانی با وجود سیطره مدرنیزم بر آنها ارایه كند.

وی با نوشتن این كتاب در پی ارایه راه‌حل‌هایی به مسوولان حكومتی مراكش است تا با به كار بستن آنها موفق به حفظ روح سنتی فاس شوند. البته چنین موضوعی در تمامی کشورهای اسلامی و سنتی نظیر ایران نیز صادق است.

تیتوس بوركهارت (1908 ـ 1984) هنرشناس و هنرمند سوییسی ـ آلمانی، از جمله نویسندگان پیشتاز معتقد به حكمت جاویدان در قرن بیستم بود. نوشته‌های او حوزه چشم‌گیری را دربر می‌گیرد. بوركهارت در باب مابعدالطبیعه ناب، علوم سنتی و علوم متجدد، هنر مقدس، تاریخ و دیگر جنبه‌های گوناگون تمدن‌های سنتی قلم زده است.

وی مترجم، ویراستار، ناشر و مشاور در احیای شهرهای سنتی به هیات زیبای نخستین آنها و همچنین از پیشگامان ترجمه آثار عرفانی به زبان‌های اروپایی است.

از آثار مهم وی می‌توان به «هنر مقدس در شرق و غرب»، «شارتر و تولد كلیسای جامع»، «سیئنا، شهر مریم عذرا»، «فاس، شهر اسلام»، «آینه عقل: مقالاتی در باب علوم سنتی و هنر مقدس» اشاره كرد.

چاپ نخست كتاب «فاس، شهر اسلام» با ترجمه مهرداد وحدتی دانشمند در شمارگان 3000 نسخه، 233 صفحه و بهای 12000 تومان منتشر شد.


تهیه و تنظیم: گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی