مشغله های تعطیلانه
شیوه زندگی زنان خانه‌دار در كشورمان كم و بیش از الگوهایی شبیه به هم پیروی میكند.
این گروه از زنان وظیفه خود می‌دانند تا نیازهای زیستی خانواده را تامین كنند و البته ایجاد صلح و آرامش در خانه را نیز برعهده می‌گیرند. سبك زندگی زنان خانه‌دار هر چند خالی از هیجان نیست اما نیازهای دیگر افراد خانواده معمولا بر تقاضای زن خانه‌دار كه نقش مادر - همسر را بازی میكند مقدم است.
آنچه زندگی زن خانه‌دار را از دیگر انواع زندگی‌ها جدا كرده‌است موقعیت عجیبی است كه زنان دارند، به‌عنوان مثال اگر قرار است خانواده به یك گردش یا پیك نیك دسته‌جمعی بروند، عملا خانم خانه وظیفه دارد تا در تهیه لوازم و مواد خوراكی مورد نیاز در گردش فعالیت كند و به محض مستقر شدن در محل پیك‌نیك كار تعارف خوراكی‌ها و یا آماده كردن ناهار یا شام را انجام دهد، در این شرایط، آیا می‌توان گفت كه زن خانه دار نیز اوقات مفرحی دارد؟
از سوی دیگر، وقتی تمامی برنامه‌ریزی‌های زن خانه‌دار براساس نیازهای دیگر افراد خانواده‌است تفریح و فراغت چه معنایی دارد؟ اصلا زنان خانه‌دار به وقت فراغت می‌اندیشند؟تا به حال به این نكته فكر كرده‌اید كه تعطیلات چه نقشی در برنامه زنان خانه‌دار دارد؟روزهای تعطیل زنان خانه‌دار هم دست از فعالیت می‌كشند؟ اگر زنان خانه‌دار هم بخواهند در روزهای تعطیل دست از كارهای روزمره بكشند احتمالا در خانه شاهد یك آشوب و عصیانگری خواهیم بود.
نحوه گذران اوقات فراغت بستگی كامل به كار و فراغت دیگر اعضای خانواده دارد. زنان خانه دار اوقات فراغت خود را با زمان كار و فراغت همسر و فرزندانشان تنظیم می‌كنند.
اما دیگر ویژگی زندگی زنان خانه‌دار این است كه بازنشستگی ندارند. اگر هر كارگر، كارمند، مهندس، پزشك و.... می‌تواند با این تصور زندگی كند كه پس از 30-20 سال كار می‌تواند بازنشسته شده و از مستمری بازنشستگی بهره‌مند شود اما زنان خانه‌دار حتی نمی‌توانند چنین دورانی را تصور كنند.
به 2 تعریف از اوقات فراغت دقت كنید:
1- اوقات فراغت در مقابل زمانی قرار می‌گیرد كه فرد در الزامات اجتماعی نظام كار درگیر است. بنابراین زمانی است كه بیش از هر زمان دیگر فرد می‌تواند به‌خودش بپردازد ؛ روابط اجتماعی دلخواه و اختیاری با دیگران برقرار نماید و در آنچه از آن به‌عنوان اجتماع جامعه‌ای، اجتماع دینی، نهادهای مدنی و... یاد می‌شود مشاركت جوید.
2- اوقات فراغت به مجموعه‌ای از اشتغال‌ها گفته می‌شود كه افراد آن را پس از آزاد شدن از الزامات شغلی، خانوادگی و اجتماعی به‌منظور استراحت، تفریح، توسعه اطلاعات، فراگیری‌های مورد علاقه و مشاركت اجتماعی به كار می‌برند.
حالا نگاهی به زندگی زنان خانه دار پیرامون‌تان بیفكنید و ببینید كه كدام‌یك اوقات فراغت دارند؟
مقایسه میزان كارهای روزانه زنان خانه دار در یك روز تعطیل و یك روز غیرتعطیل، نشان می‌دهد كه زنان خانه دار در روزهای تعطیل از میزان فراغت كمتری برخوردار هستند. به عبارتی فراغت مردان در خانه برای زنان كار ایجاد میكند. مردان از این‌رو می‌توانند درون یا بیرون از خانه به فعالیت‌های فراغتی بپردازند در حالی‌كه مسئولیت كارهای روزمره خانگی و نگهداری از بچه‌ها بر عهده زنان است. نحوه گذران اوقات فراغت بستگی كامل به كار و فراغت دیگر اعضای خانواده دارد. زنان خانه دار اوقات فراغت خود را با زمان كار و فراغت همسر و فرزندانشان تنظیم می‌كنند.
مثلا چنانكه بچه‌ها در حال درس خواندن باشند از تماشای تلویزیون اجتناب می‌كنند به عبارتی تعطیلات افراد خانه دار معمولا تابعی است از تعطیلات همسر، افراد شاغل و محصل خانواده. دیگر اینكه برخی مواقع فعالیت فراغتی زنان خانه‌دار به شكلی در خدمت به اعضای خانواده و انجام كارهای خانه می‌گذرد. مانند مربا درست كردن و یا امانت گرفتن كتاب از كتابخانه برای فرزندان. فراغت زنان خانه‌دار شكل درون خانگی دارد. درست به همان شكل كه جداسازی كار و فراغت به لحاظ بعد زمانی دشوار است، بسیاری از زنان از فضای یكسانی برای كار و اوقات فراغت بهره می‌گیرند كه عمدتا همان خانه است.
اما روزهای تعطیل
در روزهای تعطیل غالبا مشغله كاری زنان خانه‌دار بیشتر است. نگاهی به مصاحبه‌ها كاملا بیانگر این است كه زنان خانه‌دار در روزهای تعطیل مشغله بیشتری نسبت به روزهای عادی دارند. اصولا تقسیم بندی روزها به تعطیل و غیرتعطیل برای زنان خانه دار، مفهوم متفاوتی دارد؛ چراكه تیپ كار خانگی با كار بیرون از خانه متفاوت است.
به این ترتیب لازم است فعالیت‌های فراغتی متناسب با زمینه‌های فرهنگی و نوع كار خانگی برای زنان خانه دار در نظر گرفته شود؛ چراكه وقت آنها برای اوقات و فعالیت‌های فراغتی محدود است، فضاهای فیزیكی و اجتماعی كه زنان می‌توانند در آنجا به فعالیت‌های فراغتی بپردازند محدود است و در واقع گزینه‌های اوقات فراغت آنها دچار محدودیت است.
به علاوه به خانواده ها (همسران و فرزندان آنها) یادآوری شود که اگر چه خانم های خانه دار ممکن است نیاز های عاطفی خود را کمتر به زبان آورده و ابراز کنند اما باید یادمان باشد که این نیاز ها همواره باقی می ماند و از بین نمی رود و برای پایدار ماندن سلامت روانی در آنان خوب است این نیاز ها را بشناسیم. از جمله اینکه خانم های خانه دار نیز تمایل دارند مثل دیگر افراد خانه زمانی را به خود و علاقمندی های خود بپردازند بنابراین اجازه دهیم فرصت هایی را برای این امر در اختیار داشته باشند و حتی آنان را در مغتنم شمردن آن ترغیب کنیم. به این ترتیب هر چه با نشاط تر و شاداب تر در کنار ما خواهند ماند.
همشهری همراه با اضافات
تنظیم برای تبیان: کهتری
مقالات مرتبط
