سیمای زنان و زنان سیما

1- تصویر ما از یك زن مسلمان ایرانی چگونه است و صدا و سیما آن را چگونه ترسیم می‎كند؟ این سئوال به ‎ویژه پس از پخش سریال‎های اخیر سیما یعنی مسافران، دلنوازان و شمس‎العماره در ذهن همه علاقه‎مندان به فرهنگ اسلامی – ایرانی نقش بسته و مایه نگرانی شده است. اجازه دهید با هم سری به این سریال‎ها و شخصیت بانوان حاضر در آن‎ها بزنیم؛

الف‎- مسافران: دو شخصیت اصلی سریال یعنی فرید و فرخ مجرد هستند كه یكی از آن‎ها – فرخ – با افتخار تاكنون مجرد مانده و اسیر هیولایی به نام زن نشده و دیگری اسیر زنی شده كه او را درك نمی‎كند و پس از اشتباهاتی كه از فرید سر زده، حالا به موجودی بی‎رحم تبدیل شده كه شوهر سابق را تحقیر می‎كند و به‎دنبال مردی است كه محبوبیت اجتماعی و پنت‎هاوس مجللی دارد و.... زن و شوهرهای قصه هم یا به دروغ زن و شوهرند - مانند آدم فضایی‎ها - یا دایم بگو مگو دارند. در این سریال تقریبا همه زن‎ها از ناهید گرفته تا فرخنده خاله‎زنك هستند و دایم به‎كار غیبت و فضولی مشغولند. در این شرایط تنها راه حل مردان قصه برای فرار از دست زنان بی‎مسئولیت و بی‎اخلاق، پناه آوردن به صفاسیتی و جست‎وجوی "مكان"  است!

ب - دلنوازان: شخصیت زن در دلنوازان به استثنای خانم دكتر - كه آن هم از قضا از همكاران خودمان است! - بیشتر مورد هجوم قرار می‎گیرد و كلكسیون زن‎های ناجور سیما كامل‎تر می‎شود. یلدای كلاهبردار مظلوم نما، رعنای نمك‎نشناس كه همه خدمات آقاجهان را در یك لحظه فراموش می‎كند، روشنك بچه كوچولوی بی‎ظرفیت، زن بی‎چاك و دهن و بزن بهادر آقا فریدون، خواهر حسود و بد جنس رامین، همه و همه به لطف بازی‎های خوب، كلكسیون بی‎شخصیتی و بی‎هویتی زنان ساخته و پرداخته سیما را كامل و باور‎پذیر كرده‎اند.

ج - شمس‎العماره: در این سریال زن به مفهوم سطحی و دستمالی شده جنسی خود بسیار نزدیك‎تر می‎شود و به عنوان موجودی هوسران و مستعد هوس‎بازی مطرح می‎گردد. چشم‎های هیز پری خانم این سریال، دایم به‎دنبال مردان خوش تیپ، دو دو می‎زند و پس از چند ازدواج هنوز هم احساس سیری نمی‎كند. لیلای قصه هم هر روز با پسری خوش‎تیپ در باغ و راغ، دل و قلوه می‎دهند و می‎ستانند و هر لحظه با آرایش ست شده با رنگ شال مدل جدیدش جلوی دوربین ظاهر می‎شود. دریا هم توانسته با فریب و نیرنگ موضوع یك كلیه‎ای بودن خود را از شكور مخفی كند و مانند اغلب الگوهای غربی از بچه‎دار شدن امتناع می‎ورزد. عمه شمسی داستان هم كه دل در گرو عشقی دیرینه دارد و هنوز در فكر آن یار شیرین سخنی است كه زن گرفته و بچه دارد و البته عیال پیشین را طلاق داده! در این داستان، زن كلفت مانند مرد نوكر، عوام و بی‎سواد فرض شده‎اند كه لابد به‎خاطر طبقه پست اجتماعی خویش از ابراز عشق ناتوانند و ناگزیر از فضای اروتیك تهوع‎آور سریال در امان مانده‎اند!

2- مسئولان شریف و متعهد سیمای جمهوری اسلامی ایران – بخوانید همان دانشگاه عمومی فرمایش حضرت امام(ره) - بی‎آن‎كه خواسته باشند و نیت سویی داشته باشند، عملا ریش و قیچی رسانه را به‎دست كسانی سپرده‎اند كه یا از سر غفلت یا با انگیزه و نیتی ناسالم، الگوهای ساخته و پرداخته غرب از زنان را در رسانه ملی ما ترویج می‎كنند و در پاسخ به انتقادهای دلسوزانه و به‎جا، پاسخ تكراری و عاری از منطق خویش را واگویه می‎كنند كه آدم‎های قصه ما خاكستری‎اند و سیاه و سفید مطلق در هیچ جامعه‎ای معنا ندارد. قهرا هر تحلیل‎گر عاقلی می‎داند كه بسیاری از آدم‎ها در هر جامعه‎ای خاكستری‎اند؛ اما در عین‎حال باید پرسید، آیا واقعا نسبت خاكستری‎ها به كل جامعه زنان ما این قدر بالاست كه انبوه شخصیت‎های بی‎هویت تا این حد غلو‎آمیز در رسانه به چشم می‎آیند؟ آیا ما شخصیت ممتاز زن ایرانی در مهربانی و عطوفت و از خود گذشتگی را از یاد برده‎ایم و وضع ما این‎قدر بد است؟

3- مهندس عزت‎اله ضرغامی - چه بپذیرد چه نه – ضرب‎الاجلی یك‎ساله دریافت كرده تا وضعیت رسانه ملی را با شاخص‎های قابل‎ارزیابی به طراز فرهنگ اسلامی – ایرانی نزدیك سازد. پذیرش این شرط بسیار دشوار تنها از عهده مردان آگاه، شجاع و فرهنگ‎شناس برمی‎آید. چند نفر از دوستان و یاران نزدیك ضرغامی كه آدم‎های خوش‎فكر و واقع‎بینی هستند و با آن‎ها سلام و علیكی دارم، معتقدند ضرغامی مرد همین عرصه است و می‎تواند. من برآورد دقیقی از این موضوع و وضعیت سازمان صدا و سیما ندارم و فقط امیدوارم مثل همیشه پیش‎بینی این دوستان مشترك درست باشد و گرنه.... والسلام