زنان طعمه جدید شرکت های هرمی

رویای شیرین پولدار شدن چه‌ها که نمی‌کند. دار و ندارمان را می دهیم تا دارا شویم. نقطه شروع فریب کاری شرکتهای هرمی همین رویاها است.شرکت‌های هرمی هم خیلی خوب این خواسته آدمی را درک کردند. خوب این رویا را شناختند، خوب فهمیدند چه بکنند، جدا که چه ماجرایی است داستان این شرکت‌های هرمی.

داستان دنباله‌داری است. داشتن روش‌ها و شگردهای این شرکت‌ها جالب و آموزنده است. کلاس‌های آموزشی آنها جالب و باورنکردنی است. در این کلاسها به شما یاد می‌دهند چگونه از دیگران قرض بگیرید. به شما جسارت می‌دهند که چگونه تمام هستی و دار و ندارتان را دو دستی بدون اینکه حتی رسید بگیرید تقدیم اینان کنید. در واقع به شما جسارت می‌دهند تا با تلخ کردن رویای شیرین خود کام آنان را شیرین کنید و رویای آنان را محقق و مطمئنا این پایان ماجرا نیست . اخیرا هم که راه جدید آنها تبلیغات محصولات آرایشی اوریف لیم بود . حتما دفترچه های تبلیغاتی این شرکت را به شما هم پیشنهاد داده اند بهترین شامپوی بدن ، خوشبوترین عطر، بهترین ریمل و کرم پودر با محصولات آرایشی یک شرکت هرمی چه بازار پر رونقی بود.

هرمی‌ها و آغاز فعالیتی فریبكارانه

شركت‌های موسوم به هرمی كه فعالیت‌های آنها مبتنی بر نظام كلاهبرداری هرمی شكل است نخستین بار در دهه 20 قرن گذشته میلادی توسط «كارلو پونزی» یك مهاجر ایتالیایی بنیانگذاری شد. وی توانست با شگرد فریبكارانه خود، سرمایه هنگفتی به جیب بزند، به طوری كه پس از گذشت 6 ماه، در سن 40 سالگی به یك میلیونر مبدل شود.

راهبرد پونزی در انجام این كار دو اصل دروغگویی و سوءاستفاده از ساده لوحی مشتریان بود. او به مردمی كه پول خود را پس انداز كرده بودند وعده پرداخت بهره 40 درصدی در 90 روز می‌داد، درحالی كه در آن روز به حساب‌های پس انداز بیش از 5درصد بهره پرداخت نمی‌شد.

كاری كه این مهاجر ایتالیایی می‌كرد، بسیار ساده بود. فردی كه از خارج نامه‌ای به آمریكا ارسال می‌كرد، در داخل آن تمبری را كه برحسب بهای كشورش خریداری كرده بود جای می‌داد. وعده وسوسه انگیز پونزی به مشتریان این بود كه با فروش تمبر یادشده و اختلاف بهای دلار و دیگر واحدهای پول خارجی، سود فراوانی به جیب خواهند زد.

وی با این ترفند ساده ولی حساب شده، از افراد ساده لوح كه پول‌های خود را پس انداز كرده بودند در سه ساعت یك میلیون دلار دریافت كرد. این شیوه كلاهبرداری هم چنان ادامه داشت تا هنگامی كه شركتش اعضای جدیدی جذب می‌كرد و از این راه پول‌هایی را كه به اعضای اولیه وعده داده بود، پرداخت می‌كرد.

بعدها براساس تحقیقات انجام شده مشخص شد، كارلو پونزی تنها 30 دلار در شركتش برای خرید تمبر سرمایه گذاری كرده بود. مجله «باررونز» كه در آن زمان شیوه كلاهبرداری وی را افشا كرد، در این باره نوشت: «پونزی در شركت خود سرمایه گذاری نمی‌كند. زیرا میزان تمبر پستی كه شركت پونزی برای خریدوفروش به آن نیاز داشت، بیش از 6 برابر میزان موجود در بازار بود.

پس از افشای این كلاهبرداری، افرادی كه پس اندازهای خود را در اختیار وی گذاشته بودند، هرگز نتوانستند پول خود را بازپس بگیرند و كارلو پونزی برای مدتی طولانی زندانی شد. وی در سال 1949 در تنگدستی و بدبختی در برزیل درگذشت.

اگرچه وی به عنوان بنیانگذار شركت‌های هرمی شناخته می‌شود، اما ركوددار این نوع كلاهبرداری كثیف، «برنارد مادوف» آمریكایی است كه توانست 50 میلیارد دلار به دست آورد و به جرم كلاهبرداری هایش به 150 سال زندان محكوم شد. بدین ترتیب وی باید مابقی عمرش را در پشت میله‌های زندان بگذراند.

این سرنوشت محتوم تمامی بنیانگذاران و اعضای فعال شركت‌های هرمی است.

مراحل جذب و فعالیت شبكه‌های هرمی در ایران

گروه‌های وابسته به شركت‌های هرمی تقریبا همگی به یك شیوه فعالیت می‌كنند. مراحلی كه یك شخص از آشنایی با سیستم تا فعالیت در شركت طی می‌كند به طور خلاصه عبارتند از:

1- دعوت به جلسه معرفی سیستم (جلسه پرزنت)

2-  پیگیری اولیه و پاسخ به اشكالات.

3- ادامه پیگیری‌ها در صورت عدم موافقت فرد پرزنت شده.

4- تكمیل برگه تعهد و عقد قرارداد اینترنتی با شركت مربوطه.

5- حضور در جلسات آموزشی.

6- حضور در جلسات پرزنت سایر اعضا.

7- مشاهده CD «جوفابریكا» و CD بالتمن.

8- مطالعه كتب آموزشی با موضوع روان شناسی موفقیت.

9- یادگیری و تسلط بر نحوه معرفی سیستم و دریافت كاتالوگ.

10- حضور در جلسات گروهی.

11- آموزش‌های تكمیلی جهت رهبری و سرشبكه شدن.

12- تمدید عضویت در شبكه بازاریابی شركت.

زنان خانه دار، طعمه جدید شركت‌های هرمی ایرانی

با گسترش فعالیت شركت‌های هرمی در سال‌های اخیر، زنان خانه دار به عنوان یك گروه هدف مورد توجه هرمی‌ها قرار گرفته است. درواقع كوئسترها یا شركت‌های هرمی نظیر آن، علاوه بر فروش محصولات خود به خانم ها، زنان خانه دار را به فروش كالای خود تشویق می‌كنند كه بدین صورت هرم خود را وسعت بخشند. در ایران طی سال‌های اخیر، هرمی‌ها عمده فعالیت ظاهری خود را در حوزه فروش كالاهای بهداشتی و آرایشی تحكیم كرده‌اند. این موضوع سبب شده تا زنان خانه دار به عنوان طعمه‌هایی مناسب و متناسب با اهداف هرمی‌ها در ایران در بیشترین خطر آلودگی قرار گیرند. بدین ترتیب اغلب مكان‌های خصوصی بانوان همانند آرایشگاه‌های زنانه و فروشگاه‌های لوازم آرایشی و بهداشتی بانوان به محافل خصوصی و نیمه پنهان شركت‌های هرمی تبدیل شده و سبب شده تا فعالیت‌های هرمی به دور از چشم قانون گسترش قابل ملاحظه‌ای یابد.

تفسیر به رأی مدعیان هرمی از متون دینی به نفع خود

باتوجه به نظر غالب فقها و مراجع عظام تقلید، مبنی بر غیرشرعی بودن معاملات صورت گرفته در شبكه‌های هرمی، طرفداران این گونه فعالیت‌ها به ویژه كوئست، با ترفندهای زیركانه خاص خود آیات، روایات و فتاوی جعلی را دست آویز خود قرار داده‌اند. كوئسترها در برخی موارد با تفسیر به رأی دادن آیات قرآن كریم در باب بیع (خرید و معامله) برخلاف نظر صریح مراجع عظام، اقدام به تمجید پاسخی به اصطلاح شرعی و قانونی  برای توجیه اعضا و هواداران خود كرده‌اند.

مقام معظم رهبری، آیت الله مكارم شیرازی، آیت الله صافی گلپایگانی، آیت الله نوری همدانی، آیت الله سیستانی، مرحوم آیت الله فاضل لنكرانی و مرحوم آیت الله بهجت ازجمله مراجع عالیقدری هستند كه فعالیت در شركت‌های هرمی و شبكه‌های تحت عناوین گلدكوئست، كوئست وغیره را حرام اعلام كرده‌اند.

رهبر معظم انقلاب در پاسخ به پرسش‌های فراوان مقلدانشان درباره فعالیت شركت‌های هرمی فرموده‌اند: «معاملاتی شبیه گلدكوئست و الماس صورت شرعی نداشته واكل مال به باطل است و جایز نمی‌باشد و آنچه را كه از این طریق تحصیل كرده اید باید به صاحبان آن برگردانید و درصورت عدم امكان، حكم مال مجهول المالك را دارد كه درصورت دسترسی به صاحبش باید پول را به او برگردانید و درغیراین صورت با اذن حاكم شرع (بنابر احتیاط واجب) به فقیر صدقه بدهید و دیگر بحث خمس مطرح نمی‌گردد»

همچنین حضرت آیت الله خامنه ای، اجرای روش گلدكوئست توسط شركت‌های ایرانی یا دولتی را بدون صورت شرعی، اكل مال به باطل و غیرمجاز دانسته‌اند.

هشدار نسبت به رشد قارچ گونه شركت‌های هرمی جدید

شركت‌های هرمی هر روز از الگوریتم و شیوه جدیدی برای كسب درآمد بیشتر استفاده می‌كنند كه این موضوع، گاه شناسایی و مقابله با آنان را دچار مشكلات بیشتری می‌كند. به عنوان مثال مدتی است كه محصولات آرایشی Oriflame به صورت بازاریابی مستقیم و شبكه‌ای در جامعه فروخته می‌شود، درحالیكه این محصولات در هیچ فروشگاه و داروخانه‌ای یافت نمی‌شود. روش فروش این شركت گرچه به صورت هرمی است، ولی قواعد و قوانین آن تا حدی متفاوت است و چون فروش كالا به صورت واقعی اتفاق می‌افتد و كالای دریافتی معادل پولی است كه پرداخت می‌شود، تا حدودی فعالیت این شركت را توجیه می‌كند ،شبكه هرمی این شركت نیز به شدت درحال گسترش است به گونه‌ای كه در مدت 1 ماه ممکن است  از سه كانال مختلف محصولات این شركت به شما معرفی و تبلیغ شده باشد. این مورد تنها یك نمونه از نسل جدید شركتهای هرمی است. شركت‌های دیگری با فعالیت در حوزه‌هایی متنوع مشغول به فعالیت هستند و تعدادی نیز در راهند. نكته مهم تغییر در الگوریتم فعالیتی این شركت هاست كه هر روز پیچیده تر اما با همان قاعده كلی تغییر می‌كند.مثلا پس از غیرقانونی اعلام شدن شركت هرمی «اوریف لیم» توسط مركز امور اصناف و بازرگانان وزارت بازرگانی و تبع آن فیلترشدن سایت اینترنتی اوریف لیم، عوامل این شركت هرمی برای فعالیت و حضور مجدد غیرقانونی خود در فضای مجازی، اقدام به راه اندازی و تاسیس وب سایت های مختلف و وبلاگ هایی با عناوینی نظیر «اوریف لیم پرشیا»، «محصولات آرایشی و بهداشتی اوریف لیم»، «مشاوران زیبایی اوریف لیم» و... كرده اند.

قانون پا برجاست

از سوی دفتر تبلیغات وزارت ارشاد هیچگونه مجوز فعالیت و تبلیغات برای شركت هرمی اوریف لیم صادر نشده است و هرگونه تبلیغات این شركت غیرقانونی و ممنوع است شایان ذكر است براساس قانون الحاق یك بند و تبصره به ماده 1 قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی كشور كه توسط رئیس جمهور به وزارت دادگستری ابلاغ شده است، تاسیس، قبول نمایندگی و عضوگیری در بنگاه، شركت یا گروه به منظور كسب درآمد ناشی از افزایش اعضا برای كسب منفعت افراد دیگر و توسعه زنجیره و شبكه انسانی جرم محسوب می شود. این در حالی است كه اوریف لیم براساس این ماده قانونی علاوه بر اخلال در نظام اقتصادی كشور، از لحاظ فرهنگی و اجتماعی و همراهی گسترده با جریان فتنه پس از انتخابات سال گذشته نیز خسارات فراوانی به كشور وارد ساخته است.

به نظر می‌رسد برخوردهای مقطعی را باید كنار گذارد و فكری اساسی برای ریشه كنی شبكه‌های هرمی کرد تا دیگر این چنین سرمایه، تولید، نیروی فكر و اندیشه و هزاران سرمایه دیگر بشری در كشورمان صرف تحقق رویای شیرین عده‌ای محدود نشود. فردا شاید دیر باشد، امروز باید تصمیمی گرفت.

نداسادات پاک نهاد /گروه جامعه و ارتباطات