تبیان، دستیار زندگی
یکی از بهترین سرمایه گذاری ها
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بورس تهران و سود آوری
بورس

بازار سرمایه در ایران یک بازار ناشناخته است. در این بازار روزانه هزاران سرمایه گذار پول خود را به امید دست یابی به ثروت بیشتر سرمایه گذاری می نمایند. در این میان برخی به هدف خود دست می یابند و برخی دیگر سرمایه خود را از دست می دهند. شناخت بازار بورس اوراق بهادار تهران از جنبه ها و زوایای مختلف می تواند ضمن پیش بینی بهتر آینده این بازار و تغییرات آن ریسک سرمایه گذاری ها را کاهش و یا بازده بیشتری را بدست آورد. بازده سهام یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب بهترین سرمایه گذاری است.

اگر قیمت سهام یك شركت خیلی بیشتر از ارزش ذاتیاش رشد كند گفته میشود كه دچار حباب شده است و آنچه در تعیین ارزش ذاتی یك سهم مهم است نسبت قیمت به درآمد (P/E) یك سهم است.

این نگرانی ( رشد حبابی ) اکنون درباره بازار بورس تهران وجود دارد به همین سبب،رئیس سازمان بورس اوراق بهادار با تأكید بر عدم وجود رشد حبابی در شاخص بورس، گفته است كه تمام افزایشهای شاخص بورس بر اساس پتانسیلهای موجود در بورس است و هیچ گونه رشد حبابی مطرح نیست.

اگر قیمت سهام یك شركت خیلی بیشتر از ارزش ذاتیاش رشد كند گفته میشود كه دچار حباب شده است و آنچه در تعیین ارزش ذاتی یك سهم مهم است نسبت قیمت به درآمد (P/E) یك سهم است

علی صالحآبادی یكی دیگر از دلایل رشد در بازار بورس را سیاستهای دولت در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی عنوان كرد و جمع بندی شورای بورس مبنی بر حبابی بودن رشد شاخص بورس در كشور را نادرست ارزیابی كرده بود.

به گفته وی، معاملات بازار سرمایه روی نمادهایی كه بزرگ هستند، انجام میشود و كسی نمیتواند روی نمادهای بزرگی مانند مس، فولاد و شركتهای بزرگی كه در بورس هستند، تأثیر بگذارد و قیمتسازی بر روی این معاملات غیر ممكن است

علیصالحآبادی معاون وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس اوراق بهادار با اشاره به مطرح شدن موضوع احتمال حبابی بودن رشد اخیر شاخصهای بورس در جلسهاخیر شورای بورس، تصریح كرده است: این موضوع از جنبههای مختلف كارشناسی و بطور دقیق بررسی شد و بنا بر نتایج بدست آمده هیچ گونه حباب قیمتی در بازار سرمایه كشور وجود ندارد و سرمایه گذاران میتوانند با اطمینان خاطر در این بازار سرمایهگذاری كنند.

اقتصاد

آقای مسعود زمانی  از فعالان بورس در بخشی از مصاحبه ( از طریق پست الکترونیک ) با روزنامه دنیای اقتصاد برای بررسی چشم انداز بورس در سال 89 تاکید کرده که مهم ترین عامل موثر بر وضعیت آتی بورس تهران در حال حاضر هدفمند كردن یارانهها است و سرمایهگذاران باید با مطالعه و بررسی لازم در این خصوص استراتژی خود را تنظیم كنند. دغدغه مورد بحث عبارت از حذف یارانه حاملهای انرژی و افزایش هزینه صنایع در سال 89 است. با توجه به انرژی بر بودن صنایع ایران و عدم آمادگی برای تطبیق با افزایش ناگهانی هزینههای انرژی، این اقدام – اگر بیمحابا انجام شود- میتواند منجر به كاهش واقعی سودآوری شركتها و متعاقب آن افت ارزش سهام شود.علاوه بر این، افزایش طبیعی قیمت محصولات شركتها پس از اجرای این طرح در كنار افق رو به رشد قیمتهای جهانی در صنایع انرژی بر (نظیر فولاد و سیمان) میتواند منجر به تعدیل آثار نامساعد افزایش نرخ حاملهای انرژی برای صنایع شود.

دکتر جمشید پژویان، رئیس شورای رقابت در خصوص تأثیر هدفمندسازی یارانهها در شفاف سازی بازار سرمایه، تأكید كرد: یارانههای هدفمند میتواند تأثیری در بازار بورس داشته باشد اما در حدی نیست كه بتواند بازار بورس را از فعالیتهای خود متأثر خود كند.

وی افزود: تأثیر گذاری قانون هدفمندسازی یارانهها در درجه اول، كاهش بنگاههای انرژیبر، انتظار كاهش مصارف انرژی و در نتیجه پیشرفت در تكنولوژی خواهد بود و موجب بهبود وضعیت فعلی نسبت به گذشته خواهد شد.

وی ضمن اشاره به اینكه سودآوری در بنگاههایی كه در بورس فعالیت میكنند طبیعی است، اظهار داشت: زمانیكه یك سری از بنگاهها با افزایش سودآوری و كارآیی در بازار سرمایه همراه می شوند، بدیهی است كه رشد این بنگاهها با توجه به افزایش سهام آنها واقعی باشد.

بر اساس آن چه علیرضا کدیور در مقاله ای در روزنامه دنیای اقتصاد تاکید کرده، بدون اغراق میتوان سال 88 و زمستان آن را یكی از ادوار طلایی بورس تهران نام گذاری كرد

بر اساس آن چه علیرضا کدیور در مقاله ای در روزنامه دنیای اقتصاد تاکید کرده، بدون اغراق میتوان سال 88 و زمستان آن را یكی از ادوار طلایی بورس تهران نام گذاری كرد. ثبت میانگین بازدهی 10.4درصدی در زمستان ، رشد 8.4 درصدی شاخص در نیمه دوم سال و در نهایت ثبت میانگین بازدهی 56.3 درصدی طی سال جاری (در فاصله چهار روز كاری مانده تا پایان سال) جملگی حكایت از سپری شدن یك سال رویایی برای بورس تهران دارد اما بازدهی های فوق، زمانی اهمیت پیدا میكنند كه ، بورس تهران طی زمستان 5 سال گذشته بهطور میانگین شاهد 5.5 درصد افت شاخص بوده است. هم چنین در نیم سال دوم 5 سال قبل، بورس به طور متوسط 10 درصد بازدهی منفی برای سرمایهگذاران رقمزده و میانگین بازدهی سالانه بورس طی این مدت نیز تنها 3.5 درصد بوده است.

پول

اما علت اصلی ثبت این بازدهی خیره كننده بورس چیست؟ بهطور قطع اولین عاملی كه در این خصوص به ذهن فعالان بازار سهام میرسد ، رشد شدید قیمت جهانی كالاها و مواد اولیه متعاقب سقوط آزاد قیمت ها بر اثر بحران جهانی اقتصاد در نیمه دوم سال 87 است

در حقیقت بورس تهران به واسطه حضور پررنگ شركت های تولیدكننده مواد خام، پس از سقوط هیجانی قیمتها در پایان سال 87 با بهبود نسبی شرایط اقتصاد جهانی، افزایش سودآوری شركتها و در نتیجه رشد شاخصها را تجربه كرد. وضعیتی كه علاوه بر بورس تهران، برای سایر بورسها نیز با روند مشابهی رخ داد.

در این میان هرچند ذهن اكثر كارشناسان و فعالان بورس تهران معطوف عوامل بینالمللی است، اما نگاهی به سیاستگذاریهای دولت طی سال 88، به وضوح تاثیرپذیری حداكثری بورس از این سیاستها را تایید میكند.

حال باید دید آیا این شرایط و در نتیجه بازدهی خیرهكننده بورس در سال 89 میتواند تكرار شود؟

بسته سیاستی نظارتی 89 بانک مرکزی جمهوری اسلامیایران با کاهش نرخ سود بانکی موجب کاهش انگیزه سپردهگذاری میشود و با کاهش نسبت سپرده قانونی ( یعنی پولی که بانک ها باید در اختیار بانک مرکزی قرار دهند ) فرصت بیشتری برای سزمایه گذاری به بانک ها می دهد.پس انتظار می رود که سرمایه از بانک به سایر بازار های مالی مثل بورس منتقل شود.

آنجایی که طرح هدفمندسازی یارانه ها می تواند منجر به تشدید تورم شود انتظار داریم که در ابتدای اجرای طرح شاهد عملکرد ضعیف بازار بورس باشیم.

از آنجایی که طرح هدفمندسازی یارانه ها می تواند منجر به تشدید تورم شود انتظار داریم که در ابتدای اجرای طرح شاهد عملکرد ضعیف بازار بورس باشیم اما بعد از مدتی با تثبیت اوضاع ( اگر بازار بورس قادر به عبور از شوک حاصل باشد )، نقدینگی ای که با اجرای طرح به اقتصاد تزریق می شود می تواند با ورود به بازار بورس باعث رونق دوچندان آن شود.

در درون بورس افق چندان روشنی در خصوص جهش مجدد قیمتهای جهانی تصور نمیشود؛ با این حال میتوان امیدوار بود سیاستگذاریهای دولت در بخشهای مختلف از جمله سیاستهای پولی، نحوه اجرای هدفمندسازی یارانهها، سیاستهای بخش مسكن و... به گونهای اعمال و اجرا شود كه تبعات و اثرات منفی كمتری بر بورس داشته باشد. به عبارتی برآیند اثرات ذکر شده در نهایت (با مدیریت ئرست ) می تواند منجر به بهبود اوضاع شود.

ریحانه حمیدی فر

گروه جامعه و سیاست

تنظیم برای تبیان: عطاالله باباپور