تبیان، دستیار زندگی
ماده 24 لایحه حمایت از خانواده، مبحث مهریه متعارف و غیر متعارف را مطرح می‌كند و بر اساس آن مهریه متعارف تا سقف 10 میلیون تومان تعیین شده است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مردان نگران مهریه نباشند!؟

بخش حقوقی- اگر چه هنوز هم سکه باب است  و  تعداد بالای آن از مد نیفتاده اما برای خیلی‌ها دیگر جذابیتی ندارد و خیلی هم تکراری شده  و باید دنبال چیزهای ناب‌تری باشند. وقتی جوانی خرید 600 هزار شاخه گل آنتوریوم را به عنوان مهریه  قبول می کند و عقدنامه نکاح را امضا می کند یعنی از همین لحظه خودش را آماده کرده است، بنزین به ویژه بعد از سهمیه‌بندی شدنش کالای مهمی شده برای مهریه دختران، اما وقتی دختری مهریه‌اش را 999 هزار لیتر بنزین قرار می‌دهد باید چه فکری کرد؟!

آنهایی که زندگی مشترك را تجربه کرده اند، خوب می‌دانند كه نه پول خوشبختی می‌آورد و نه مهریه .  در زندگی، صداقت و گذشت حرف اول را می‌زند و زوج‌هایی كه این دو  کلید با ارزش را در دست دارند، حتما از زندگی شیرین خود لذت می‌برند.

مهریه

این روزها بحث قانون حمایت از خانواده  به بحثی داغ تبدیل شده است که منجر به ارائه پیشنهاداتی مبنی بر سقف قرار دادن مهریه و همچنین تقسیم مهریه به دو بخش متعارف و غیر متعارف، شده است که موافقت ها و مخالفت های بسیاری در بین نمایندگان و همچنین فعالین حقوق زنان ایجاد کرده است.

مجلس و پیشنهادات راجع به مهریه

اكنون در مجلس پیشنهادی مطرح شده كه بر اساس آن رئیس قوه قضائیه سقف مهریه متعارف را تعیین كند تا دیگر مردان به دلیل نداشتن توان مالی برای پرداخت مهریه زندانی نشوند.

در حال حاضر بسیاری از مردانی كه در زمان ازدواج مهریه‌های سنگین تعیین كرده و بعد با همسر خود اختلاف پیدا كرده‌اند، در زندان هستند. زیرا مرد قادر به پرداخت مهریه بالای زن نیست.

رئیس قوه قضائیه سقف مهریه متعارف را تعیین كند تا دیگر مردان به دلیل نداشتن توان مالی برای پرداخت مهریه زندانی نشوند.

برای حل این مشكل، دولت در لایحه حمایت از خانواده ماده‌ای در نظر گرفته كه بر اساس آن قرار بود برای مهریه‌های نامتعارف، مالیات در نظر گرفته شود اما به دلیل اینكه كمیسیون حقوقی و قضایی این اقدام را غیرعملی دانست این ماده حذف شد چون مهریه درآمد نیست كه بتوان برای آن مالیات در نظر گرفت.

ازدواج

بعد از حذف این ماده مجلس به فكر جایگزین كردن ماده‌ای برای حل این معضل افتاد و هم‌اكنون پیشنهادی در مجلس مطرح شده است كه بر اساس آن رئیس قوه قضائیه هر سه سال یکبار نرخ مهریه را اعلام كند و مهریه‌های بالاتر از این نرخ غیرمتعارف اعلام شود.

به این صورت وقتی زنی مهریه خود را از شوهر طلب می‌كند، در صورتی كه مهریه او در حد متعارف باشد و شوهر مهریه را پرداخت نكند، به زندان می‌رود و در غیر این صورت این اتفاق نمی‌افتد. حال چنانچه مهریه مقرر از حد متعارف در سال وقوع عقد بیشتر باشد در خصوص مازاد توانایی مالی مرد ملاک پرداخت مهریه است.

مهریه سنگین به هیچ وجه باعث استحكام خانواده نیست و بیشتر موجب گرفتاری می‌شود و تنها چیزی كه می‌تواند باعث دوام خانواده شود، صداقت و گذشت است.

چندی پیش ( 5/6/89) از یکی از خبرگزاری ها خبری منتشر شد مبنی بر اینکه ماده 24 لایحه حمایت از خانواده، مبحث مهریه متعارف و غیر متعارف را مطرح می‌كند و بر اساس آن مهریه متعارف تا سقف 10 میلیون تومان تعیین شده است یعنی اگر زوجین به عنوان مثال 100 میلیون تومان به عنوان مهریه تعیین كرده باشند زوج موظف به پرداخت 10 میلیون آن خواهد بود و باقیمانده را در صورت داشتن توانایی مالی پرداخت می‌كند. این ماده با این سقف اگر تصویب شود عواقب بدی را برای جامعه به دنبال خواهد داشت اکنون به اشکالات این ماده می پردازیم.

مهریه

اشکالات ماده 24 لایحه حمایت از خانواده

بیشترین ایراداتی را که حقوق دانان توانسته اند از این ماده از لایحه حمایت از خانواده بگیرند به ترتیب زیر است:

1- این ماده ضمانت اجرایی ندارد چون بر اساس این ماده  باید میزان متعارفی برای مهریه تعیین شود و پرداخت مبالغ بالاتر از میزان تعیین شده توسط رئیس قوه قضائیه بستگی به توانایی مالی مرد دارد .

2-  تعیین مهریه تابع اراده و خواست طرفین است . بنابراین هرنوع دخالت در آن صحیح به نظر نمی رسد. قانون می گوید افرادی که عاقل و بالغ و رشیدند ، می توانند هرنوع تعهدی را برعهده گیرند یا هرنوع تعهدی را از طرف مقابل بپذیرند همچنین گفته شده است که وقتی طرفین علم بر این دارند که متعهد، قادر به ایفای تعهد نیست،چنین تعهدی به دلیل نداشتن قصد باطل است.

3- مهریه یک دین است و اگر مردی در نتیجه عدم پرداخت مهریه همسرش پس از مطالبه، به زندان می افتد به خاطر آن است که دینش را نپرداخته و در مقابل عدم پرداخت هر دینی، مدیون ممکن است زندانی شود . اگر چه نظر قانونگذاران از یکسو شاید آسان کردن ازدواج باشد و از سوی دیگر حذف عامل فشار بر مردانی که قادر به پرداخت مهریه نیستند اما این امر نه در مورد اول موثر خواهد بود و نه مورد دوم باعث تحکیم خانواده ها خواهد شد وتصویب چنین ماده ای  هیچ ارتباطی به حمایت از خانواده ندارد.

باید فرهنگ سازی شود

بهتر است به جای تصویب چنین ماده ای ، فرهنگسازی شود و این فرهنگ برای همه ایجاد شود که بالا بودن مبلغ مهریه،باعث افتخار نیست  و پایین بودن آن موجب خفت نمیشود و اصلا نباید اینگونه تصور شود که مهریه بالا در یک حالت احتمالی مثل وقوع طلاق  یا فوت شوهر وسیله ای برای تامین وضعیت اقتصادی زنان خواهد بود. همه باید به این باور برسند که مهریه سنگین به هیچ وجه باعث استحكام خانواده نیست و بیشتر موجب گرفتاری می‌شود و تنها چیزی كه می‌تواند باعث دوام خانواده شود، صداقت و گذشت است.

ندا سادات پاک نهاد / وکیل پایه یک دادگستری

گروه جامعه و ارتباطات