تبیان، دستیار زندگی
چگونه اسناد عادی اعتبار اسناد رسمی را پیدا میکنند
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اسناد عادی با اعتبار رسمی

شاید خواسته باشید معامله ای انجام دهید و اول در یک برگه عادی بین خود آن را تنظیم کنید و سپس امضا نموده و بعد از دو ماه در دفترخانه ثبت کنید و یا شاید خواسته باشید وصیت نامه ای دست نویس تنظیم کنید اما ندانید آن سند بعد از فوت شما معتبر است یا خیر ؟ حتما این را می دانید که اسناد دست نویس که قانون آنها را اسناد عادی می خواند دارای اعتبار قانونی نیستند مگر در موارد خاص در این یادداشت قصد داریم شما را با اسناد و اعتبار قانونی آنها آشنا کنیم.

از نظر حقوقی سند نوشته ای است که در مقام دعوی قابل استناد باشد و به زبان ساده تر سند نوشته ای است که هم شخص خواهان و هم شخص خوانده برای اثبات ادعای خود در محکمه استفاده میکنند.

سند به دو قسم تقسیم میشود:

1-سند رسمی

2-سند عادی

مقصود از سند رسمی آن است که یا توسط مامورین رسمی و در حدود صلاحیت آنان و مطابق قانون تنظیم شوند مانند اسنادی که توسط مامورین اداره ثبت اسناد و املاک تنظیم میشود یا توسط دفاتر اسناد رسمی.

سند

سندی که در دفاتر اسناد رسمی به ثبت می رسد سند رسمی است .

دفتر خانه اسناد رسمی ، سازمانی است متشکل از یک  سر دفتر ،  و یک یا چند دفتر یار و به تعداد لازم کارمند و نویسنده . دفتر خانه از طریق سازمان ثبت اسناد وابسته به قوه قضائیه ( دادگستری جمهوری اسلامی ) است و برای تنظیم و ثبت اسناد رسمی برابر مقررات تشکیل میشود،  سر دفتر که عهده دار امور دفتر خانه و مسئول آن می باشد ، با انجام آزمایش با پیشنهاد سازمان ثبت و به موجب ابلاغ رئیس قوه قضائیه منصوب می گردد .

بنابراین برای اینکه سندی را سند رسمی تلقی نماییم 3 شرط لازم میباشد:

1-  سند توسط مامورین رسمی تنظیم شود.

2- مامور دارای صلاحیت تنظیم باشد.

3- سند با رعایت موازین و مقررات قانونی تنظیم شده باشد.

نوشته ای که فاقد این 3 شرط باشد اگر دارای مهر یا امضای طرف تنظیم کننده باشد سند عادی محسوب میشود. همچنین هر گونه نوشته ای که افراد برای انجام امور بین خودشان تنظیم میکنند سند عادی محسوب میشود.

سند نوشته ای است که در مقام دعوی قابل استناد باشد و به زبان ساده تر سند نوشته ای است که هم شخص خواهان و هم شخص خوانده برای اثبات ادعای خود در محکمه استفاده میکنند.

مزایای اسناد رسمی :

1-اسناد رسمی بین طرفین تنظیم کننده و جانشین قانونی آنها مثل ورثه معتبر میباشد.

2- تاریخ سند رسمی نه تنها نسبت به طرفین معامله بلکه نسبت به سایر اشخاص نیز اعتبار دارد.

به طور مثال من و شما ملکی را با سند رسمی تنظیم میکنیم سپس من به عنوان فروشنده ملک همان ملک را با سند عادی و با تاریخ مقدم یا موخر با علی معامله میکنم...اینجا تاریخ سند رسمی نسبت به علی که شخص ثالث میباشد معتبر میباشد و نمیتوان به دلیل اینکه سند عادی تنظیم گردیده ملک را از مالکیت شما خارج کرد.

3- در مقابل اسناد رسمی انکار و تردید مسموع نیست فقط میتوان ادعای جعل نمود. این مورد را نیز با درج مثالی روشن میکنیم. اگر من با تنظیم سند رسمی در دفتر خانه از شما  وجهی را مطالبه نمایم من نمیتوانم بگویم من چنین سندی را امضا نکرده ام فقط میتوانم ادعای جعل نمایم و اثبات موضوع جعل نیز بر عهده خودم میباشد.

سند

حال چگونه اسناد عادی اعتبار اسناد رسمی را پیدا میکنند:

4- شخصی که سند عادی علیه او اقامه گردیده صدور آن را از جانب خود تایید کند.

5- در دادگاه ثابت شود که سند عادی که مورد انکار قرار گرفته از سوی شخص منکر قبلا به امضاء و مهر رسیده است.

دفاتر بازرگانی و اسناد تجارتی از قبیل سفته و برات و چک که وسیله بازرگانان و بعضی موارد وسیله غیر بازرگانان وفق قانون تجارت تنظیم می شود .

اسناد شخصی مثل نامه ها ، یادداشت ها ، دفاتر خصوصی و نظائر آن .اسناد عادی که در تنظیم آن طبق قانون باید تشریفات خاصی رعایت گردد مثل وصیت نامه خود نوشت یا وصیت نامه سری اسناد عادی هستند.

نتیجه میگیریم کلا مفاد اسناد رسمی هنگامی اعتبار دارند که مخالف قوانین مملکتی نباشند.مثلا شخصی با تنظیم سندی متعهد به تحویل مواد مخدر شده باشد .اینگونه اسناد باطل میباشد.

ندا سادات پاکنهاد/ وکیل پایه یک دادگستری

گروه جامعه و ارتباطات