تبیان، دستیار زندگی
اولین ایرادی که بر پوشیدگی زن می‌گیرند این است که دلیل معقولی ندارد و چیزی که منطقی نیست نباید از آن دفاع کرد. می‌گویند منشأ حجاب یا غارتگری و ناامنی بوده است که امروز وجود ندارد، و یا فکر رهبانیت و ترک لذت بوده است که فکر باطل و نادرستی است، و یا خودخواه
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ایرادهایی بر پوشش اسلامی

حجاب

اطلاعیه مسابقه سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری

1- دلیل معقولی ندارد

«اولین ایرادی که بر پوشیدگی زن می‌گیرند این است که دلیل معقولی ندارد و چیزی که منطقی نیست نباید از آن دفاع کرد. می‌گویند منشأ حجاب یا غارتگری و ناامنی بوده است که امروز وجود ندارد، و یا فکر رهبانیت و ترک لذت بوده است که فکر باطل و نادرستی است، و یا خودخواهی و سلطه جویی مرد بوده که رذیله‌ای است ناهنجار و باید با آن مبارزه کرد، و یا اعتقاد به پلیدی زن در ایام حیض بوده است، که این هم خرافه‌ای بیش نیست.» (مسئله حجاب، ص 83)

پاسخ:

«پاسخ این ایراد از بحثی که در بخش گذشته کردیم روشن شد. از مباحث آن بخش معلوم گشت که حجاب – البته به مفهوم اسلامی آن – از جنبه‌های مختلف: روانی، خانوادگی، اجتماعی و حتی از جنبه بالا رفتن ارزش زن، منطق معقول دارد و چون در آن بخش به تفصیل بحث کردیم در این بخش تکرار نمی‌کنیم.» (همان، ص 83)

2- موجب سلب آزادی است

«ایراد دیگری که بر حجاب گرفته‌اند این است که موجب سلب حق آزادی که یک حق طبیعی بشری است می‌گردد و نوعی توهین به حیثیت انسانی زن به شمار می‌رود.» (همان، ص 84)

پاسخ:

«فرق است بین زندانی کردن زن در خانه و بین موظف دانستن او به این که وقتی می‌خواهد با مرد بیگانه مواجه شود پوشیده باشد. در اسلام محسوس ساختن و اسیر کردن زن وجود ندارد... اگر رعایت پاره‌ای مصالح اجتماعی، زن یا مرد را مقید سازد که در معاشرت روش خاصی را اتخاذ کنند و طوری راه بروند که آرامش دیگران را بر هم نزنند و تعادل اخلاقی را از بین نبرند چنین مطلبی را "زندانی کردن" یا "بردگی" نمی‌توان نامید و آن را منافی حیثیت انسانی و اصل "آزادی" فرد نمی‌توان دانست.

اگر دختران در اجتماعات عمومی لباس ساده بپوشند، کفش ساده به پا کنند با چادر یا با مانتو و روسری کامل به مدرسه و دانشگاه بروند، آیا در چنین شرایطی بهتر درس می‌خوانند یا با وضعی که [گفته شد]؟ اصولاً اگر التذادهای جنسی و منظورهای شهوانی در کار نیست چه اصراری است که بیرون رفتن زن به این شکل باشد؟

در کشورهای متمدن جهان در حال حاضر چنین محدودیت‌هایی برای مرد وجود دارد. اگر مردی برهنه یا در لباس خواب از

حجاب

خانه خارج شود و یا حتی با بیژامه بیرون آید، پلیس ممانعت کرده و به عنوان این که این عمل برخلاف حیثیت اجتماع است او را جلب می‌کند. هنگامی که مصالح اخلاقی و اجتماعی، افراد اجتماع را ملزم کند که در معاشرت اسلوب خاصی را رعایت کنند مثلاً با لباس کامل بیرون بیایند، چنین چیزی نه بردگی نام دارد و نه زندان، و نه صد آزادی...

برعکس، پوشیده بودن زن، در همان حدودی که اسلام تعیین کرده است، موجب کرامت و احترام بیشتر او است، زیرا او را از تعرض افراد جلف و فاقد اخلاق مصون می‌دارد.

شرافت زن اقتضاء می‌کند هنگامی که از خانه بیرون می‌رود... زبان دار لباش نپوشد، زبان دار راه نرود، زبان دار و معنی دار به سخن خود آهنگ ندهد.» (همان، ص 86)

لباس انسان اولین سخنگوی اوست. در هنگام ورود به هر مجلسی و محفلی بدون این که از طریق زبان سر سخن بگوییم. نوع پوشش ما تا حد زیادی نمایانگر نوع نگاه و شخصیت ماست لباس به نوعی نماد ملی و مذهبی ماست. فرهنگ و موقعیت اجتماعی و حتی شغل افراد را تا حد زیادی می‌توان از لباس آنان دریافت.

لباس یک پلیس، پزشک و پرستار، لباس یک روحانی با زبان بی زبانی موقعیت و مقام و فرهنگ آنان را می‌نمایاند.

حجاب و پوشش کامل زن هم با زبان بی زبانی به نامحرمان اعلام می‌کند که: مراقب نگاه و سخن و رفتار خود با ما باشید بر اساس فرهنگ ما با ما برخورد کنید. فرهنگ ما فرهنگ اسلامی و قرآنی است. پس اسلامی و انسانی با ما تعامل داشته باشید و برعکس، «ممکن است زن یک طرز لباس بپوشد یا راه برود که اطوار و افعالش حرف بزند، فریاد بزند که به دنبال من بیا، سر به سر من بگذار، متلک بگو، در مقابل من زانو بزن، اظهار عشق و پرستش کن.

آیا حیثیت زن ایجاب می‌کند که این چنین باشد؟ آیا اگر ساده و آرام بیاید و برود، حواس پرت کن نباشد و نگاههای شهوت آلود مردان را به سوی خود جلب نکند، برخلاف حیثیت زن یا برخلاف حیثیت مرد یا برخلاف مصالح اجتماع یا برخلاف مصالح اجتماع یا برخلاف اصل آزادی فرد است؟» (همان، ص 87)

سومین ایرادی که بر حجاب می‌گیرند این است که [حجاب] سبب رکود تعطیلی فعالیت‌هایی است که خلقت در استعداد زن قرار داده است. زن نیز مانند مرد دارای ذوق، فکر، فهم، هوش و استعداد کار است. این استعدادها را خدا به او داده است و بیهوده نیست و باید به ثمر برسد.

3- حجاب سبب رکود زن است

«سومین ایرادی که بر حجاب می‌گیرند این است که [حجاب] سبب رکود تعطیلی فعالیت‌هایی است که خلقت در استعداد زن قرار داده است.

زن نیز مانند مرد دارای ذوق، فکر، فهم، هوش و استعداد کار است. این استعدادها را خدا به او داده است و بیهوده نیست و باید به ثمر برسد.» (همان، ص 89)

در این ایراد این مسأله طرح شده که: باز داشتن زن از فعالیت‌های اجتماعی مانع رشد استعدادها و قابلیت‌های بالقوه او می‌شود. و حجاب مانع حضور فعال و جدی زن در عرصه‌های مختلف اجتماع می‌شود.

پاسخ:

حجاب

«جواب این اشکال آن است که حجاب اسلامی ... موجب هدر رفتن نیروی زن و ضایع ساختن استعدادهای فطری او نیست. ایراد مذکور بر آن مشکلی از حجاب که در میان هندی‌ها یا ایرانیان قدیم یا یهودیان متداول بوده است وارد است. ولی حجاب اسلام نمی‌گوید که باید زن را در خانه محبوس کرد و جلوی بروز استعدادهای او را گرفت. مبنای حجاب در اسلام چنانکه گفتیم این است که التذاذات جنسی باید به محیط خانوادگی و به همسر شروع اختصاص یابد و محیط اجتماع، خالص برای کار و فعالیت باشد، به همین جهت به زن اجازه نمی‌دهد که وقتی از خانه بیرون می‌رود و موجبات تحریک مردان را فراهم کند و به مرد هم اجازه نمی‌دهد که چشم چرانی کند، چنین حجابی نه تنها نیروی کار زن را فلج نمی‌کند موجب تقویت نیروی کار اجتماع نیز می‌باشد.

... آیا اگر زن ساده و سنگین به دنبال کار خود برود برای اجتماع بهتر است یا آن که برای یک بیرون رفتن چند ساعت پای آئینه و میز توالت وقت خود را تلف کند و زمانی که هم که بیرون رفت تمام سعی‌اش این باشد که افکار مردان را متوجه خود سازد، و جوانان را که باید مظهر اراده و فعالیت و تصمیم اجتماع باشند به موجوداتی هوس باز و چشم چران و بی اراده تبدیل کند؟ عجبا! به بهانه این که حجاب، تیمی از افراد اجتماع را فلج کرده است، با بی حجابی و بی بندوباری نیروی تمام افراد زن و مرد را فلج کرده‌اند، کار زن پرداختن به خودآرایی و صرف وقت در پای میز توالت برای بیرون رفتن و کار مرد چشم چرانی و شکارچی گری شده است.» (همان، ص 91)

لباس انسان اولین سخنگوی اوست. در هنگام ورود به هر مجلسی و محفلی بدون این که از طریق زبان سر سخن بگوییم. نوع پوشش ما تا حد زیادی نمایانگر نوع نگاه و شخصیت ماست لباس به نوعی نماد ملی و مذهبی ماست. فرهنگ و موقعیت اجتماعی و حتی شغل افراد را تا حد زیادی می‌توان از لباس آنان دریافت.

«آیا [زن] باید طوری لباس بپوشد و در اجتماع عمومی ظاهر شود که برجستگی [های بدنش]... را هم به مردان شهوتران و چشم چران نشان بدهد و از آنطور که هست بهتر و جاذبتر برای آنها جلوه دهند؟ از وسایل مصنوعی در زیر لباس استفاده کند تا... زیبایی مصنوعی را هم برای فریفتن و دل ربودن بیگانه به مدد بگیرد؟ این مدها و لباس‌های تحریک آمیز برای چه موجود آمده است؟ آیا برای این است که بانوان آن لباس‌ها را برای همسرانشان بپوشند؟! این کفش‌ها پاشنه بلند برای چیست؟ جز برای این است که حرکات ماهیچه‌های کفل را به دیگران نشان دهد؟ (همان، ص 94)

«اگر دختران در اجتماعات عمومی لباس ساده بپوشند، کفش ساده به پا کنند با چادر یا با مانتو و روسری کامل به مدرسه و دانشگاه بروند، آیا در چنین شرایطی بهتر درس می‌خوانند یا با وضعی که [گفته شد]؟ اصولاً اگر التذادهای جنسی و منظورهای شهوانی در کار نیست چه اصراری است که بیرون رفتن زن به این شکل باشد؟» (همان، ص 95)


سید صالح زاهدی، گروه دین و اندیشه تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.