دستورالعمل های خوب بودن
مطلب پیشین را در اینجا بخوانید.
در مطلب پیشین گفتیم که عنوان بصرى خدمت امام صادق علیه السلام رسید تا از سرچشمه معرفت امام صادق علیه السلام بهره ای ببرد که امام عذر آوردند و فرمودند: من به برنامه ها وذکرهای روز و شبم مشغولم و تو بهتر است با همان مالک بن انس رفت و آمد نمایی و از علم او بهره مند شوی، عنوان بصری از این بی توفیقی درک نکردن محضر امام صادق علیه السلام اندوهگین شد و برای درک محضر امام به مزار پیامبر گرامی اسلام متوسل شد، تا دل امام صادق را بدست آورد ، پس از آن به محضر امام مشرف شد و از امام پرسش هایی پرسید و در آخر به امام عرض کرد که مرا توصیه و نصیحت فرما ،امام او را به نه چیز توصیه و نصیحت کردند و حال ادامه مطلب.
بر حذر باش از اینكه آنچه را میل و اشتها به آن ندارى بخورى چون موجب حماقت و نادانى مىشود و نخور مگر هنگام گرسنگى
امام فرمودند ای ابا عبد الله ؛ تو را به 9 چیز توصیه می کنم که سه تاى از این نه چیز در ریاضت و تمرین نفس مىباشد و سه چیز در حلم و بردباری و سه چیز دیگر در علم و دانش . این نه چیز را حفظ كن و آن را سبك مشمار.
عنوان بصری مىگوید: حواسم را كاملاً به حضرت امام صادق علیه السلام، جمع نمودم براى شنیدن آنچه حضرت مىفرماید:
ریاضت نفس یعنی:
1- بر حذر باش از اینكه آنچه را میل و اشتها به آن ندارى بخورى؛ چون موجب حماقت و نادانى مىشود و تا گرسنه نشده ای غذا نخور .
2- و هر گاه خواستی غذا بخوری غذای حلال بخور (از خوردن حرام بپرهیز)
3- و نام خداوند را (در هنگام صرف غذا) ببر و بیاد بیاور و حدیث پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) كه مىفرماید: پر نكرده است فرزند آدم ظرفى را بدتر از شكمش. پس اگر ناچار از خوردن هستى یک سوم معده را از غذا پر کن و یک سوم آن را براى نوشیدنى و یک سوم آن را براى نفس كشیدن بگذار.
پس اگر ناچار از خوردن هستى یک سوم معده را از غذا پر کن و یک سوم آن را براى نوشیدنى و یک سوم آن را براى نفس كشیدن بگذار.
حلم وبردباری
و آن سه چیز كه در حلم است.
1-هر گاه كسى به تو گفت اگر یك، بگویى ده جوابت مىدهم، تو بگو: اگر ده بگویى یك جواب نمىدهم.
2- و هر گاه كسى به تو دشنام داد به او بگو: اگر در آنچه مىگویى راست مىگویى از خداوند مىخواهم مرا ببخشد و اگر دروغ مىگویى از خداوند مىخواهم ترا ببخشد
3- و هر گاه كسى تو را وعده به سخن زشت داد، تو او را به خیرخواهى و مراعات مژده بده.
علم ودانش حقیقی
و آن سه چیز كه در علم است.1-آنچه را نمىدانى از علما سؤال كن و بر حذر باش كه به جهت ایذاء و امتحان و تجربه از آنان سوال كنى (یعنى آنچه را مىدانى به جهت امتحان كه آیا آن را او مىداند از او بپرسى)
2- و بر حذر باش از این كه به رأی خودت عمل كنى و تا راهى براى احتیاط وجود دارد احتیاط كن
3- و از فتو دادن فرار كن همانگونه که از شیر فرار می کنی و گردن خودت را پل براى دیگران قرار مده ، کنایه از اینکه بواسطه فتو دادن ، گناه دیگران را مخر
آنگاه امام صادق به عنوان بصری فرمود: برخیز ای ابوعبدالله كه تو را نصیحت كردم و مزاحم اذكار من نشو، چرا كه من به نفس خودم تنگ گرفته و دریغ می ورزم. و درود بر كسى كه از هدایت پیروى كند.
ابوذر سلطانی - دین و اندیشه