مراسم عقد حضرت زهرا(علیهاالسلام)
رسول اكرم(صلّى الله علیه و آله) پس از كسب اجازه از حضرت زهرا(علیهاالسلام) به نزد على(علیهالسلام) آمد و با لبى خندان گفت: یا على! آیا براى عروسى چیزى دارى؟ پاسخ داد: یا رسول الله پدر و مادرم قربانت، شما از وضع من كاملا اطلاع دارید. تمام ثروت من عبارت است از یك شمشیر، یك زره و یك شتر.
پیامبر فرمود: تو مرد جنگ و جهادى و بدون شمشیر نمىتوانى در راه خدا جهاد كنى، شمشیر از لوازم و احتیاجات اولى تو است. شتر نیز از ضروریات زندگى تو محسوب مىشود، باید به وسیله آن آبكشى كنى و وضع اقتصادى خودت و خانوادهات را تامین كنى و براى اهل و عیالت كسب روزى نمایى و در مسافرت بارت را بر آن حمل كنى، تنها چیزى كه مىتوانى از آن صرف نظر كنى همان زره است. من هم به تو سخت نمىگیرم و به همان زره اكتفا مىنمایم. یا على اكنون كه كار بدینجا رسید، مىخواهى بشارتى به تو بدهم و رازى را برایت آشكار سازم؟
عرض كرد: آرى یا رسول الله، پدر و مادرم فدایت، شما همیشه نیك خوى و خوشزبان بودهاید.
فرمود: پیش از آن كه به نزد من بیایى جبرئیل نازل شد و گفت: یا محمد! خدا ترا از بین مخلوقاتش برگزیده و به رسالت انتخاب كرد. على(علیهالسلام) را برگزید و برادر و وزیر تو قرار داد. باید دخترت فاطمه را به او عقد او درآوری . مجلس جشن ازدواج آنان در عالم بالا و در حضور فرشتگان برگزار شده است. خدا دو فرزند پاك و نجیب و طیب و طاهر و نیكو به آنان عطا خواهد نمود. یا على هنوز جبرئیل بالا نرفته بود كه تو در منزل را زدى.(1)
مراسم عقد
پیغمبر(صلّى الله علیه و آله) فرمود: یا على تو زودتر به مسجد برو من نیز بعد از تو مىآیم، تا در حضور مردم مراسم عقد را برگزار كنیم و خطبه بخوانیم.
على(علیهالسلام) مسرور و خوشحال به جانب مسجد حركت نمود. ابوبكر و عمر را در بین راه ملاقات كرد، از جریان كار جویا شدند، گفت: رسول خدا دخترش را به من تزویج كرد، هم اكنون به مسجد مىرسد، تا در حضور جمعیت، مراسم عقد و خطبه خوانى را انجام دهد.
پیغمبر(صلّى الله علیه و آله) در حالى كه صورتش از سرور و شادمانى مىدرخشید به مسجد تشریف آورد، و به بلال فرمود: مهاجر و انصار را در مسجد جمع كن. هنگامى كه مردم جمع شدند، بر فراز منبر رفت و پس از حمد و ثناى الهى فرمود: اى مردم آگاه باشید كه جبرئیل بر من نازل شد و از جانب خدا پیام آورد كه مراسم عقد ازدواج على و فاطمه(علیهماالسلام) در عالم بالا و در حضور فرشتگان برگزار شده و دستور داده كه در زمین نیز آن مراسم را انجام دهم، و شما را بر آن گواه بگیرم. سپس نشست و به على(علیهالسلام) فرمود: برخیز و خطبه عقد را بخوان.على(علیهالسلام) برخاست و فرمود: خدا را بر نعمتهایش سپاس مىگویم و شهادت مىدهم كه به غیر از او خدایى نیست. شهادتى كه مورد پسند و رضایت او واقع شود. درود بر محمد(صلّى الله علیه و آله)، درودى كه مقام و درجهاش را بالا برد. اى مردم! خدا ازدواج را براى ما پسندیده و بدان دستور داده است. ازدواج من و فاطمه را خدا مقدر كرده و بدان امر نموده است. اى مردم! رسول خدا فاطمه را به عقد من درآورد و زرهام را از بابت مهر قبول كرد. از آن حضرت بپرسید و گواه باشید.
مسلمانان به پیامبر(صلّى الله علیه و آله) عرض كردند: یا رسول الله! فاطمه را به عقد على در آوردهای؟
رسول خدا پاسخ داد: آرى .
مسلمانان به پیامبر(صلّى الله علیه و آله) عرض كردند: یا رسول الله! فاطمه را به عقد على درآوردهای؟ رسول خدا پاسخ داد: آرى .
پس تمام حضار دست به دعا برداشته گفتند. خدا این ازدواج را بر شما مبارك گرداند و در میانتان دوستى و محبت افكند. پس از ختم جلسه، پیغمبر(صلّى الله علیه و آله) به خانه برگشت، و به زنان دستور داد براى فاطمه مجلس جشن و شادى فراهم كنند.
پس تمام حضار دست به دعا برداشته گفتند. خدا این ازدواج را بر شما مبارك گرداند و در میانتان دوستى و محبت افكند. پس از ختم جلسه، پیغمبر(صلّى الله علیه و آله) به خانه برگشت، و به زنان دستور داد براى فاطمه مجلس جشن و شادى فراهم كنند.(2)
معیار انتخاب داماد در اسلام
اسلام به مسلمانان مىگوید: اگر جوانى براى خواستگارى دختر شما آمد باید قبل از هر چیز جنبههاى دینى و اخلاقى او را بررسى كنید. اگر با ایمان و پاكدامن و خوش اخلاق بود با وى وصلت نمایید. اسلام عقیده دارد كه ازدواج نباید بر پایه مال و ثروت استوار گردد. اسلام مىگوید: ثروت تنها، انسان را خوشبخت نمىكند، و فضائل اخلاقى و كمالات نفسانى و علاقه دینى داماد بر مال و ثروت برترى دارد. زیرا داماد با ایمان و خوشرفتار گر چه تهىدست باشد بهتر از ثروتمند عیاش و هوسران و لاابالى، اسباب آسایش خانوادهاش را فراهم مىسازد.
پیغمبر اسلام(صلّى الله علیه و آله) فرمود: وقتى كسى به خواستگارى دختر شما آمد اگر اخلاق و دینش را پسندیدید با وى وصلت كنید و جواب رد به او ندهید. اگر برنامه ازدواج شما برخلاف این دستور شد مفاسد بزرگ و گرفتارىهاى زیادى برایتان تولید خواهد شد.(3) پیامبر اکرم نه تنها این مطلب را به مردم یاد مىداد بلكه خودش بدان عمل مىكرد. به همین جهت، دین و پرهیزكارى و فضائل اخلاقى و كمالات نفسانى على(علیهالسلام) را بر ثروت هنگفت عبدالرحمان و عثمان ترجیح داد و تهى دستى او را یكى از عیوب ندانست.
پینوشتها:
1- بحارالانوار، ج 43، ص 127.
2- مطالب این بخش را مىتوانید در كتابهاى زیر بخوانید:
كشف الغمه، ج1، ص353- 359/ مناقب ابن شهر آشوب، ج3/ ذخائر العقبى/ تذكرة الخواص/ دلائل الامامه/ مناقب خوارزمى/ ص 247/ بحارالانوار، ج43، ص 92- 145.
3- وافى، كتاب نكاح، ص 17.
برگرفته از کتابهای:
- برترین بانوی جهان، فاطمه زهرا(علیهاالسلام)، آیة الله ناصر مکارم شیرازی.
- بانوى نمونه اسلام فاطمه زهرا(سلام الله علیها)، ابراهیم امینی .
- زندگانی فاطمه زهرا(علیهاالسلام)، سید جعفر شهیدی .
گروه دین و اندیشه تبیان، هدهدی .
