قطب الدين رازی

زندگی نامه

ابو جعفر محمد بن محمد رازی معروف به قطب الدين رازی یکی از دانشمندان قرن هشتم هجری است. او عالمی محقق و حکيمی دانشمند بود. قطب الدين در فقه اسلامی و ادبيات عرب مهارت داشت او در حکمت و کلام و منطق اسلام تبحر و مهارت بيشتری پيدا نمود او اصلا از مردم ورامين و شهر ری بود و نسبش به اين بابويه قمی منتهی می شود. پس از تحصيلاتی در ايران ضمن مسافرتهای متعدد سرانجام گمشدۀ خودش را در حله یافت سپس به محضر علامه شتافت و چند سالی از کرسی درس او استفاده نمود. او مدتی در مدرسه نظاميه بغداد در طبقه پائين مدرسه دانشجو بود و گاه بدو قطب تحتانی (در مقابل قطب الدين شيرازی فوقانی متوفای 710) نيز می گفتند. شيخ محمد مکی معروف به شهيد اول، شريف جرجانی و سعد الدين تفتازانی از محضر قطب مدتها بهره مند بودند. شيخ شهيد در اربعين می نويسد: اتفاق افتاد ملاقات من در دمشق با شيخ قطب الدين شعبان 776 او در تمام علوم معقول و منقول متبحر بود ضمن استفاده از محضر او پس از مذاکرات و مباحثاتی دانستم که او دريائی است که کناره ندارد. شيخ شهيد اضافه می کند که از او اجازه (اجتهاد و روايت) خواستم برايم نوشت. خواننده عزيز: در ترجمه قطب الدين رازی مطالبی صاحب روضات و محدث نوری و محدث قمی دارند که ذکر آنها به طول می انجامد و شسته مطالب در ترجمه قطب و شخصيت علمی او آن چيزی است که شاگردش شهيد اول بيان می کند جمله زيبايی نيز قاضی شهيد در مجالس دارد که ما را با تصنيفات او نيز آشنا می سازد، می فرمايد: خورشيد فضيلتش از مطلع شرح مطالع طالع و محکمات حکمتش از افق کتاب محکمات ساطع است. در نوشته های علامه به قطب الدين او را با عناوينی مانند: شيخ فقيه عالم فاضل محقق، مدقق زبده علما و افاضل قطب المله و الدين توصيفش نموده است. قطب الدين غير از تربيت و تدريس فضلا آثاری در علوم عقلی و نقلی به نام شرح اشارات، شرح شمسيه یا لوامع الاسرار در شرح انوار علامه محکمات (محاکمات) در شرح قواعد علامه، مفتاح، بحر الاصداف، و تحفة الاشراف را در فقه و حکمت به رشته تحرير برد (کتب مذکور هر یک در چند جلد است) تولد او را به سال 647 و وفات او را اکثر 776 نوشته اند. بعضی وفات او را 706 می دانند که بعيد به نظر می آيد مدفن او در صالحيه دمشق مزار است.

تهیه و تنظیم: فریادرس گروه حوزه علمیه