انقلاب و

اولین راهکار حقوق کودک!

مقدمه؛

یکی از مهمترین ابعاد انقلاب اسلامی که هم به لحاظ داخلی و هم به لحاظ بین المللی از ارزش بالایی برخوردار است، چگونگی نگرش انقلاب به مساله كودك و مشكلات آن است است که بیانگر نوع نگرش انقلاب اسلامی ایران و صاحبنظران اصلی آن که در تلاش برای تحقق اهداف انقلاب اسلامی بوده اند، می باشد؛

بر این پایه و در راستای آموزش و اطلاع رسانی پیرامون مسایل گوناگون حقوقی مرتبط با حقوق کودک که توسط بخش حقوق سایت اطلاع رسانی تبیان نو، مقالاتی با عناوین «حقوق کودک در OIC»، «بچه بودن به نفعته؟» و «هرزه نگاری کودکان» و... تقدیم شما گردید؛

در این مقاله می خواهیم به مهمترین زاویه سند بین المللی حقوق کودک در اسلام، مصوب OIC كه تلاش انقلاب اسلامی ایران در تصویب این سند –حقوقی- معرفتی- سیاسی و اجتماعی متجلی گردیده است ، نکاتی را تقدیم نمائیم:

انقلاب اسلامی و کودکان آینده ساز در سند میثاق حقوق کودک

علاوه بر ارزش ها و اصول و سندهای بین المللی مختلف مورد توجه میثاق حقوق کودک در اسلام مصوب OIC كه تلاش انقلاب اسلامی ایران در تصویب آن متجلی گردیده است، این سند در مقدمه خود با تاکید بر نقش تمدن و تاریخ امت اسلامی و در جهت مساعدت در تلاش های بین المللی در زمینه حقوق بشر با اعتقاد به اینکه حقوق اسلامی و آزادیهای عمومی بخش جدا ناپذیر از اسلام می باشند که هیچ کس حق اختلال، نقض یا نادیده انگاشتن آنها را ندارد؛ گام بر می دارد.

پس از پیروزی انقلاب ،با تصویب سند   OICدرمورد حقوق كودك،این سند ضمن تصدیق اینکه اولین راهکار و اقدام جدی، اتخاذ یک مشی هوشیارانه نسبت به چالش هایی كه در آینده در مقابل امت اسلام است می داند.

بر پایه نص صریح این سند: یکی از پایه های مهمّ در مساله کودکان و توجه به ایشان نقش آنها در آینده امت اسلامی است و اینکه آنها پرچمدار و آینده ساز امت اسلامی می باشند. [marker of the future of the umman]، (گسترش رفتار اسلامی در مورد کودکان)

میثاق حقوق کودک در اسلام ضمن تاکید به مقصود خود از سند حقوق کودک که پشتیبانی از گسترش رفتار اسلامی در مورد کودکان است، آن را برای وفق دادن چهارچوبها و ساز وکارها جهت رویارویی منظم با تغییرات و دگرگونی های سریع و انعکاس آنها بر روی مسایل کودکان می داند.

اولین راهکار چیست؟ با حقوق کودک چه کنیم؟

پس از پیروزی انقلاب ،با تصویب سند   OICدرمورد حقوق كودك،این سند ضمن تصدیق اینکه اولین راهکار و اقدام جدی، اتخاذ یک مشی هوشیارانه نسبت به چالش ها و مشکلات انبوه موجود ومشکلات آینده در مقابل امت اسلام است آسیب های متعددی را برای کودکان می شمارد؛

آسیب های و چالش های حقوق کودک؛

اگر بخواهیم براساس سند مصوب OIC برخی از مهمترین این آسیب ها را طبقه بندی کنیم عبارتند از:

یکم- آثار مخرب دگرگونی های اجتماعی و اقتصادی

دوم- کم رنگ شدن نقش خانواده

سوم- تضعیف احساس تعلق به آن

چهارم- فرو ریختن قیود خانوادگی

پنجم- تضعیف آرمان ها و ارزش ها

ششم- نقصان خدمات آموزشی و بهداشتی

هفتم- رشد نرخ بیسوادی.

هشتم- اثرات پیشرفت شتابان در علوم و رشته های دانش

نهم- انقلاب اطلاعات

دهم- تداوم الگوهای فرهنگی منسوخ شده و منفی

یازدهم- آسیب پذیری عمده کودکان بعنوان بخشی از جامعه نسبت به رنج ناشی از بلایای طبیعی

دوازدهم- بی سرپرستی، آوارگی و بهره کشی از کودکان در ارتش

سیزدهم- کار سخت، پر خطر و غیر قانونی کودکان

چهاردهم- رنج کودکان از پناهندگی، سیطره اشغال، آوارگی ناشی از منازعات مسلحانه و قحطی

پانزدهم- گسترش خشونت در میان کودکان و افزایش تعداد کودکان معلول جسمی روحی و اجتماعی

شانزدهم- فقدان جایگاه (مستقل) تأمین حقوق کودکان و استیفای حقوق ایشان

هفدهم- بر توجه کافی به نهاد خانواده بعنوان بهترین جایگاه مهر و رحمت

هجدهم- ضرورت حمایت از پروژه ها و برنامه ها و طرحهای مربوط به بهبود وضعیت کودکان

نوزدهم- ضرورت گسترش قوانین ملی تضمین کننده حقوق کودکان از سوی دولت های مسلمان

بیستم- رعایت همه حقوق کودک در مقررات بر پایه شریعت اسلامی و در عین حال احترام به قوانین داخلی کشورها و حقوق کودکان در جوامع غیر مسلمان و اقلیت ها بویژه در حقوق انسانی که طفل مسلمان و غیرمسلمان در آن مشترک هستند.

نتیجه؛

با پیروزی انقلاب ،و تصویب سند  OICدرمورد حقوق كودك كه تلاش انقلاب اسلامی ایران در تصویب آن متجلی گردیده است ، این سند ضمن تصدیق اینکه مبانی حقوق کودک در میثاق حقوق کودک در اسلام مصوب 2005 (OIC) بسیار گسترده و مفصل است اولاً  در آن تاکید ویژه ای به چهارچوب شریعت اسلامی شده است؛ ثانیاً مسایل روز و مهم هزاره سوم در مورد اطفال بصورت دقیق و جزیی بیان شده که جداً قابل توجه است.

منابع و ماخذ

1- منشور سازمان كنفرانس اسلامی OIC

2- صورت مشروح مذاكرات مجلس برسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

3- بیانیه قاهره درخصوص حقوق بشر در اسلام (مصوب نوزدهمین نشست وزرای خارجه کنفرانس اسلامی) و قطعنامه شماره p – 19/49-1990)

4- بیانیه حقوق و مراقبت از کودک در اسلام (مصوب هفتمین کنفرانس سران اسلامی به موجب قطعنامه شماره c-7/16-1994)

5-كنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد در سال 1989 .

6-سازمان كنفرانس اسلامی ، فرزاد ممدوحی.

7- رسایل فقهی علامه جعفری ( مقاله مقایسه اعلامیه حقوق بشر اسلام و غرب )

8- بررسی خلائ های قانونی حقوق كودك .طوبی شاكری گلپایگانی.

9 - بیانیه داکا درخصوص حقوق بشر در اسلام (مصوب چهاردهمین نشست وزرای خارجه کنفرانس اسلامی در دسامبر 1983)

10- حقوق بشر ، آیت الله جوادی آملی .

تنظیم برای تبیان:عطاالله باباپور