اما و اگرهای تعداد مسافران نوروزی

میراث فرهنگی بزرگنمای می کند؟!

وقتی رئیس ستاد تسهیلات سفر و معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی کشور از آمار 120 میلیون نفر سفر در نوروز امسال خبر داد، یک بار دیگر اعتراض رسانه ها نسبت به نوع آمارگیری این سازمان برانگیخته شد. رسانه هایی که از نوروز 87 تاکنون نسبت به نحوه آمارگیری سازمان میراث فرهنگی انتقاد داشته اند و معتقدند انگیزه اصلی سازمان میراث فرهنگی از آمارگیری بر اساس نفر-سفر، بالاتر نشان دادن تعداد مسافران نوروزی و نادیده گرفتن ظرفیت های واقعی و کاستی های حوزه گردشگری است.

حسین ذوالفقاری کارشناس ارشد توریسم در گفتگو با خبرگزاری مهر می گوید: «آمارگیری سازمان میراث فرهنگی از مسافران نوروزی براساس نفر سفر به هیچ وجه درست، منطقی و واقع بینانه نیست. چرا که در این نوع آمارگیری، ورود مسافران به یک استان مبنا قرار می گیرد و حتی عبور مسافر از استان های بین راه مبدا تا مقصد هم به حساب تعداد گردشگران گذاشته می شود.»

برای محاسبه تعداد نفرسفرها، ورود هر خودرو به یک استان یک سفر محاسبه می‌شود که چون برای خودروهای کوچک ظرفیت 4 نفره در نظر گرفته شده است نتیجه می شود که 4 نفر سفر به ازای هر خودرو به مبادی هر استان محاسبه می‌شود و به ازای هر شب توقف آن ها هم 4 نفر سفر در نظر گرفته می شود. مثلا در صورتی که مسافری از تهران با خودروی شخصی به مشهد سفر کند، باید از 3 استان عبور کند و به این ترتیب حداقل 12 نفرسفر به ازای رفت و 12 نفر سفر به ازای برگشت برای او منظور می‌شود.

ذوالفقاری با اشاره به اینکه سال گذشته براساس آمار سازمان میراث فرهنگی 98 میلیون نفر سفر در تعطیلات نوروز به ثبت رسیده است می گوید: «باید از سازمان میراث فرهنگی سوال کرد که چگونه به این آمارها رسیده، چه اهدافی را دنبال می کند و باید ارزیابی کرد که ارائه این آمار چه تاثیری در رشد صنعت گردشگری، رونق هتلداری، درآمدزایی و ... داشته و چقدر توانسته ایم در سال گذشته کمبودهای گردشگری را جبران و مهمانسرا، هتل، ریل و راه آهن احداث کنیم.»

او ادامه می دهد: «سازمان میراث فرهنگی چگونه و بر چه اساسی توانسته آمار افرادی که در خانه های خود و یا اقوامشان اسکان داشته و یا در هتلها، چادر، زائرسراها و حتی در پارک ها بوده اند را بدست آورد، بنابراین آنچه مشخص است غیر واقعی بودن آمارها است.»

اما این در حالی است که رئیس کمیته گردشگری مجلس معتقد است آمارگیری بر اساس نفر- سفر به تنهایی کافی نیست و سازمان میراث فرهنگی باید آمار کامل تری ارائه دهد. سید احمدرضا دستغیب در گفتگو با مهر می گوید: «روش های مختلفی برای آمارگیری وجود دارد که هر کدام از آنها می تواند برای ساماندهی و برنامه ریزی صنعت توریسم نقش موثری ایفا کند. شمارش بر اساس نفر سفر و ترددی که مسافران از شهری به شهری دیگر دارند هم یکی از نحوه های آمارگیری است که ممکن است دقیق نباشد اما حقیقی است و مبنای آن هم مسافرت مردم است.»

دستغیب ادامه می دهد: «سازمان میراث فرهنگی برای برنامه ریزی در توسعه زیرساخت ها و رفع مشکلات صنعت گردشگری نباید فقط به جمع آوری و ارائه آمار مسافران براساس نفر سفر بسنده کند.»

او با اشاره به این که سازمان میراث فرهنگی تعداد مسافرت های انجام شده در نوروز امسال را  120 میلیون نفر سفر اعلام کرده است، ادامه می دهد: «سازمان میراث فرهنگی باید آمارگیری های دیگری را هم بر اساس اقامت و ... انجام دهد تا بتواند کمبودهای اماکن اقامتی را جبران کند.»