فضائل اخلاقي
سخن گفتن ازويژگيهاي عالمي فرهيخته ومجتهدي سترگ چون شيخ زين العابدين مازندراني(ره)کاري است بس مشکل وپرداختن کامل به آن امري سخت بلکه غيرممکن است.ولي چشيدن قطره اي اززلال معرفت اين بزرگواران ضمن بيان پاره اي ازخصوصيات ، خالي ازصفات نيست ، ازاين رودراين قسمت به بعضي ازويژگيهاي آن فقيه بزرگ اشاره مي کنيم:
يکي ازامتيازات علماي راستين درمکتب اسلام ، عشق به عبادت ورازونيازبه درگاه ربوبي است وهمواره دانشمندان پاک سرشت ، الگوي همگان دراين زمينه بوده اند ، چنانچه تجسم عملي تقوي وصداقت واخلاص وسايرفضايل انساني رانيز بايددرزندگي آن بزرگواران جستجوکرد.
بي ترديديکي ازمصاديق آن انسانهاي وارسته مرحوم شيخ زين العابدين مازندراني(ره)مي باشند ، هم اوکه درميدان صيانت نفس وصفاي باطن وبرخورداري از مکارم اخلاقي بي نظيرومجسمه اي ازقداست وتقوي بودومراحل سيروسلوک راپيموده ودرعبادت ورازونيازباخداوتهجّدوشب زنده داري ومراقبت برنوافل واداب ، گوي سبقت راازهمگان ربوده بود.
چنانچه در((اعيان الشيعه وفوائدالرضويه ))دربيان مقام عبوديت وتعبّد ومواظبت ايشان چنين مي فرمايند((عابدي ناسک بودوکسي درمواظبت ومراقبت برمستحبّات وسنن ونوافل ، ماننداوديده نشد...))
اومصداق بارزي ازاين آيه که مي فرمايد((سيماهم في وجوههم من اثرالسجود))بوده است.
همانطورکه در((معارف الرجال)) آمده است ((ازکثرت تهجّد وعبادت ، درسيمايش نمايان بودودرعين حال چهره اي محترم وجذاب داشت)).
آن بزرگوارازشيفتگان وارادتمندان به خاندان عصمت وطهارت(ع)بوده اندوهمواره تلاش مي کردندتاافراد رادرزندگي متوجه به اهل بيت(ع)نمايند ، چنانکه خودنيزدرزندگي ،ازعرض ارادت وزيارت وتوسل به ساحت مقدس ائمه اطهار(ع)غافل نبوده اند ،يکي ازنويسندگان دراين باره مي نويسد :
روزي کسي خدمت شيخ الطائفه ، آيه الله شيخ زين العابدين مازندراني(ره)آمدوازتنگي معاش خودشکايت کرد.
- شيخ مازندراني (ره)به اوفرمود :برو حرم حضرت اباعبدالله الحسين (ع)وزيارت عاشورارابخوان ، رزق وروزي به توخواهدرسيد ، اگرنرسيدبيانزدمن ،به توخواهم داد.
- آن شخص رفت ، بعدازمدتي نزدآن بزرگواررسيدوگفت: درحرم مشغول خواندن زيارت عاشورا بودم ، کسي آمده وجهي به من دادودرتوسعه قرارگرفتم. (23)
همّت و پشتکار
ازخصوصيات آن عالم فرزانه ، جديت وتلاش وافروهمت بلندشان درتحصيل وتدريس بود ، روحيه اي خستگي ناپذيرداشت وباآنکه بعلت فقروتنگدستي دردوران تحصيل با مشکلات فراواني روبروبود، ولي شوروعلاقه فراوانش به کسب علوم ديني ، استقامت بالايي به اوبخشيدوعزم اورادرراه رسيدن به هدف هرروز بيش ازپيش استوارترمي ساخت ودراين راه ازهيچ کوششي که موجب رشدعلمي وي مي شد ، دريغ نمي ورزيد. چنانچه دراوائل عمرتحصيلي خود ،هرکتابي راکه مي خواند ، نسخه برداري مي کردوبه شهادت ((اعيان الشيعه))حتي کتاب((قوانين))راکه کتابي مهم دراصول وبسيارحجيم مي باشد ، استنساخ کرده اند.
تمام عمرشريفشان رايابه تحصيل ويا به تدريس ويا تاليف مشغول بوده اند.
درسن پيري که عمر مبارکش از80 سال نيز گذشته بود کرسي تحقيق و تدريس را رها نفرمود .
در اين رابطه ، علامه سيد محسن امين (ره) مي فرمايد :(( در کربلا خدمت آن بزرگوار رسيدم ، در حالي که پير شده بودولي تدريس را در ايام پيري رها نکرده بود ...)) (24)
زهد
يکي ديگرازويژگيهادرزندگي آن عالم وارسته ، زهدووارستگي ازمظاهرمادي بود. وي مانندهمه فرزانگان وعلماي ارزشمنداسلام که درمکتب اميرالمومنين(ع)پرورش يافته وبي اعتنايي به زخارف دنيادرآن مکتب آموخته اند ، به تمام معني زاهدانه وبدورازتجملات وبسيارساده زندگي ميکردوازهرنوع وابستگي به مال ومنال دنيابه شدت پرهيزميکردوخوراک اوغالبا نان وسرکه وبرنج بوده است. (30)
درواقع مي توان گفت ، بسيارفقيرانه زندگي مي کرد.اودائماتوصيه مي کردکه بايستي زندگي اولياءالله راسرمشق قرارداد وخودنمونه بارزي ازاين الگو بود.
*********مطالب مرتبط***********
تنظیم برای تبیان حسن رضایی گروه حوزه علمیه
23- موحدابطحي ، سيدعلي ، زيارت عاشوراوآثارشگفت، ص18.
24- اعيان الشيعه ، ج7، ص167.
25- اسامي شاگردان معظم له ازکتابهاي ذيل نقل شد: اعيان الشيعه ، ج9، ص124- مصفّي المقال ص317- معارف الرجال ج1، ص331وج2ص134- شهاب شريعت درزندگي نامه آيه الله العظمي مرعشي نجفي(ره)صفحات 157و166- زندگي شيخ انصاري، صفحات 241، 400، 477، 483، - سمامي، محمد، بزرگان رامسرصفحات 26، 36، 69، 102، 124.
26- مختاري سيماي فرزانگان، ج3، ص357.
27- همان مدرک.
28- همان .
29- همان.
30- شيرازي ، سيدمحمد، يکصدداستان خواندني، ترجمه آقاي مجيدي، ص67.
