یادگیری در خواب

گویا خوابیدن با کتاب زیر بالش، به نحوی تأثیرگذار است. پژوهشگران سوئیسی معتقدند که مطالب فرا گرفته شده در طول روز، هنگام خواب به طور خودکار تعمیق می ‌شوند.

"فلوریان هاوک" 12 سال دارد. او در 7 سالی که به مدرسه می‌ رود، روش ‌های مختلفی را برای یادگیری بهتر، آزمایش کرده و تجربیات جالبی در این زمینه به دست آورده است. فلوریان می ‌گوید: "همیشه شب امتحان پیش از خواب یک ‌بار دیگر مطالب درسی را مرور می‌ کنم. فکر می‌ کنم این روش واقعا به من کمک می‌ کند."

"رتو هوبر"، عصب ‌شناس سوئیسی، قصد دارد کشف کند که آیا تجربه فلوریان تنها یک احساس است یا حقیقت دارد. او می ‌خواهد بداند هنگام درس‌ خواندن و خوابیدن چه اتفاقی در مغز فلوریان رخ می ‌دهد.

سنجش میزان یادگیری

به این ترتیب "هوبر" تست یادگیری ویژه ‌ای تنظیم می ‌کند تا بتواند این پدیده را بررسی کند. او سر فلوریان را با 128 الکترود می ‌پوشاند. فلوریان باید با این پوشش الکترودی جلوی کامپیوتر بنشیند و با توپی مجازی نقاط تعیین‌ شده را روی صفحه کامپیوتر هدف بگیرد.

در جریان این پژوهش، نکته‌ ای که فلوریان از آن اطلاع ندارد این است که دستگاه موشواره طوری برنامه‌ ریزی شده است که حرکات او روی صفحه کامپیوتر با تفاوتی چند میلی ‌متری منتقل می ‌شود. فلوریان از عدم موفقیت خود تعجب می ‌کند و می ‌گوید: "اصلا موفق نمی ‌شوم به هدف بزنم".

اما مغز او به تدریج خود را با انحراف جزئی موشواره تطبیق می ‌دهد و پس از مدتی بهتر هدف ‌گیری می‌ کند. "دستگاه اندازه ‌گیری فعالیت الکتریکی مغز" نشان می‌ دهد که بخشی از مغز فلوریان در طول روز از سایر بخش ‌ها فعال ‌تر است.

یادگیری در طول شب

هنگام شب فلوریان با پوشش الکترودی روی سر خود به تختخواب می ‌رود. حال قرار است مشخص شود که آیا ارتباطی میان یادگیری و خواب وجود دارد یا نه. هوبر در این جریان متوجه نکته جالبی شد: "دقیقا همان بخشی از مغز که برای یادگیری به کار گرفته شده بود، هنگام خواب فعالیتی متفاوت، از بخش ‌های دیگر داشت." این پدیده می ‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. هوبر می ‌گوید: "نظریه ‌ای حاکی از این است که مطالب فرا گرفته شده، هنگام خواب مرور می‌ شوند و فرد صبح روز بعد راحت ‌تر آن ها را به خاطر می ‌آورد. در عین حال نظریه ‌ای دیگر نشان می ‌دهد که در مجموع هنگام خواب اطلاعات دریافت‌ شده پاک می ‌شوند، به غیر از مطالبی که پیش از خواب فرا گرفته شده ‌اند."

نتیجه پژوهش

فلوریان علی ‌رغم پوشش الکترودی و فضای نامانوس توانست راحت بخوابد. مدتی کوتاه پس از بیدار شدن جلوی کامپیوتر می‌ نشیند و دوباره تلاش می ‌کند با توپ مجازی نقاط مشخص‌ شده را هدف بگیرد. موشواره نیز همچنان چند میلی‌ متر انحراف را حفظ کرده است. فلوریان می ‌گوید: "به هدف زدن امروز، به نحوی راحت ‌تر از دیروز است."

ارزیابی دستگاه‌ ها مُهر تأییدی بر گفته فلوریان است. به گزارش دویچه‌ وله، این پروهش نشان داد که خواب به طور محسوسی روند یادگیری را تقویت می کند. رتو هوبر در ارتباط با کودکان دیگر نیز مشاهده کرده است که بازدهی آن ها پس از خواب بین 5 تا 20 درصد افزایش می ‌یابد.