چهارده پرسش و پاسخ اخلاقی و...
از سایت رسمی آیت الله وحید خراسانی
معالجه افسردگی و اضطراب و ترس از عالم برزخ
سؤال 1. با سلام مدّتی است احساس وحشت و اضطراب نسبت به زندگی بعد از مرگ و عالم برزخ دارم به طوری که دچار افسردگی شده ام و هیچ انگیزه ای برای زندگی کردن ندارم با آنکه تاکنون گناه کبیره‌ای انجام نداده‌ام و سعی کرده ام واجبات خود را انجام دهم اما به صورت شدید دچار احساس پوچی و اضطراب گذرا می شوم به طوری که از خودم وحشت می کنم و احساس میکنم روح از بدنم در حال جدا شدن است لطفاً برای ایجاد انگیزه و افزایش امید به زندگی عالم پس از مرگ، مرا راهنمایی کنید؟
جواب: نفس مرگ و قبر و برزخ و قيامت نبايد موجب نگرانى شود بله انسان بايستى نسبت به اعمال خود كه تأثير مستقيم در زندگى پس از مرگ داشته مراقبت كامل نمايد و تكاليف خود را به نحو احسن انجام داده و از گناهان پرهيز كرده و به فضل الهى اميدوار باشد زيرا رحمت الهى بر غضب او سبقت گرفته و نسبت به بندگان مؤمن خود از همه مهربانتر بوده و معامله اى مى نمايد كه به ذهن خطور نمى كند و انسان انتظار اين مقدار پاداش را ندارد.
البته بايد توجه داشت كه خداوند متعال از بندگانش در هر سنّى که هستند وظائفى مى خواهد و در مورد جوانان در شريعت اسلام بر فعاليّت و تحرّك مثبت و پر نمودن اوقات فراغت با كارهاى مثبت تأكيد فراوان شده است از جمله خواندن قرآن در اوقات فراغت و مطالعه در تحکیم اصول دین و احکام و اخلاق و خدمت به نزديكان و خلق خداوند.
و همچنين يكى از راههاى بسيار مؤثّر در رفع اضطراب و نگرانى ها توسل به اهل بيت (عليهم السلام) و ارتباط قلبى با امام زمان (عجل الله فرجه) است و سعى نمايد زندگى خود را به گونه اى برنامه ريزى نمايد كه مطمئنّ باشد امام (ع) از برنامه هايش راضى بوده و او را مورد لطف و عنايت خود قرار داده است.
خواستگار برای دختر
سؤال 2. دختر مجردی هستم که با وجود خانواده خوب و رعایت کامل حجاب تا به حال برایم یک خواستگار نیامده و از این بابت بسیار مورد تمسخر اطرافیان و آشنایان و حتی برادرهایم قرار گرفته ام و از بابت این موضوع بسیار در رنج و عذابم ، توسلاتی به ائمه (ع) نموده ام و زیارت عاشوراء و نماز حاجت هم خوانده ام ولی هنوز نتیجه نگرفته ام لطفاً مرا راهنمایی بفرمائید؟
جواب: شايد دعاها مستجاب شده، ولى زمان و ظرف استجابت در آينده است، شما مأيوس نشويد (و لا تقنطوا من رحمة الله).
دعاهاى شما و زيارت عاشورا و اعمال مذكور همه مؤثّر و مأجور است و انشاء الله در زمان مقدّر همسر مناسب نصيب شما خواهد شد، به خداوند متعال اميدوار باشيد و به توسل به اهل بيت (عليهم السلام) ادامه دهيد و مراقب باشيد كه در تكاليف خود نسبت به واجبات و محرّمات كوتاهى نشود.
در ضمن، توسّل زير را انجام دهيد: دو ركعت نماز مثل نماز صبح بخوانيد، بعد از نماز تسبیحات حضرت زهراء علیها السلام را بگوئید و بهتر است سر به سجده بگذاريد، و 14 مرتبه صلوات و 100 مرتبه (الّلهمّ خـِرْ لي و اخْتَرْ لي) و بعد 14 صلوات. ان شاء الله هرچه زودتر دعاى شما مستجاب شود.
وسوسه توهین آمیز نسبت به دین
سؤال 3. مدّتی است که در ذهن بنده افکار بسیار بدی نسبت به اسلام و قرآن و خدا پدید آمده است مانند پاره کردن قرآن، در حالی که در اعمال خود به هیچ وجه آنها را انجام نداده ونمی دهم وقتی آن افکار شوم به ذهن من می رسد سرم را به دیوار میکوبم که شاید از یادم برود ولی این وسوسه‌ها از فکرم بیرون نمی‌رود، نمیدانم چه کنم لطفاً مرا راهنمایی کنید تا این فکرها از ذهنم برود؟
جواب: نگران نباشيد ناراحتي شما دليل بر ايمان شما است و اين امور از وسوسه شيطان است و براي از بين رفتن آن مداومت بر ذكر خداوند نماييد و براي تقويت ايمان خود مقدمه رساله معظم له و ساير كتب اعتقادي را مطالعه نماييد، همچنین هر یک از چهارقل (سوره‌های ناس و فلق و کافرون و توحید) را هر صبح و شب چهار مرتبه بخوانید.
عمل به دستوراتی که انسان در خواب دیده
سؤال 4. برادرم در خواب مردی را می بیند که به او دستورها و حرفهای خوبی می زند و گاهی از آینده نزدیک خبر می دهد و اخیراً در خواب به او گفته که بعد از مدت زمان کوتاهی از دنیا خواهی رفت و این خواب موجب افسردگی و ناراحتی برادرم شده، آیا گفتة این مرد که در خواب او را دیده اعتبار دارد، و می توان به دستورات او عمل نمود؟
جواب: بايد به دستوراتى كه در شرع مقدس آمده است و در رساله عمليه بيان شده است عمل كرد، و قول شخص ديگرى غير مجتهد اعلم حجت نيست، و خواندن سوره هاى (قل اعوذ بربّ الناس)، (قل اعوذ بربّ الفلق)، (قل هو الله احد)، و (قل يا ايها الكافرون) را ادامه دهيد.
ابتلا به مشروبات الکلی
سؤال 5. اینجانب به مشروبات الکلی مبتلا شده‌ام دلیل حرمت آن‌را برایم بیان فرمایید و مرا راهنمائی کنید؟
جواب: «بسم الله الرحمن الرحيم يا أيها الذين آمنوا إنما الخمر و الميسر و الأنصاب و الأزلام رجس من عمل الشيطان فاجتنبوه لعلكم تفلحون» (سوره مائده آيه 90) اين آيه و آيه 91 ما را ملزم به ترك نوشيدن شراب مى كند و در روايات اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم السلام) روايات متعددى وجود دارد كه بر حرمت نوشيدن شراب دلالت دارند بلكه نشستن روى سفره يا ميزى كه روى آن شراب وجود دارد تحريم شده است و فرقى در حرمت آن بين يك قطره يا بيشتر وجود ندارد، و يكى از گناهان كبيره شمرده شده است ، انسانی که امتیازش از موجودات دنیا به عقل و درایت است، با خوردن مشروبات الکلی عقل خود را زائل نموده و ممکن است تا آنجا تنزّل کند که از حیوانات نیز پست‌تر شود و باید انسان بترسد از اينكه مبادا خداى نكرده اجل او در اين حال فرا برسد.
راهنمایی مادران باردار جهت خوب بودن و صلاح فرزند
سؤال 6. مادری که باردار است چه کارهایی را باید انجام دهد تا انشاءالله فرزند خوب و صالح و خداشناس نصیب ما شود؟
جواب: در هنگام بارداري حالات مادر تأثير به سزائي روي جنين دارد براي اينكه انشاءالله فرزند صالح و با خدائي داشته باشيد در درجه اوّل از انجام معاصي و گناهان پرهيز نمائيد .واجبات را انجام دهيد .براي صلاح فرزند خود از همين ابتداء دعا كنيد . هر روز مقداري از قرآن تلاوت نمائيد. صبح ها بعد از نماز صبح و شبها قبل از خواب 11 مرتبه سوره توحيد را بخوانيد و ثوابش را هديه كنيد به محضر امام زمان عليه السلام. هر روز صبح دعاء عهد را بخوانيد . حتي الامكان خواندن سوره «يس» در هر روز ترك نشود. وثواب آن را در هر روز هديه به يكي از 14 معصوم نمائيد.
یأس و نا امیدی از قبول توبه
سؤال 7. من گناه خیلی بزرگي مرتكب شدم كه فكر نميكنم خدا ببخشد چه كار كنم؟
جواب: هيچ گناهي نيست الا اينكه در شرع مقدس اسلام براي آن توبه قرار داده شده است حتي شرك به خداوند متعال كه توبه آن عبارت از توحيد و يكتا پرستي است منتهي توبه بايستي واقعي باشد كه در روايات اسلامي از آن به توبه نصوح ياد گرديده يعني گنه‌كار، واقعا از كرده خود پشيمان بوده و ديگر سراغ گناه نرود و اگر گناهي كه مرتكب شده تبعاتي دارد مثل قضاء نماز و روزه فوت شده يا بدهي به مردم يا از بين بردن مال يا حق كسي بايد جبران نمايد و توجه داشته باشد كه شعبه‌اي از رحمت خداوند ، بخشش و مغفرت گناه است تا جايي كه گویا تازه متولد گشته، نامه عمل توبه كننده مثل روز اول پاك و سفيد مي‌شود و بايستي اميدوار به رحمت خداوند بوده و به اصلاح آينده خويش بپردازد و براي آخرت زاد و توشه تهيه نمايد و بداند نا اميدي از رحمت خدا و اين فكر كه خدا مرا نمي بخشد از گناهان كبيره است و در قرآن نكوهش شده تا مبادا كسي دچار يأس از رحمت خدا نشود.
راه توبه از گناهان
سؤال 8. اینجانب سالها از عمر خود را در گناه گذراندم و به لطف خداوند مهربان و عنایت ائمه معصومین علیهم السلام سخت پشیمان شده‌ام، به من بگویید راه توبه کردن از گناهان چیست؟
جواب: خدا را شاکر باشید که موفّق به توبه و پشیمانی از گناه خود گشته‌اید و برای تحقق توبه پشیمانی از گناه و استغفار از خداوند متعال نسبت به آن کافی است و اگر حق مردم تضییع شده باید جبران شود.
اثر توبه
سؤال 9. اینکه می گویند خدا بخشنده است این بخشندگی تا چه حد است؟ آیا اگر گناهی مرتکب شدیم و توبه کردیم خدا از عقاب کردن ما می گذرد یا در مجازات اخروی ما تا حدودی تخفیف می‌دهد؟ یعنی آیا بخشندگی خدا همه آثار گناه را پس از توبه واقعی پاک می کند یا آن را کم می کند؟
جواب: در مفروض سؤال كه توبه واقعي با شرائط آن صورت گيرد پروردگار متعال می‌پذیرد ولی اگر گناه مربوط به حق الناس باشد باید آن حق را اداء کند و با رضایت صاحب حق را تحصیل نماید .
تجدید زیارت کربلا
سؤال 10. اینجانب به دلیل علاقه بسیار زیادی که به حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام دارم 3 بار به کربلای معلّی مشرف شده ام ولی از جانب بعضی از اقوام مورد سرزنش قرار گرفته ام که چرا هزینه سفر را انفاق نمیکنم یا هزینه را به فردی که آرزو دارد به کربلا برود و پول ندارد نمی‌دهم و این در حالی است که بنده در حدّ توانم انفاق میکنم ولی زیارت آقا را به هیچ وجه نمی‌توانم ترک کنم به نظر حضرتعالی آیا زیارت بنده اشکال دارد ؟
جواب: در فرض مذكور هم، زيارت سيدالشهدا عليه السلام از مستحبّات موكّده مي‌باشد.
اعتبار سند زیارت عاشورا
سؤال 11. آیا به نظر حضرتعالی زیارت عاشورا معتبر بوده و سند و متن آن صحیح می‌باشد؟
جواب: زیارت عاشورا نزد فقهاء (اعلی الله مقامه) از مسلّمات است و لذا معتبر بوده و احتیاج به سند ندارد.
معنای حقیقی توسل
سؤال 12. آیا توسّل به اهل بیت علیهم السلام و حاجت خواستن از ایشان با اینکه همه‌ی امور در دست خداست منافات ندارد؟ پس چرا مردم از ائمه: حاجت می‌خواهند؟
جواب: مسأله‌ی توسل یکی از مباحث بسیار عمیق در فرهنگ اسلام است و توضیح آن نیاز به بحث فراوانی دارد، ولی مختصراً به نکاتی اشاره می‌نمائیم اگر شیعه به ائمه: متوسل می‌شوند و از ایشان چیزی طلب می‌نمایند، از این جهت است که ائمه علیهم السلام حجّت خدا بوده و وسیله و واسطه بین خلق و خدای تعالی می‌باشند و هر عطایی که از ایشان برسد به اذن خدای تعالی و فضل اوست خدای تعالی در سوره‌ی مائده آیه‌ی 35 می‌فرماید «وابتغوا الیه الوسیلة» برای تقرب به خدا وسیله‌ای بجویید و از ما خواسته است که در مقام در خواست از او وسیله و واسطه‌ای قرار دهیم و بهترین واسطه و وسیله همان کسانی هستند که خدای تعالی ایشان را حجت قرار داده و در بالاترین درجات قرب قرار داشته و مقرب ترین و نزدیک ترین مخلوقات به خدای تعالی می‌باشند، لذا در دعای توسل اهل بیت علیهم السلام را شفیع خود در درگاه خدا قرار داده و به واسطه‌ی ایشان به خدای تعالی رو می‌نمائیم.
آنچه از آیات قرآن کریم استفاده میشود این است که انبیاء بزرگ الهی نیز به اذن خدای تعالی به روا نمودن حاجات مردم اقدام نموده و به اذن خدای تعالی اموری را که از عهده‌ی انسان‌ها خارج است انجام می‌دادند، و این مطلب نه تنها شرک نیست بلکه عین توحید است، چرا که تمام این افعال به اذن الهی و دستور او صورت می‌گیرد
لذا در قرآن کریم سوره‌ی آل عمران آیه‌ی 49 آمده است که حضرت عیسی: فرمودند «انی اخلق لکم من الطین کهیئة الطیر فانفخ فیه فیکون طیرا باذن الله و ابرئ الاکمه و الابرص و احی الموتی باذن الله آیا می‌توان حضرت عیسی علیه السلام را به شرک متهم نمود؟
از آنجا که به نصّ قرآن حضرت عیسی مردگان را به اذن خدای تعالی زنده می‌نماید و این مطلب شرک نمی‌باشد انجام این امور از اوصیاء پیامبران و اولیاء الهی نیز شرک نبوده و عین توحید می‌باشد
رفتار دختر در قبال بداخلاقی مادر
سؤال 13. من مادری دارم که او را با تمام وجود دوست دارم و تمام سعی خودم را میکنم که به او احترام بگذارم، اما ایشان جوری با من رفتار میکند که اگر من به ایشان شبیه نبودم یقین میکردم که من فرزند ایشان نیستم اما مادرم به محض این که از دستم عصبانی میشود مرا میزند و جلوی همه تحقیرم میکند، سرزنشم میکند و بر سرم داد میزند، تهمت و زخم زبان می زند، همیشه به من میگوید من ازتو بدم میاید و از تو کینه دارم من واقعا نمیدانم چه کار کنم؟ وقتی جوابشان را میدهم از خودم متنفّر میشوم و میگویم الآن خدا از من عصبانی است و اعمالم قبول نیست و وقتی هم که چیزی نمیگویم عصبی میشوم و با بقیّه بد اخلاقی میکنم، خواهش میکنم من را راهنمایی کنید که من با مادرم چه جوری رفتار کنم؟
جواب: خانم محترم، بسى مايه خوشحالى است كه شما با وجود اين سختى ها به ياد خدا هستيد و از اينكه مبادا كارى كه موجب غضب خدا شود از شما سر بزند نگرانيد، هر انسانى در اين دنيا يك نقائصى در او هست و انسان های بى عيب امامان معصوم علیهم السلام ما هستند و هر كس به هر مقدار نقائص و بدى ها را از وجود خود بيرون بريزد به همان مقدار به خدا و اهل بيت (عليهم السلام) نزديك مى شود بدانيد طرز فكر مادر شما نمى تواند مثل شما باشد شما در اين زمان بزرگ شديد و مادر شما در زمان قبل از شما بزرگ شده و محيطى كه انسان در آن بزرگ مى شود و زمانه اى كه آدمى دوران جوانى خود را در آن طى مى كند تأثير بسزائى در شكل گيرى اخلاقيات و روحيات انسان دارد. سعى كنيد بديهايى كه در اشخاص مى بينيد، تا جايى كه امكان دارد، برايش وجهى پيدا كنيد و اشخاص را درك كنيد. مادر شما هرگونه رفتارى با شما داشته باشد مادر شماست و شما موظف هستيد به او احترام بگذاريد. مبادا بر او تندى كنيد هرگاه از برخوردهاى او ناراحت شديد و دلتان گرفت دوركعت نمازبخوانيد وبا پروردگار خود درد دل كنيد، و از امام زمان (عليه السلام) كمك بگيريد و مشكلتان را با آن حضرت در ميان بگذاريد، باشد كه خداوند نظر خاصى به شما كند و دل شما را آنچنان سرشار از محبت خود كند كه ديگر از برخورد ديگران ناراحت نشده و از اينگونه مسائل بتوانيد راحت بگذريد، و بدانید در قبال صبر بر آنچه بیان کردید اجر بزرگی نزد خدای متعال دارید.
ضمناً در صورتى كه احتمال تأثير مى دهيد بد اخلاقى ايشان را ريشه يابى كنيد و اگر شنوائى از بعض بزرگان روحانى دارند مشكل خود را با ايشان مطرح نمائيد تا مادر شما را ارشاد نمايند. اميدوارم مشمول خاص عنايات ابوالحسن على بن موسى الرضا (عليه السلام) باشيد.
معاشرت با پدر خانمی که عقاید فاسد دارد
سؤال 14. پدر خانم اینجانب به دین اعتقادی ندارد و ربا خوار است و با تمسخر از اولیای دین یاد میکند، آیا رفت و آمد با ایشان درست است؟
جواب: اگر اعتقاد به وحدانيت خدا و معاد و رسالت پيامبر صلي الله عليه وآله و امامت اهل بيت عليهم السلام داشته باشد، ولي عقيده او در مسائل ديني سست بوده ، و به گناه رباخواري و امثال آن مبتلاست، رفت و آمد با اوجايز است، ولي اگر اصول و ضروريات دين را منكر شده و مثلاً قائل به حلال بودن ربا شده ( با اين كه علم به حرمت آن در شرع مقدس دارد) يا با ائمه عليهم السلام دشمني مي كند ، در صورتی که رفت و آمد شما موجب هدایت او نمی‌شود با او رفت و آمد نکنید و اگر احتمال هدايت او را مي دهيد ، مي توانيد با او رفت و آمد نموده ، و ارشادش كنيد مگر اين كه ارتباط با او موجب مفسده اي براي اهل منزل و خانواده شما گردد.
منبع: سایت رسمی آیت الله وحید خراسانی
تنظیم برای تبیان: رهنما، گروه حوزه علمیه
