رساله هلویی
اشاره:
تعجب نکنید از عنوان. چون آن قدر کار را برای شما راحت کرده‌ایم که با خواندن چند پاراگرافِ شسته رُفته، تمام احکام مورد نیاز، در گوشه ذهن شما جای خواهد گرفت. قصد ما در این مجموعه، ارائه ی احکام به صورت خلاصه و به سبکی جدید است.امیدواریم بخوانید و به آن عمل کنید، تا ببینید اسلام برای این بخش از زندگی که به نظر پیش پا افتاده است، احکامی وضع کرده و کسی که به آن احکام عمل کند ان شاء الله مأجور درگاه الهی خواهد بود.
قسمت بیست و یکم: ادامه بحث تیمّم
مقدمه:
| چیزهایی که میتوان بر آن تیمّم کرد: | 1- خاک 2- کلوخ 3- ماسه 4- انواع سنگ مثل سنگی که در نمای ساختمان استفاده می‌شود.1 |
| چیزهایی که تیمم بر آن صحیح نیست: | 1- سنگهای زینتی و جواهری مثل عقیق و فیروزه 2- سنگهای پخته شده مانند آجر، گچ ساختمانی و آهک ساختمانی چنانکه می‌دانید آجر، گچ و آهکی که در ساختمانHها استفاده می‌شود صرفا سنگ پودر شده نیست بلکه آنها را طی فرایندی با حرارت تهیه می‌کنند لذا غالب مراجع تیمم بر آنها را صحیح نمی‌دانند بنابر این بر روی دیوار گچی یا آجری نمی‌توان تییم کرد. البته نظر آیت الله خامنه‌ای در این باره متفاوت است که در پی‌نوشت یک آمده است. 3- محصولات مصنوعی مانند موزاییک،کاشی، سرامیک و... |
| شرایط چیزی که بر آن تیمم می‌کنند: | 1- پاک باشد (نجس نباشد) 2- غصبی نباشد. |
| چگونه تیمّم کنیم؟ | تیمّم پنج مرحله دارد: اول: نیت دوم: زدن کف دو دست با هم بر چیزی که تیمّم بر آن صحیح است. سوم: کشیدن کف دو دست به تمام پیشانی و دو طرف آن، از جایی که موی سر روییده تا روی ابرو و بالای بینی. چهارم: کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست از مچ تا نوک انگشتان. پنجم: کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ از مچ تا نوک انگشتان.2 |
چند نکته مهم: | * باید دقت کنیم که وقتی تیمّم میکنیم، قسمتی که دست را بر آن می‌کشیم ثابت و بی حرکت بوده و دست بر روی آن حرکت کند بنابر این باید دست را به پیشانی یا دست دیگر بکشیم نه اینکه پیشانی را بر آن بمالیم و حرکت دهیم. * در هنگام تیمّم نباید مانعی در اعضای تیمّم وجود داشته باشد، مثل: انگشتر یا لاک آرایشی (درست مثل وضو و غسل) * در نیّت تیمّم باید مشخص شود که تیمّم، بدل از وضو است یا غسل و باید در تیمّم بدل از غسل مشخص شود که تیمّم، بدل از چه نوع غسلی است. البته خاطرتان هست که درباره نیت چه گفتیم. گفتیم نیت یعنی تصمیم و توجه، لذا لازم نیست که فرد نیت خود را به زبان آورد بلکه همین که متوجه باشد که چه کاری انجام می‌دهد و آن را قربة الی الله انجام دهد کافی است. درباره تیمم هم باید متوجه باشد که تیمم بدل از چه غسلی می‌کند. * تیمم بدل از غسل و بدل از وضو با هم فرقی ندارد. * اگر غسلی کفایت از وضو بکند، تیمم بدل از آن نیز کفایت از وضو می‌کند. لذا مثلا اگر کسی غسل جنابت بر گردنش بود و به دلیلی مجبور به انجام تیمم بدل از آن بود، دیگر برای نماز و... نیازی به وضو ندارد و با همان تیمم می‌تواند نمازش را بخواند. * با بودن خاک بهتر است با چیز دیگری تیمم نکرد و حتی برخی مراجع در این باره احتیاط واجب نموده‌اند. *اگر یقین داشته باشیم كه تیمم به چیزی صحیح است و به آن تیمم کنیم، و بعد بفهمیم تیمم به آن باطل بوده، نمازهایی را كه با آن تیمم خوانده‌ایم ، باید دوباره بخوانیم. |
پینوشتها: | آیتالله خامنه‌ای: 1- تیم بر سنگ گچ و سنگ آهک صحیح است و بعید نیست بر گچ و آهک پخته و آجر نیز صحیح باشد و نیز سجده و تیمم بر سیمان و موزائیک اشکال ندارد. توجه داشته باشید که این نظر آیت الله خامنه‌ای است و سایر مراجع موارد یاد شده را برای تیمم صحیح نمی‌دانند. 2- احتیاط واجب آن است که (در مرحله ششم) دوباره کف دستهای خود را بر زمین بزند و کف دست چپ را بر پشت دست راست و کف دست راست را بر پشت دست چپ بکشد. |
سوالهای این قسمت:
1- بر کدام یک از گزینههای زیر نمی‌توان تیمّم کرد؟
الف) خاک، ماسهب) کلوخ، سنگ مرمر
ج) کاشی و سنگ مرمر نجس
د) ماسه، کلوخ
2- کدامیک از موارد زیر، ترتیب اعمال تیمّم را به طور صحیح بیان می‌کند؟
الف) نیّت، زدن کف دستها بر خاک، کشیدن دستها بر صورت، کشیدن دست راست بر دست چپ، کشیدن دست چپ بر دست راست.ب) نیّت، زدن کف دستها بر خاک، کشیدن کف دستها بر صورت، کشیدن دست چپ بر دست راست، کشیدن دست راست بر دست چپ.
ج) نیت، زدن دستها بر خاک، کشیدن دست چپ بر دست راست، کشیدن دستها بر صورت، کشیدن دست راست بر دست چپ.
د) نیّت، زدن دستها بر خاک، کشیدن دست چپ بر دست راست، کشیدن دستها بر صورت، کشیدن دست راست بر دست چپ.
3- کدام گزینه، صحیح است؟
الف) در تیمّم نباید در دست انگشتر داشت.ب) لاک آرایشی در ناخنها تیمّم را باطل می‌کند.
ج) در هنگام کشیدن یک دست بر دیگری باید دست زیرین ثابت باشد.
د) همه موارد
گروه دین و اندیشه تبیان - عسگری
