خون دل‌ها خورده بود...
زنده‌یاد محمد نوری هنرمندی همیشه در اوج بود و هیچکس نتوانست ایرادی بر هنرش وارد کند و مانع فعالیتش شود.
پیروزه روحانیون: در زمانه‌ای که بر سر موسیقی پاپ در ایران جنجال بود و بسیاری آن را هجو و مبتذل می‌خواندند؛ محمد نوری که شنبه نهم مرداد در 81 سالگی درگذشت، با دانش و آگاهی و صدایی سرشار از لطافت، موسیقی پاپ هنری ایران را پایه‌گذاری کرد و نظر عده زیادی را نسبت به این موسیقی تغییر داد.
او که آواز را نزد خانم ئولین باغچه‌بان و تئوری موسیقی را از سیروس شهردار و فریدون فرزانه اساتید هنرستان عالی موسیقی، فرا گرفت، شیوه آوازی‌اش را متأثر از بافت و غنای زخمه‌ای اساتیدی چون حسین اصلانی، ناصر حسینی و محمد سریر می‌دانست.
ادبیات و زبان انگلیسی خوانده بود و عاشق ایران زمین بود به همین خاطر ترانه‌هایش را همیشه با لهجه‌های گوناگون اقوام مختلف ایران زمین می‌خواند.
در سال‌های دهه 60 با همکاری احمدرضا احمدی، فریبرز لاچینی و تهیه‌کنندگی منوچهر آزادی مجموعه «در شب سرد زمستانی» را گرد آوردند و بعد از آن آلبوم «آواهای سرزمین خورشید» که شامل ترانه‌های فولکلور و محلی و بومی ایرانی بود.
منوچهر آزادی در گفت‌وگو با خبرآنلاین از آن روزها یاد کرد و گفت: «مدیریت کار با آقای احمدی و تنظیم آثار بر عهده آقای لاچینی بود. آقای نوری استعداد و تخصص ویژه‌ای در زبان‌شناسی و لهجه‌شناسی داشت.به همین خاطر می‌توانست ترانه‌ها را با لهجه‌های گوناگون و به خوبی بخواند.»
نوری در آن آلبوم ترانه‌هایی را با لهجه‌های شیرازی، بختیاری، کردی، ترکی، مازندرانی و فارسی اجرا کرد. ترانه‌هایی که هنوز بر لبان بسیاری زمزمه می‌شود. یکی از دلایل موفقیت او در بیان و اجرای لهجه‌های مختلف ایران زمین این بود که نوری سلفژ را به خوبی می‌شناخت و به موسیقی نگاه علمی داشت.
آزادی اوج فعالیت‌های این گروه را آلبوم «دلاویزترین» که قطعه «ای ایران ایران» را شامل می‌شود، دانست و گفت: «ما در حال جمع‌آوری مجموعه‌ای از آثار آقای نوری هستیم. این کار از مدتی قبل با همکاری آقای سریر آغاز شده و ما امیدوار بودیم در زمان حیات استاد نوری به نتیجه برسد که متأسفانه نشد. این مجموعه پنج سی‌دی است که اجراها و نسخه‌های مختلف ترانه‌ها و تصنیف استاد که در برنامه‌ها و آلبوم‌های مختلف اجرا کرده بودند را شامل می‌شود و بیشتر جنبه یادگاری دارد.»
استاد به شهادت بیشتر آنان که با او همکاری کرده‌اند در کار بسیار صبور بود و از تکرار و تمرین هیچوقت خسته نمی‌شد. آزادی به خاطر دارد روزهایی را که ضبط یک تصنیف را 10، 15 بار تکرار کردند تا به کیفیت مطلوب برسند و در تمام این تکرارها محمد نوری با انرژی بود و مصمم برای رسیدن به بهترین اثر.
محمد نوری هنرمندی بود که بیش از 50 سال فعالیت هنری داشت و همیشه در اوج بود و هیچکس نتوانست ایرادی بر هنرش وارد کند و مانع فعالیتش شود. او در تمام این سال‌ها هیچوقت هنرش را به هیچ قیمتی نفروخت و حتی بیماری سخت هم نتوانست او را زیر بار منت هیچ نهاد و ارگانی ببرد.
این هنرمند در حاشیه سال‌های پرتلاش، با اجرای بیش از 300 قطعه آوازی، تقریر و ترجمه مقالات و سرودن اشعاری از ترانه‌های ماندگار، بیش از پیش خود را در دل مردم این مرزوبوم جای داد. صدای او برای نسل گذشته یادآور لحظه‌های خوب و مهربانیهای سرشار، و برای نسل امروز، آفریننده شیرینترین خاطرات است.
به قول حسین دهلوی (آهنگساز)، نوری فرزند خلف زمانه خویش بود و همه اصول هنری و اخلاقی را به تمام و کمال رعایت می‌کرد و صدای خود را در خاطره‌ها گذاشت و رفت. بسیاری موسیقی پاپ را مبتذل می‌دانند اما محمد نوری این نوع موسیقی را در بهترین استاندارهای خود یاد گرفت و با انتشار آثار مفید؛ خدمت شایانی به هنر این مملکت کرد.»
دهلوی گفت: «محمد نوری با ارائه آثار ماندگار ملی و میهنی هیچوقت درپی مال اندوزی نبود و صدایش را برای ایران زمین ماندگار کرد.»
سال 85 از طرف صدا و سیما به عنوان چهره ماندگار موسیقی ایران شناخته و معرفی شد ولی حتی این نهاد هم سعی نکرد در مدت بیماری نوری سراغی از او بگیرد و بی‌منت باری از دوشش بردارد.
آخرین اجرای محمد نوری را بسیاری از اهل موسیقی به یاد دارند؛ مراسم اختتامیه بیست و چهارمین جشنواره موسیقی فجر در سال 87. استاد با همراهی پیانو و ویولن می‌خواند با حالی بیمار و روحی آزرده از کم‌لطفی‌های مسؤولان امور فرهنگی و مدعیان تولی هنر موسیقی. و بعد از آن دیگر هیچوقت به روی صحنه نرفت.
و سرانجام نوای آرام و مهربان نوری پس از مبارزه با بیماری سرطان خون و وخامت وضعیت جسمانی در شامگاه نهم مرداد در بیمارستان جم تهران آرام گرفت.
قرار است دوست‌داران هنر و دوستان نوری روز چهارشنبه 13 مرداد ساعت 14 در مسجد قدس واقع در شهرک غرب گرد هم آیند و از او یاد کنند.
بی تو دنیا نمی‌ارزه تو با من باش و بذار/ همه دنیا من و همیشه تنها بذاره ...
تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی
