مثل گل بویش کنید

شأن و منزلت والدین نزد خداوند چنان گرامی و ارزشمند است که امام سجاد (ع ) رعایت حقوق آنان را به فرزندان یادآور می شود . به دلیل نزدیکی و پیوند صمیمانه ای که معمولأ بین پدر و مادر و فرزندان وجود دارد ، برخی ممکن است در روابط روزمره خود ، کمتر متوجه حریم والدین باشند . آموزه های اسلامی بر حفظ این حد و مرز تاکید می کند و به فرزندان متذکر می شود که احترام پدر و مادر را پاس بدارند . ازجمله اینكه آنها را به اسم ( كوچك ) صدا نزنند ، در راه رفتن بر آنها پیشی نگیرند و یا هنگامی كه پدر و مادر ایستاده اند ، در مقابلشان ننشینند .

بر فرزندان لازم است كه نیازها و خواسته های پدر و مادر را برآورده کنند . عالمان اسلامی بر این نظر هستند كه اگر پدر و مادر از نظر مالی دچار مشکل شوند ، بر فرزندان واجب است به یاری آنها بشتابند .  ( اشاره به آیه 180 سوره بقره )

امام صادق (ع) می فرماید : « در روز قیامت ، خداوند پرده ای از پرده های بهشت را کنار می زند و همه افرادی که در صحنه محشر حاضرند ، عطر بهشت را از مسیر پانصد سال راه استشمام می کنند ، مگر یک عده که از استشمام این عطر محروم می مانند . سؤال شد آن عده چه کسانی هستند ؟ حضرت فرمود : کسانی که حرمت پدر و مادر را رعایت نکرده اند و با والدین قطع رابطه کرده اند . » بحار ج 62

تکریم پدر و مادر در زندگی دنیوی و اخروی فرزندان تاثیر تعیین كننده ای دارد . از جمله این آثار ، افزایش طول عمر است . از رسول گرامی اسلام (ص) نقل شده است : « کسی که میل دارد در دنیا عمر طولانی داشته باشد ، نسبت به پدر و مادرش نیکوکار باشد . » آن حضرت در جایی دیگر ، به برخی دیگر از آثار احترام والدین اشاره می کند و می فرماید : « کسی که برای من تضمین کند نیکوکاری و خدمت به پدر و مادر و صله رحم را انجام دهد ، من برای او چند چیز را تضمین می کنم :‌ مال و ثروت زیاد ، عمر طولانی ، و سوم ، محبوبیت درمیان اقوام و خویشان خود »

بنا برآنچه در نظام آفرینش تدوین شده ، هر عملی ، واكنش مناسب خود را به دنبال دارد . لذا نتیجه نیکویی به دیگران ، دریافت نیکی است و نتیجه بدی به دیگران ، دریافت بدی است . اگر فرزندی به پدر و مادر خود نیکی کند ، فرزندانش در آینده به او نیکی خواهند کرد . آثار اخروی احسان به والدین نیز زیاد است . پیامبر بزرگوار اسلام می فرماید : « اگر انسانی شب را درحالی به صبح آورد که پدر و مادرش از او راضی باشند ، خداوند دو در از درهای بهشت را به روی او می گشاید و اگر یکی از آنها از او راضی باشند ، یکی از درهای بهشت به رویش گشوده می شود . »

در مقابل ، گستاخی دربرابر والدین و بی ادبی به آنها ، همه اعمال و رفتار خوب را ضایع می کند و فرد به عاق والدین دچار می شود . امام سجاد در بخشهایی از نیایشهای خود می گوید:

« خدایا ،  صدایم را دربرابرشان آهسته و سخنم را خوشایند و خویم را نرم نما و دلم را نسبت به آنان مهربان کن و مرا با ایشان سازگار و بر آنان رحیم گردان ... خدایا ؛ مرا موفق بدار که شکر گزار رحتمهای آنها در دوران تربیت خود باشم . »

امام سجاد (ع ) در ادامه نیایشهای خود ، از خداوند می خواهد اطاعت پدر و مادر را برایش ، شیرین تر از بستر برای فردی قرار دهد كه كم خوابیده است . زیرا برای كسی که دچار کم خوابی است ، چیزی شیرین تر از یک بستر راحت نیست . همچنین از خدا می خواهد كه اطاعت والدین را چنان برایش گوارا کند که آب خنک برای یک انسان تشنه ، محبوب و گواراست . با چنین روشی است که می توانیم اطاعت و خواسته های پدر و مادر را بر خواهشهای نفس خویش مقدم بداریم .  امید آنکه ما نیز به پیروی از امام سجاد (ع ) نیکوترین رفتار را با پدر و مادر خود داشته باشیم .