PH متر

دانش پژوهان عزیز، یکی از مهارت های پرکاربرد که در بسیاری از پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد، مهارت استفاده از (PH متر) است که در زیر توضیحاتی در مورد آن ارائه می شود.

PH متر دستگاه الکترونیکی برای محاسبه PH مواد است. این دستگاه متشکل از دو بخش اصلی یعنی میله کاوشگر (probe) و اندازه گیر (meter) است. میله کاوشگر PH محلول را تبدیل به سیگنال الکتریکی کرده و اندازه گیر آن را تحلیل و میزان PH را نمایش می دهد.

   کاوشگر و اندازه گیر

PH متر ها را می توان به دو گروه تقسیم بندی کرد.

گروه اول PH متر هایی که اصطلاحاً به آن ها قلمی گفته می شود، این PH متر ها ارزان، سبک و کوچک هستند ولی دقت کمتری نسبت به نوع دوم یعنی PH متر های رو میزی دارند. PH متر های نوع دوم بزرگتر و گرانتر هستند و معمولاً در محل ثابتی نصب می شوند. این نوع PH متر دارای دقت بسیار بالا تری بوده و برخی از آن ها قابلیت سنجش پارامتر های متعددی علاوه بر PH نیز هستند.

Ph متر رو میزی و قلمی

آماده سازی

مرحله اول: قبل از شروع کار با PH متر ابتدا باید مطمئن شوید که میله جستجو گر در محلول نگهدارنده یا محلول با

PH = 4 نگهداری شده است. در غیر این صورت ممکن است PH متر در تعیین PH محلول مورد مطالعه دچار خطا شود. برای حل این مشکل میله جستجو گر را به مدت 2h ساعت در آب مقطر نگهداری کنید و سپس آن را در محلول نگهدارنده قرار دهید.

محلول نگهدارنده ph4 (سر پوش)

مرحله دوم: بسیاری از PH متر های رو میزی و برخی از PH متر های قلمی قابلیت اندازه گیری پارامتر هایی غیر از PH را نیز دارند. بنابراین لازم است مطمئن شوید. PH متر شما در حالت اندازه گیری  PH قرار دارد.

قرار دادن بر روی حالت ph

مرحله سوم: میله جستجو گر را به وسیله آب مقطر بشویید یا آن را در آب مقطر قرار داده و تکان دهید. حالا PH متر آماده فرآیند تنظیم (calibration) است.

شستن probe

تنظیم (calibration)

مرحله 1: جستجو گر را در محلول با PH = 7 قرار داده، حداقل 30 ثانیه زمان بدهید تا اندازه گیر عدد ثابتی را نشان دهد. سپس اندازه گیر را روی عدد 7 تنظیم کنید. (PH متر عدد 7 را نشان دهد)

عدد 7 روی مونیتور + محلول ph = 7

مرحله 2: دوباره جستجو گر را با آب مقطر بشویید و آن را در محلول با PH = 4  قرار دهید. اجازه دهید اندازه گیر عدد ثابتی را نشان دهد. مانند مرحله قبل اندازه گیر را روی PH = 4 تنظیم کنید. حالا PH متر شما تنظیم شده و آماده اندازه گیری PH محلول های مورد آزمایش است.

Ph = 4     + محلول ph = 4

مرحله 3: قبل از قرار دادن اندازه گیر در محلول مورد آزمایش آن را دوباره با آب مقطر بشویید تا باقی مانده محلول PH = 4 روی اندازه گیر، PH محلول مورد آزمایش را تغییر ندهد.

اندازه گیری:

در صورتی که می خواهید PH یک محلول ثابت را اندازه گیری کنید کافی است اندازه گیر را در محلول قرار داده و پس از ثابت شدن عددی که اندازه گیر نشان می دهد آن را بخوانید. این عدد PH محلول را نشان می دهد.

اندازه گیری محلول ساده

در صورتی که قصد دارید با اضافه کردن ماده ای دیگر محلول خود را به PH خاصی برسانید، باید همزمان با اضافه کردن ماده و خواندن PH از روی اندازه گیر محلول شما به صورت مداوم هم زده شود، تا محلول به صورت یکدست در آید در غیر این صورت PH در نقاط مختلف محلول متفاوت خواهد بود و آزمایش را دچار خطا خواهد کرد. برای این منظور می توان از دستگاه استیرر و مگنت پلاستیکی مخصوص استفاده کرد. این دستگاه محلول را به صورت مداوم و با ایجاد حرکت دورانی در داخل محلول هم می زند. در صورتی که به این دستگاه دسترسی ندارید می توانید محلول را به صورت پیوسته تکان داده و یا به کمک میله شیشه ای یا پلاستیکی هم بزنید.

محلول روی استیرر

نگهداری:

مرحله 1: پس از پایان اندازه گیری PH محلول مورد نظر میله جستجو گر را با آب مقطر بشویید و با دستمال کاغذی خشک نمایید (دستمال را نباید روی میله جستجو گر بکشید، تنها کافی است دستمال آن را به آرامی لمس کنید.)

مرحله 2: میله جستجو گر را در محلول به PH = 4 باز گردانید و تا استفاده بعدی از آن در این محلول نگهداری کنید (درپوش میله جستجو گر معمولاً طوری طراحی شده است که می توان محلول PH = 4 را در آن ریخته و سر میله جستجو گر را در آن قرار داد.)

سرپوش

نکته: سر میله جستجو گر کار اصلی دریافت اطلاعات محلول را انجام می دهد، این قسمت بسیار ظریف و حساس می باشد. بنابراین در هنگام استفاده یا نگهداری این ابزار باید دقت کنید که به این قسمت ضربه ای وارد نشود.

نکات ایمنی:

گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان - تهیه : پوریا میرعشقی

تنظیم : نسرین صادقی