پیامبر خود ِخود ِقرآن بود

* پیامبر، قرآن مجسم بود. این كلام را شیعه وسنى از همسر پیامبر، نقل كرده است. «كان خلقه القرآن»(1)

* هم قرآن در قیامت شفیع است: «نعم الشفیع القرآن لصاحبه یوم القیامة»(2) و هم پیامبر اكرم‏صلى الله علیه وآله فرمود: من اولین شفیع هستم. «انا اوّل شافع»(3)

* هم قرآن براى تمام جهانیان هشدار است: «للعالمین نذیراً»(4) و هم پیامبر. «نذیراً للعالمین»(5)

* هم قرآن خیرخواه است: «هو الناصح»(6) هم پیامبر. «فبالغ فى النصیحة»(7)

* هم قرآن موعظه است: «موعظة من ربّكم»(7) هم پیامبر مردم را به موعظه دعوت مى‏كند. «و الموعظة الحسنة»(8)

* قرآن مردم را به بهترین شیوه دعوت مى‏كند یا استوارترین ملت‏ها و امت‏ها را دعوت مى‏كند یعنى در قرآن خرافات و اوهام و زمان خاصّى راه ندارد: «یهدى للّتى هى اقوم»(9) همچنانكه حضرت على‏علیه السلام در مورد پیامبر مى‏فرماید: از راه و رسم پیامبرتان پیروى كنید كه بهترین راههاى هدایت است. «و اقتدوا بهدى نبیكم فانه افضل الهدى و استنّوا بسنّته فانّه اهدى السنن»(10) رفتارتان را با روش پیامبر تطبیق دهید كه هدایت كننده‏ترین روشهاست.

* هم نگاه به قرآن عبادت است: «النظر فى المصحف عبادة»(11) هم پیامبر فرموده: نگاه به من عبادت است. «النظر الّى عبادة»(12)

* هم قرآن وسیله‏اى است تا مردم از ظلمات به نور هدایت شوند: «كتاب انزلناه الیك لتخرج الناس من الظلمات الى النور»(13) هم درباره پیامبر مى‏خوانیم: كه پیامبر به حق مبعوث شد تا مردم را از عبادت بت‏هابه عبادت خدا و از اطاعت شیطان به اطاعت خدا رهبرى كند.(14)

* هم قرآن كتاب پیروى است: «هذا كتاب انزلناه مبارك فاتّبعوه»(15) و هم دستورات پیامبر باید مورد پیروى قرار گیرد. «ما آتاكم الرسول فخذوه»(16)

* هم قرآن كتاب رحمت است: «نزّلنا علیك الكتاب تبیاناً لكّل شى وهدى ورحمة وبشرى للمسلمین»(17) هم پیامبر براى هستى جز رحمت نیست. «ماارسلناك الاّ رحمةً للعالمین»(18)

* هم تلاوت قرآن هر چه بیشتر باشد بهتر است و هم صلوات بر پیامبر. چنانكه امام حسن عسكرى‏علیه السلام فرمود:«اكثروا...تلاوة القرآن و الصلاة على النبى»(19)

* هم قرآن نور است: «و انزلنا الیكم نوراً مبیناً»(20) هم پیامبر نور است: «السلام علیك یا نور اللّه»(21)

* هم قرآن بیان است: «هذا بیان للناس»(22) هم كلام پیامبر بیان است. «كلامه بیان»(23)

* هم قرآن مبارك است: «كتاب انزلناه الیك مبارك»(24) هم پیامبر مبارك است: «فصل على محمّد... مفتاح البركة»(25)

* هم قرآن پرچم نجات است: «عَلم نجاة»(26) هم پیامبر پرچم نجات است: «علماً لدلالة علیك»(27)

* هم درباره قرآن لقب كریم آمده است: «لقرآن كریم»(29) هم پیامبر معدن كرامت است: «تنشأ فى معادن الكرامة»(30)

* هم باید فرزندان خود را با قرآن گره بزنیم و هم با معرفت و اطاعت محمد و آل محمد آنان را ادب كنیم. «ادّبوا اولادكم على ثلاثة خصال: حبّ نبیّكم و حبّ اهل بیته و قرائة القرآن»(31)

* هم قرآن سراسر یقین است: «انّه لحق الیقین»(32) هم رسول خدا به قدرى عبادت خالصانه كرد تا به درجه یقین و باور رسید «و عبدت اللّه مخلصاً حتى اتاك الیقین»(33)

* هم قرآن شفاست: «و شفاء لمافى الصدور»(34) و هم پیامبر طبیب است: «طبیب دّوار بطّبه»(35)

* هم براى قرآن صفت روشنگرى آمده است: «و قرآن مبین»(36) و هم براى پیامبر. «قل انى اناالنذیر المبین»(37)

* هم قرآن عزیز است: «لكتاب عزیز»(38) هم پیامبر وسیله عزّت است: «اعزّبه الزلّه»(39)

* هم قرآن مردم را به رشد فرا مى‏خواند: «یهدى الى الرشد»(40) و هم پیغمبر مردم را به رشد فرا مى‏خواند: «و هدى الى الرشد»(41)

* قرآن حافظ اصول كتاب‏هاى آسمانى است: «مهیمناً علیه»(42) و پیامبر هم حافظ تمام انبیا پیشین است: «مهیمناً على المرسلین»(43)

* هم قرآن امام است: «علیكم بالقرآن فتّخذوه اماماً»(44) و هم پیامبر امام است: «و انا...امام المتقین»(45)

* هم قلبى كه در آن قرآن است گرفتار عذاب الهى نمى‏شود: «لایعذب اللّه قلباً وعى القرآن»(46) هم امتى كه در میان آنان پیامبر باشد گرفتار عذاب الهى نمى‏شود: «و ما كان اللّه لیعذبهم و انت فیهم»(47)

* نه در قرآن انحرافى است: «لم یجعل له عوجاً»(48) نه در پیامبر انحرافى است: «انّك لمن المرسلین على صراط مستقیم»(49)

* هم قرآن در اختلافات حرف آخر را مى‏زند: «انه لقول فصل»(50) هم كلام پیامبر آخرین حرف است. «كلامه الفصل»(51)

________________

1) شرح ابن ابى‏الحدید، ج 6، ص 340 ؛ سنن‏النّبى، علاّمه طباطبایى، ص 56.

2) نهج الفصاحه، ص 633.

3) فضائل الخمسه، ج 1، ص 43.

4) سوره فرقان، آیه 1. و در سوره سبأ آیه 28 مى‏خوانیم: «كافّة للناس» پیامبر فرمود: من براى تمام جهانیان فرستاده شدم. «ارسلت الى الخلق كافةّ» فضائل الخمسه، ج 1، ص 45.

5) نهج البلاغه، خطبه 26.

6) نهج البلاغه، خطبه 176.

7) نهج البلاغه، خطبه 95.

8) سوره یونس، آیه 57.

9) نهج البلاغه، خطبه 109.

10) سوره اسراء، آیه 9.

11) نهج البلاغه، خطبه 110.

12) وسائل الشیعه، ج 4، ص 854.

13) فضائل الخمسه، ج 1، ص 17.

14) سوره ابراهیم، آیه 1.

15) نهج البلاغه، خطبه 147.

16) انعام، 155.

17) سوره حشر، آیه 7.

18) سوره نحل، آیه 89.

19) سوره انبیاء، آیه 107.

20) تحف العقول، ص 488.

21) سوره نساء، آیه 174.

22) موسوعة زیارات المعصومین، ج 1، ص 142.

23) سوره آل عمران، آیه 138.

24) نهج البلاغه، خطبه 96.

25) سوره ص، آیه 29.

26) صحیفه سجادیه، دعاى دوم.

27) صحیفه سجادیه، دعاى 42.

28) صحیفه سجادیه، دعاى 42.

29) سوره واقعه، آیه 77.

30) موسوعة زیارة المعصومین، ج 1، ص 117.

31) كنز العمال، حدیث 45409.

32) سوره حاقّه، آیه 51.

33) موسوعة زیارة المعصومین، ج 1، ص 95.

34) سوره یونس، آیه 57.

35) نهج البلاغه، خطبه 106.

36) سوره حجر، آیه 1.

37) سوره حجر، آیه 89.

38) سوره فصّلت، آیه 41.

39) نهج البلاغه، خطبه 96.

40) سوره جن، آیه 22.

41) نهج البلاغه، خطبه 195.

42) سوره مائده، آیه 48.

43) نهج البلاغه، خطبه 63.

44) نهج الفصاحه، حدیث 1979.

45) بحارالانوار، ج 9، ص‏294.

46) كنز العمال، حدیث 2400.

47) سوره انفال، آیه 33.

48) سوره كهف، آیه 1.

49) سوره یس، آیه 4.

50) طارق، 13.

51) نهج البلاغه، خطبه 279.