شهر مساجد بزرگ
مسجد جامع کرمان 150 سال پیش از برآمدن صفویان ساخته شده و در زمان صفویان بازسازی و به مسجد "جامع مظفری" شهرت داشته است زیرا ابتدا به وسیله ی " امیر مبارزالدین محمد مظفر میبدی یزدی" از خاندان های مظفر حاکم بر یزد و کرمان احداث شده بود.
در زمان زندیان و حمله ی قاجاران به کرمان، سر در رو به مشرق آن به وسیله ی شلیک و اصابت توپ ها ی آقامحمد خان قاجار تخریب اما بعدا مرمت شد. طول صحن مسجد، حدود 66 متر و عرض آن حدود 48 متر است و یکی از قدیمی ترین بناهای ایرانی اواسط قرن هشتم هجری به شمار می رود.
این بنا، سردری رفیع و با عظمت در ضلع شرقی دارد که با کاشی کاری هایی زیبا تزیین شده و برج ساعت آن زینت بخش سردر بلند آن است. ساختمان مسجد مطابق اصول قرینه سازی، دو ایوان بزرگ تابستانی و زمستانی دارد و اکنون کرمانی های ساکن محله های اطراف مسجد جامع در این ایوان ها نماز را در سه نوبت به جماعت می خوانند.
کرمان به جز مسجد جامع سه مسجد بزرگ و قدیمی دیگر به نام های مسجد ملک (زمان سلجوقیان)، مسجد گنجعلی خان (دوره ی صفویه) و مسجد چهل ستون (دوره ی قاجاریه) دارد و این مسجد به تقلید از مسجد وکیل شیراز ساخته شده و متشکل از 40 ستون سنگی یکپارچه است.
"قلعه دختر" قلعه یی باستانی در شمال شرق شهر کرمان از آثار دوره ی ساسانیان از جمله مکان های مورد بازدید جهانگردان و ایرانگردان است و این قلعه که بر تپه یی ساخته شده است نقش برج و باروی محافظت کننده از مردم شهر در دوران های مختلف و هنگام یورش اقوام بیگانه را به عهده داشته است.
به جز مشاهده ی قلعه دختر، از باغ و عمارت و سردر ساختمان زیبای کتابخانه ی ملی کرمان و نیز یخدان مویدی یا درست تر"معیری" در این شهر بازدید کردیم. کتابخانه در روزهای نخست نوروز بسته است اما بر اساس تازه ترین آمار، استان کرمان نزدیک به 30 مرکز فرهنگی و هنری و کتابخانه با 30 هزار عضو دارد.
تعداد کتاب های موجود کتابخانه های این استان حدود 340 هزار جلد گزارش شده است که بیشتر در مرکز استان قرار دارد. کتابخانه ی ملی کرمان هم از نظر تعداد و هم از نظر نوع کتاب، مهم ترین کتابخانه ی استان است و در مقایسه با سایر کتابخانه های موجود در شهرستان های دیگر، از اهمیت بالایی برخوردار است.
.jpg)
یخدان زیبای معیری، به شکل دایره و پوشش آن از خشت و ملاط رس ساخته شده و به صورت گنبدی بزرگ، نمایان است. در گذشته ، این یخدان خارج از شهر کرمان قرار داشت که اکنون بر اثر توسعه ی شهری درون شهر جای گرفته و اطراف آن فضای سبز ایجاد شده است. یخدان ها یا یخچال ها در شهرهای کویری و گرمسیری ایران مانند یزد و کرمان یکی از بهترین مکان ها برای ذخیره سازی یخ بوده است.
یخدان ها از چهار بخش مهم شامل یخدان، گنبد، دیوار اصلی و حوضچه یا استخر تشکیل شده است. در زمستان که آب به حد کافی وجود دارد آب به درون حوضچه یا استخر رها می شده و شب هنگام با توجه به سرمای هوا و پایین آمدن دما، یخ می زده است. دیواری بلند در طول استخر قرار داشته است که مانع تابش خورشید به یخ ها می شده و شرایطی را به وجود می آورده تا لایه های یخ در شب های پیاپی، اضافه شوند.
یخ ها را سپس کارگران می شکستند و از طریق درگاهی مخصوص، به درون یخدان که به صورت مخروطی بزرگ در زمین قرار دارد، منتقل می کردند. گنبد مدور و مرتفع ساخته شده از گل، یخ ها را طوری از تابش مستقیم خورشید حفاظت می کرده که در فصل گرما استفاده از یخ ها برای ساکنان کرمان امکان پذیر می شده است.
منبع: جام جم
