باران حکمت(11)

تفسیر آیه شریفه: الرحمن الرحیم

مغازه دارها جنسی را بیشتر می‏آورند که حاجت و نیاز مشتریان به آن بیشتر باشد.

واینکه خداوند نیز بخشندگی و مهربانی خود را در این سوره به تکرار یاد کرده و برای دومین بار می‏گوید: الرحمن الرحیم ازهمین روست، زیرا بندگان خود را خوب می‏شناسد که تشنه بخشندگی و مهربانی‏اند.

از سویی خوب می‏داند که آنچه بشر را گم و گمراه کرده و به بندگی دیگران دعوت می‏کند همین دو اصل یعنی بخشندگی و مهربانی است.

ما اگر خدا را بخشنده و مهربان می‏یافتیم پا به پای او رفته و بنده و فرمانبردار او می‏شدیم. یادش به خیر! روزگار جبهه بود، جمعی حلقه وار بر سفره‏ای نشسته بودیم و شاید از آن جمع پاره‏ای هم اکنون در جوار رحمت حق باشند، گوارایشان باد، بگذریم، بزرگی هم نشسته بود و کار زیبایی کرد، او یک لقمه گرفت به بغل دست خود داد و از او خواست تا به بغل دست خود بدهد و از او نیز همین را خواست تا رسید به من که در آن آخر نشسته بودم و با لبخند زیبا و نگاه عمیق خود به من فهماند که: مال شماست بخور و من بجای اینکه از بغل دستی خود تشکر کنم از او سپاس‏گزاری کردم، و کار درست هم همین بود، حال فکر می‏کنم اگر نابینا بودم سپاس من رنگ دیگری می‏یافت و از کسی مثل بغل دستی خود ممنون و سپاسگزار می‏شدم که هیچ‏کاره بود!

حال داستان ما و نعمت‏هایی که به چنگ می‏آوریم از همین دست است.

بخشنده اوست، ولی نه مستقیم بلکه دست به دست می‏چرخد تا به ما برسد ولی بیچاره ما که نابیناییم و بخشنده حقیقی را نمی‏بینیم و از این‏رو دستان بغل دستی خود را می‏فشریم.

و قرآن آمد تا آدم‏ها را بینا کند و به سوی بخشنده و مهربان خود هدایت کند.

آمد بگوید: ید الله فوق ایدیهم

آمد بگوید: ای شما که بر سفره دنیا نشسته‏اید و تنها دست‏های دیگر را می‏بینید یادتان باشد بالای این دست‏ها دست دیگری است که او خداست و اوست که به اینها بخشیده است پس بخشنده را دریابید و بفهمید و درست هم بفهمید.

مردم اندر حسرت فهم درست

و البته اگر بشر بخشنده و بخشاینده را یعنی رحمان و رحیم خود را می‏شناخت و می‏فهمید که بخشنده و مهربان او کیست، دیگر راه خود را مثل آب پیدا می‏کرد و از این گمراهی و سرگشتگی فارغ و رها می‏شد.

خیلی‏ها می‏خواهند بگویند بخشنده‏اند حال آنکه به قول یکی از بزرگان ستاننده‏اند و مثل هوای گرم که از آب می‏کاهد از انسان می‏کاهند.

و خیلی‏ها هم می‏خواهند بگویند اگر چیزی می‏بخشند از سر مهر و محبت است و تنها به خاطر گل روی شماست حال آنکه کم می‏دهند تا بسیار برداشت کنند و به قول معروف آب می‏‏دهند تا گلاب بگیرند.

پس به قول آن بزرگ: دیگران یا رحمان و بخشنده نیستند و یا اگر هستند رحیم نیستند، یعنی از سر مهر و مهربانی نمی‏بخشند.