شيطان باطن،ریشه فساد خواص
علم، ارزش ذاتى دارد و ملاك برترى است. علم، توانايى و محبوبيت مىآورد، پيروى مردم را در پى دارد، قدرت آفرين است، نفوذ بر مردم را سبب مىگردد و افراد را به جايگاه اجتماعى و سياسى والا مىرساند.
صاحب دانش، چه در حوزه باشد و چه در دانشگاه، چه در بين روشنفكران باشد و چه در بين روحانيان، اين ويژگيها را مىيابد.
حال، اگر اين عالم خود ساخته نباشد و به تهذيب نفس نپرداخته باشد، چه خواهد كرد؟ آيا به جاى خدمت، خيانت نخواهد كرد؟ به جاى عدالت، ظلم نخواهد گستراند؟ به جاى تبيين حقايق دينى، به تحريف آنها دست نخواهد زد به جاى جذب مردم به دين، سبب دورى آنان از دين، نخواهد شد؟
آرى، اگر عالمى خود ساخته نباشد و وارد اجتماع شود، خطر ناك خواهد بود. لغزش يك عالم انحراف گروه زيادى را در پى دارد. مذهبهاى انحرافى و مكتبهاى الحادى، هميشه از انديشه عالمان ناپاكيزه نشأت گرفته است.
امير المؤمنين (ع) مىفرمايد:
«زلّة العالم كانكسار السفينة تغرق و تغرق»
لغزش دانشمند، مانند واژگونى كشتى است، همراهان را غرق مىكند و خود نيز غرق مىشود.
لغزش عالم، نابودى ديگران را در پى دارد. گرفتارى بشر، به خاطر ضعف اخلاق و نامهذب بودن آگاهان است.
به گفته امام خمينى:
گرفتارى همه ما براى اين است كه ما تزكيه نشدهايم، تربيت نشدهايم. عالم شدند، تربيت نشدند، دانشمند شدهاند، تربيت نشدهاند. تفكراتشان عميق است، لكن تربيت نشدهاند و آن خطرى كه از عالمى كه تربيت نشده است بر بشر وارد مىشود، آن خطر از خطر مغول بالاتر است... .
اگر نفوس تزكيه نشده و تربيت نشده وارد بشوند در هر صحنه، در صحنه توحيد در صحنه معارف الهى، در صحنه فلسفه، در صحنه فقه و فقاهت، در صحنه سياست در هر صحنهاى وارد بشود، اشخاصى كه تزكيه نشدند و تصفيه نشدند و از اين شيطان باطن رها نشدند خطر اينها بر بشر از خطرهاى بزرگ است.»
بنابراين، نياز به علم اخلاق و تهذيب نفس و تصفيه روح و روان براى تمام كسانى كه دانش مىآموزند، ضرورى است.
فراگير دانش اخلاق در حوزه، فقط براى اصلاح و تهذيب افراد حوزوى نيست، بلكه فراگيرى آن براى انجام رسالتى است كه حوزويان در ارشاد و راهنمايى مردم دارند. عالم حوزوى وظيفه دارد با ناهنجاريهاى اخلاقى مبارزه كند و محيط سالم و متناسب با جامعه اسلامى به وجود آورد. و اين، به طرح و برنامه و تدوين مسائل ناب اخلاقى و بررسى راههاى پياده كردن و رواج دادن ارزشها، در بين روحانيان و مردم نياز دارد.
منبع:فصلنامه حوزه تنظیم:نقدی-حوزه علمیه تبیان