تبیان، دستیار زندگی
هیچ یک از ادیان دیگر نمی‌توانند چنین ادعایی بکنند که فلان جمله، جمله‌ای است از زبان مثلاً موسی(ع) یا عیسی(ع) و یا یک پیامبر دیگر شنیده شده است... از طرف دیگر تاریخ پیغمبر ما تاریخ بسیار روشن و مستندی است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اهمیت و ضرورت شناخت سیره نبوی

شناخت سیره نبوی

اطلاعیه مسابقه سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری(ره)

به حمد و سپاس الهی از امروز دوره اول سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری (ره) آغاز شد. همانطور که وعده نموده بودیم؛ برای شروع دوره اول مقالاتی از کتاب سیره نبوی (صلی الله علیه و آله) خدمتتان تقدیم می کنیم.    

1- از منابع اصلی شناخت سیره پیامبر اکرم

از منابع اصلی شناخت مطالعه و مرور سیره وجود مقدس رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله)، به عنوان یکی از منابع اصلی شناخت، که هر مسلمانی باید خود را بر اساس آن اصلاح و تکمیل نماید، جزو ضروریات زندگی، سازندگی و بالندگی به شمار می‌آید. «یکی از افتخارات ما مسلمین نسبت به پیروان ادیان دیگر این است که از طرفی قسمت بسیار زیادی از سخنان پیغمبر ما که شک نیست که سخن ایشان است یعنی متواتر و مسلم است، امروز در دست است، در صورتی که هیچ یک از ادیان دیگر نمی‌توانند چنین ادعایی بکنند که فلان جمله، جمله‌ای است از زبان مثلاً موسی (ع) یا عیسی (ع) و یا یک پیامبر دیگر شنیده شده است... از طرف دیگر تاریخ پیغمبر ما تاریخ بسیار روشن و مستندی است.

در این جهت هم، رهبران دیگرِ جهان با ما شرکت ندارند. حتی دقایق و جزئیاتی از زندگی پیغمبر اسلام به صورت قطع و مسلم امروز در دست است... در صورتی که حضرت عیسی (ع) که نزدیکترین پیغمبران از پیغمبران بزرگ صاحب شریعت به ما است اگر تأیید قرآن از او نبود که مسلمانان عالم، عیسی را به حکم قرآن یک پیغمبر حقیقی و الهی دانسته‌اند؛ اصلاً عیسی را در دنیا نمی‌شد اثبات و تایید کرد. خود مسیحی‌ها از جنبه تاریخی اصلاً اعتقادی به تاریخ میلادی ندارند. یک حرف قراردادی است نه حقیقی.» (سیری در سیره نبوی، مرتضی مطهری، ص 38)

«بشر [امروز] تا توانسته محیط اطراف خود را تغییر داده، بدون آن که بتواند یا بخواهد خود را و طرز تفکر خود را و عواطف و تمایلات خود را عوض کند. ریشه مشکلات امروز بشر را در همین جا باید جست. و ریشه نیاز بشر به دین و معنویت و ایمان و پیامبر را نیز در همین جا باید بدست آورد.»

2- دعوت سه بُعدی؟

همواره در طول تاریخ دعوتهایی که از سوی فردی از افراد بشر به عقیده و مرامی صورت گرفته؛ یک بعدی بوده است. بدین معنا که یا به لحاظ زمانی در مدت معینی اهمیت و شعاع تأثیرش را از دست داده و یا به لحاظ عمق، ریشه پایدار و

اللهم صل علی محمد و آل محمد

ماندگار نداشته و یا به لحاظ وسعت، در میان مردمی، اندک دوام یافته است.

اما دعوت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) «در همه ابعاد (عرض، طول و عمق) پیشروی داشته است، هم سطح بسیار وسیعی را اشغال کرده و هم قرنهای متمادی در کمال اقتدار حکومت کرده و هم تا اعماق روح بشر ریشه دوانده است. اینگونه دعوتهای سه بُعدی مخصوص سلسله پیامبران است.» «همین جهت سبب گردیده که پیامبران، مستقیم یا غیرمستقیم، آفریننده اصلی تاریخ باشند.

تاریخ بدست بشر و بشر بیش از هر چیز دیگر بدست پیامبران ساخته و پرداخته شده است.»( همان، ص 14) و خاتم پیامبران رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) دعوت تاریخی خود را در هر سه بُعد به تمام و کمال رسانید. لذا شناخت متد و سبک حرکت، حیات و دعوت وی از ضروریات بسیار مهم در همه عصرها و نسلها به شمار می‌آید.

3- توسعه نامتوازن در عصر مدرنیته

بشر امروز از نظر علمی و فکری پا به جایی نهاده که آهنگ سفر افلاک کرده و سقراط و افلاطون‌ها باید افتخار شاگردیش را بپذیرند، اما از نظر روح و خوی و منش، یک «زندگی مستِ تیغ بران به دست» بیش نیست. انسان امروز با همه پیشرفتهای معجزآسا در ناحیه علم و فن، از لحاظ مردمی و انسانیت گامی پیش نرفته بلکه به سیاه‌ترین دوران سیاه خویش بازگشته است، با یک تفاوت، و آن این که از برکت قدرت علمی و فلسفی و ادبی خویش، برخلاف گذشته، تمام جنایت‌ها را در زیر پرده‌ای از تظاهر به انسانیت و اخلاق، نوع دوستی، آزادیخواهی و صلح دوستی انجام می‌دهد. در هیچ دوره‌ای مانند عصر جدید درباره عدالت، آزادی، برادری، انسان دوستی، راستی و درستی، امانت و صداقت، احسان و خدمت سخن گفته نشده است و در هیچ عصری هم مانند این عصر بر ضد این امور عمل نشده است.» ( همان، ص 16)

کوتاه سخت این که: «بشر [امروز] تا توانسته محیط اطراف خود را تغییر داده، بدون آن که بتواند یا بخواهد خود را و طرز تفکر خود را و عواطف و تمایلات خود را عوض کند. ریشه مشکلات امروز بشر را در همین جا باید جست. و ریشه نیاز بشر به دین و معنویت و ایمان و پیامبر را نیز در همین جا باید بدست آورد.» (همان، ص 18)

هیچ یک از ادیان دیگر نمی‌توانند چنین ادعایی بکنند که فلان جمله، جمله‌ای است از زبان مثلاً موسی(ع) یا عیسی(ع) و یا یک پیامبر دیگر شنیده شده است... از طرف دیگر تاریخ پیغمبر ما تاریخ بسیار روشن و مستندی است.

4- تعارض دین و دانش!
اسلام و دانش

نیاز مبرم بشر امروز به شناخت اسلام ناب و آشنایی عمیق و دقیق با سیره خاتم پیامبران، رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله)، به جهت سرخوردگی از وضع سیاه موجود و «نوعی ضعف و اعراض نسبت به همه مذاهب (بسیار) مشهود است. عکس العمل‌های ناهنجاری که کلیسا در دوره رنسانس در برابر علم و تمدن نشان داد، ضربه بزرگی به حیثیت مذهب به طور عموم وارد آورد و سبب شد که افکار سطحی، خاصیت دین و مذهب را به طور کلی مبارزه با علم و دانش تلقی کنند. [البته] این قضاوت دیری نخواهد پائید. از هم اکنون بر کسانی که لااقل در تاریخ اسلام مطالعه‌ای دارند روشن است که حساب اسلام از کلیسا جداست. اسلام بنیانگذار یک تمدن عظیم است.» (همان، ص 21)

لذا امروز طرح و تبیین اسلام ناب و شناخت سیره پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) یکی از ضروریات قطعی و نیازهای اساسی بشر امروز می‌باشد، تا بار دیگر ضمن رسیدن به آرامش و بالندگی معنوی به تمدن و توسعه واقعی دست یابد.

چه خوب گفته است شیخ محمد عبده:

«اروپا از آن روزی که مذهب [کلیسایی و نه مسیحایی] را رها کرد جلو رفت و ما از آن روزی که مذهب [و شناخت سیره نبوی] را رها کردیم عقب رفتیم.» (همان، ص 22)


گروه دین و اندیشه تبیان، سیدصالح زاهدی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.