باران حکمت(27)

(تفسیر تمثیلی قرآن)

اشاره:

درسلسله مباحث تفسیری "باران حکمت"، که به صورت روزانه پیشکش حضورتان می شود، برآنیم تا در هر نوبت، کام جانتان را با یک شاخه نبات از مفاهیم بلند سوره بقره شکربار کنیم.

تفسیر آیه شریفه: ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَیبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ(البقرة/2)

آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است.

ظلمات است بترس از خطر گمراهی

یک جاده هر چه پیچ و خم داشته باشد احتمال گمراهی و بیراهه رفتن در آن بیشتر است و در نتیجه به تابلوها و علائم راهنمایی بیشتری نیاز خواهد بود.

حال آیات قرآن کریم همانند علائم راهنمایی است؛ و همچون خضر که موسی را هدایت می‏کرد، هادی و هدایتگر اهل تقواست.

قطع این مرحله بی‏ همرهی خضر مکن

ظلمات است بترس از خطر گمراهی

البته علائم راهنمایی اگر در کنار جاده و در جایگاه خود نصب شوند مایه هدایت عابرین و رهگذران خواهد بود، و گرنه همین علائم و تابلوها اگر در حاشیه جاده نباشند هدایتی در پی ندارد، درست مثل آنکه تابلوی «حداقل سرعت هشتاد کیلومتر» را در بالای یک تپه یا در نزدیکی یک دره نصب شود.

و همین‏طور است وقتی که تابلوها در کنار جاده باشند، ولی در جای خود قرار نگیرند، در این صورت نیز هادی نبوده و هدایت نمی‏کنند، درست مثل اینکه تابلوی «حداکثر سرعت سی‏کیلومتر» را در حاشیه یک اتوبان یا شاهراه بزرگ نصب کنند.

حال ماجرای قرآن کریم نیز همین است یعنی هم باید در جای خود به کار رود و هم برای اهل تقوا خوانده شود.

و اهل تقوا یا به قول قرآن کریم متقین، کسانی هستند که در جاده در حرکت‏اند.

یادمان باشد جاده شهر نیست بلکه به شهر منتهی می‏شود.

و تقوی شهر فضیلت است و کسی که در جاده آن قدم گذارد به اهل تقوا یا متقی یاد می‏شود. نشنیده‏اید علی علیه‏السلام باری از هسته خرما بر مرکب داشت، وقتی پرسیدند چه به همراه داری، فرمود: درختان خرما، چون هسته‏ها را می‏برد تا کاشته و سرانجام هر کدام درختی از خرما شوند.

از این‏رو می‏گوید:

هدی للمتقین

این کتاب اهل تقوا را هدایت می‏کند

و تمام مردم می‏توانند در این جاده وارد شده و اهل تقوا باشند.

و از همین روست که در جایی دیگر می‏گوید:

هدی للنّاس

این کتاب همه مردم را هدایت می‏کند

البته، کسی که وارد جاده تقوا می‏شود مثل همه جاده‏ها و شاهراه‏های مهم باید ورودی و عوارض خود را پرداخت کند، و البته ورودی این جاده به کار انداختن ذره‏ای عقل و درک و شعور و اندیشه است.