تبیان، دستیار زندگی
افزایش اجاره بهای مسکن از مسائلی است که این روزها به چشم می آید......
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

انصاف صاحبخانه و بحران مسکن

رکود مسکن

بخش اقتصاد- اگر شما از آن دسته مستاجرانی باشید که در ماه‌های گذشته مجبور به نقل وانتقال خانه خود شده‌اید و یا قرارداد اجاره خود را تمدید کرده باشید حتما از افزایش اجاره بها خبر دارید، اگر هم از آن دست مالکانی باشید که با هدف کسب درآمد ملک خود را در اختیار مستاجر می ‌گذارید هم به‌ طور قطع از این اتفاق ناراضی نخواهید بود !

به گزارش سرویس اقتصادی تبیان، درحالی که مسئولان وزارت مسکن سال گذشته و درپی رکود موجود در بازار خرید و فروش ملک، وعده داده بودند كه نرخ اجاره بهای مسكن هم كاهش خواهد یافت، به نظر می‌رسد  این امر چندان به واقعیت نزدیك نشده و آمارهای رسمی از افزایش قابل توجه اجاره‌ بها خبر می دهد.

این آمارها که اخیرا منتشر شده نشان می ‌دهد كه بازار اجاره‌ بها چندان از بازار خرید و فروش مسكن تبعیت نمی ‌كند و هرچند مشاوران معاملات ملک از وضعیت قراردادهای خرید و فروش خانه چندان راضی نیستند، در عوض بازار اجاره خیلی داغ است و به‌خصوص با نزدیک شدن مهرماه این روزها حسابی بنگاه‌های مسکن شلوغ و پرهیاهو شده است.

با نزدیك شدن به اواخر تابستان و پایان تعطیلی مدارس، به نظر می‌ رسد بازار رهن و اجاره هم چنان با افزایش قیمت‌ روبه ‌روست. افزایش قیمت‌ها در بازار رهن و اجاره در حالی صورت می‌ گیرد كه بازار خرید و فروش همچنان روند ركود خود را ادامه می ‌دهد و با افزایش قیمت چندانی روبه‌ رو نبوده است. به گفته بنگاه داران هر چند قیمت رهن و اجاره بر اساس یك پنجم قیمت خانه مشخص می‌ شود،اما گویا در عمل تبعیتی از این فرمول نمی ‌كند.

آمار رسمی چه می ‌گوید ؟!

اگر بخواهیم موضوع افزایش اجاره‌ ها را از گلایه های روزانه مردم بالاتر ببریم و این ماجرا را از درون آمارهای رسمی پیگیری کنیم باید به سراغ آمار رسمی مرکز آمار ایران برویم که بر اساس آن متوسط اجاره مسکن نسبت به پارسال 21درصد افزایش یافته است.

نوسان‌های قیمت خرید و فروش و اجاره مسکن توسط مرکز آمار ایران  براساس نتایج حاصل از سامانه اطلاعات مدیریت معاملات املاک و مستغلات برای فصل بهار سال جاری در مناطق 22 گانه شهرداری شهر تهران اعلام شده است و متوسط قیمت خرید و فروش هر مترمربع زمین یا زمین ساختمان‌ های مسکونی کلنگی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی در شهر تهران در بهار سال جاری 15883 هزار ریال بوده است که نسبت به فصل قبل10.9 درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل 37.6درصد افزایش داشته است.

اما متوسط قیمت خرید و فروش هر مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌ های معاملاتی ملکی در شهر تهران هم  17947 هزار ریال بوده است که نسبت به فصل 7.3 درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل 19.4 درصد افزایش داشته است. از این میان، در میان مناطق 22 گانه شهرداری تهران، بیشترین متوسط قیمت یک مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده در حدود 27090 هزار ریال در منطقه 3 و کمترین آن در حدود 9315 هزار ریال در منطقه 20 بوده است. تغییرات قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی هم در معاملات انجام شده بین حداقل 3333 هزار ریال در منطقه 20 و حداکثر 59720 هزار ریال در منطقه 3 بوده است.

رکود مسکن

افزایش 21 درصدی اجاره‌ها

مرکز آمار ایران در ادامه گزارش خود از وضعیت بازار مسکن متوسط اجاره ماهانه به علاوه سه درصد ودیعه پرداختی بابت اجاره یک مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملاتی ملکی در شهر تهران را 86011 ریال اعلام کرده که نسبت به فصل قبل 10.4 درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل 21 درصد افزایش داشته است.

در میان مناطق22 گانه شهرداری تهران، بیش‌ ترین متوسط اجاره ماهانه به علاوه سه درصد ودیعه پرداختی بابت اجاره یک مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده، 116700 ریال در منطقه یک و کمترین آن 4507 ریال در منطقه 18 بوده است. تغییرات اجاره ماهانه به علاوه سه درصد ودیعه پرداختی برای هر مترمربع زیربنای مسکونی در معاملات انجام شده بین حداقل 11000 ریال در منطقه 20 و حداکثر 311394 ریال در منطقه یک بوده است

دریافت اجاره بیشتر به جای رهن

در این میان برخی از فعالان بازار مسكن بر این باورند كه بسیاری از مالكان در بازار رهن و اجاره، سهم اجاره را نسبت به رهن افزایش داده‌ اند و ترجیح می‌دهند با افزایش انتظارات تورمی ناشی از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها و پایین آمدن نرخ سود سپرده‌های بانكی از مستاجران خود اجاره ماهانه بیشتری دریافت كنند تا این‌كه رقم رهن خانه را افزایش دهند. در واقع با احتمال افزایش قیمت‌ها پس از اجرای هدفمندی یارانه‌ها صاحبخانه‌ها ترجیح می ‌دهند توان مالی خود را با افزایش رقم اجاره افزایش دهند.

کارشناسان معتقدند درحالی که قدرت خرید مردم زیاد نشده است، قیمت اجاره‌ها افزایش پیدا كرده است، به همین دلیل است که در شرایطی که مالكان علاقه ‌ای به دریافت ودیعه ندارند و مستاجران هم به دلیل كمبود نقدینگی تمایلی به پرداخت اجاره ندارند، لذا بنگاه ‌داران ناچارند با جلب رضایت طرفین، آنها را به انجام معامله تشویق كنند.

برخی از مشاوران املاك در نقاط مختلف تهران نیز بر این باورند كه بازار اجاره مسكن به هیچ وجه دستخوش تغییر نشده است و تبدیل ودیعه به اجاره در عرف بازار به معنای افزایش اجاره ‌بها نیست. به گفته برخی كارشناسان مسكن، هرگاه نرخ تورم با افزایش همراه است، نرخ اجاره نیز پا به پای آن رشد كرده است. از سوی دیگر شرایط اقتصادی كشور در ماه‌های جاری صاحبخانه‌ها را به سمت دریافت اجاره بیشتر نسبت به مبلغ ودیعه سوق داده است و همچنین انتظارات تورمی در رابطه با افزایش قیمت‌ كالاهای عمومی در آینده نزدیك باعث شده تا اثرات آن در بازار اجاره نیز نمود پیدا كند.

توجیهات وزارت مسکن

اما درمیان گلایه‌ها مستاجران از افزایش اجاره‌ها، وزارت مسكن می گوید افزایش اجاره بهای مسكن 10 تا 20 درصد نیست، جزئی است، آن هم در تابستان به دلیل " فصل نقل و انتقالات" بوده‌ است !

درحالی که در تابستان چند روزنامه در گزارش‌های میدانی از وضعیت اجاره بها خبر از افزایش آن داده بودند، وزارت مسكن این گزارش‌ها را بی پاسخ نگذاشت و در جوابیه‌ای که به این مناسبت تنظیم کرده بود نوشت که  " قیمت واقعی اجاره بهای مسكن نه تنها افزایش نداشته بلكه با كاهش نیز مواجه شده است."  وزارت مسكن به روش استقرایی خبرنگار انتقاد كرده و گفته بود مطابق مطالعات نظری هرگاه قیمت مسكن كاهش بیابد، قیمت اجاره بها نیز كاهش می یابد.

درمیان اظهارات متناقض مردم و مسئولین، به نظر می‌رسد با نزدیک شدن به روزهای بازگشایی مدارس، زیان اصلی متوجه آن دسته از مستاجرانی است که در جستجوی مسکنی مناسب با اجاره‌ بهای معقول همچنان در تلاشند و نگرانند که با پیدا نکردن مسکن مناسب ناچار به پرداخت هزینه ‌هایی گزاف شوند.

گردآوری: متین کاکویی

تنظیم برای تبیان: حمیدی فر