تبیان، دستیار زندگی
حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی، متخلص به نور و به او ثقةالاسلام اصفهانی هم می گفتند، از مجتهدین بزرگ متأخر شیعه، فقیه و آزادیخواه ایرانی و در شعر و ادب نیز استاد بود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی

حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی

ولادت

تحصیلات

مبارزات

اخلاق و صفات

برخی از آثار و نگاشته ها

وفات

ولادت

حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی، متخلص به نور و به او ثقةالاسلام اصفهانی هم می گفتند، از مجتهدین بزرگ متأخر شیعه، فقیه و آزادیخواه ایرانی و در شعر و ادب نیز استاد بود. پدرش شیخ محمدباقر و برادرانش شیخ محمدتقی اصفهانی، مشهور به آقانجفی، و دیگر شیخ محمدعلی معروف به ثقةالاسلام که بعد از فوتش، این لقب به آقا نورالله، منتقل شد! اجدادش شیخ محمدتقی فرزند میرزا عبدالرحیم از مردم ایوانکی و ورامین بودند که به اصفهان کوچ کردند و همانجا ماندند! حاج نورالله در سال 1278 هـ ق در اصفهان به دنیا آمد.

تحصیلات

مقدمات علوم (ادبیات، صرف و نحو و عربی و بخشی از فقه و اصول را نزد پدرش و دیگر اساتید اصفهان آموخت و بعد حدود سال 1295 ق به عتبات رفت و در شهرهای نجف و سامرا در محضر علمای بزرگی چون میرزاحبیب الله رشتی، میرزای شیرازی و دیگران تحصیلات خود را تکمیل کرد و بعد از اینکه به اجتهاد رسید و اجازه اجتهاد گرفت، سال 1305 هـ ق به اصفهان برگشت. ثقةالاسلام حاجی نورالله، در اصفهان حوزه درسی برقرار کرد و به تربیت شاگردان پرداخت، گویند که حدود هزار طلبه علم، در مجلس درس او حاضر می شدند. او از طریق پدرش، از حجةالاسلام سیدمحمدباقر شفتی اصفهانی، عالم بزرگ، روایت می کرد و بزرگانی از جمله سیدشهاب الدین مرعشی نجفی، مرجع تقلید شیعه، از او روایت می کردند.

 مبارزات

در سال 1308 ق که مردم اصفهان به رهبری آقا محمدتقی نجفی، برادر بزرگ حاج آقا نورالله، به مبارزه با عقد قرارداد رژی پرداختند، حاج نورالله نیز با جنبش تنباکو و جنبش مشروطیت همصدا شد و مانند برادرش، از فتوای علمای سه گانه و نجف، پشتیبانی کرد و خودش با شور و گرمی زیادی مردم را به مبارزه با دستگاه استبدادی قاجار دعوت کرد، سال 1326 ق که محمدعلی شاه قاجار، مجلس شورای ملی را به توپ بست و عده ای از آزادی خواهان را در باغ شاه تهران، کشت، ثقةالاسلام حاج آقانورالله نجفی اصفهانی، سپاهی از جوانان مشروطه خواه را در اصفهان جمع و بسیج کرد و آنها را برای فتح تهران به یاری ایل بختیاری و بختیاری ها فرستاد و با صدور فتوایی، دولت مشروطه را واجب و مخالفت با آن را حرام اعلام کرد!

سال 1329 هـ ق، ثقةالاسلام در اعتراض به تندروی های برخی رهبران مشروطه، به عتبات عراق رفت و تا سال 1333 ق، که اوضاع ایران نابسامان بود، در همانجا ماند، با درگیری جنگ جهانی اول، از آلمان و دولت مسلمان عثمانی حمایت کرد و عده ای را بسیج کرد و برای کمک به نیروهای عثمانی به همدان فرستاد، با نزدیک شدن نیروهای روسی به اصفهان از راه بختیاری به کرمانشاه رفت و در حرکتی تاریخی بعدا به قم هجرت کرد. در قم به فعالیت علیه حکومت استبدادی رضاخان ادامه داد! افکار و نظریات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی او، در فاصله زمانی میان قیام تحریم تنباکو تا اوایل سلطنت پهلوی و در گیرودار جنبش مشروطیت و حوادث جنگ جهانی اول در ایران، نقش بزرگی در نهضت روحانیت ایران ایفا کرد! سرانجام این فقیه دانشمند در سال 1346 ق، بعد از بیماری در قم، در سن 68 سالگی از دنیا رحلت نمود!

اخلاق و صفات

ایشان به اخلاق و رفتاری نیکو شهرت داشت و خیلی فروتن، صبور و بردبار، دلیر و شجاع و خوش اخلاق بود و بعضی گویند که تنعم و خوشگذرانی هم، دوست داشت. در شعر و ادب هم تبحر داشت و در اشعارش به "نور" متخلص بود!

برخی آثار

1- تقریظ بر کتاب "حقائق الحق للقائم بالحق" در رد بابیه و بهائیه!

2- خصال الشیعه

3- دیوان اشعار، سروده های فارسی و عربی

4- رساله در فواید مشروطه

5- مقیم و مسافر به فارسی

6- شرح حال برادرش شیخ محمدحسین

وفات

اين عالم مجاهد سرانجام از سوي رضاخان  (كه مبارزات زيادي با او كرده بود) مسموم، و در 4 دي ماه 1306 ش برابر بااول رجب 1346 ق در 66 سالگي به لقاءاللَّه پيوست. پيكر اين عالم رباني به نجف منتقل شد و در مقبره جد مادري خود آيت‏اللَّه العظمي شيخ جعفر كاشف الغطاء دفن گرديد.