تبیان، دستیار زندگی
یکی از ویژگی های انسان سالم مهارت و توانایی در برقراری ارتباط موثر و سازنده با دیگران است . مهارت در برقراری رابطه موثر از مولفه های بسیاری تشکیل شده است . یکی از این مولفه ها که علی رغم اهمیت فراوانش، کمتر مورد توجه قرار گرفته است، خودابرازی.....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

افشاگری در یک رابطه

از سلسله مهارتهای ارتباط موثر

ارتباط

یکی از ویژ گی های انسان سالم و موفق، مهارت و توانایی برقراری ارتباط موثر و سازنده با دیگران است. این مهارت می تواند در روابط ما با دیگران به نتایج مثبت و موفقیت آمیز منجر شود. این مهارت به ما کمک می کند با دیگران همکاری و مشارکت بهتری داشته باشیم، به آنها اعتماد کنیم، مرزهای روابط با دیگران را تشخیص دهیم، دوستی های مطلوب را حفظ کنیم و در شروع و خاتمه ارتباطات به طور موثری رفتار کنیم. مهارت در برقراری رابطه موثر، از مولفه های بسیاری تشکیل شده است یکی از این مولفه ها، که علی رغم اهمیت فراوانش کمتر مورد توجه قرار گرفته است، خودابرازی، خود آشکار سازی یا خود افشایی نام دارد.

خود ابرازی یا خود آشکار سازی، شامل ارائه اطلاعات درباره گذشته، برای درک واکنشهای کنونی فرد است. خود ابرازی مهارتی است که در مراحل اولیه برقراری رابطه صورت می گیرد.

اگر بخواهیم به طور کلی این مفهوم را توضیح دهیم باید بگوییم که خود ابرازی یا خود آشکار سازی، متجلی ساختن واکنش فرد نسبت به طرف مقابل در ارتباطات مختلف است. همچنین شامل ارائه اطلاعات درباره گذشته، برای درک واکنشهای کنونی فرد است. خود ابرازی مهارتی است که در مراحل اولیه برقراری رابطه صورت می گیرد. حدود خود ابرازی ، میزان خود آشکار سازی دیگران را تحت تاثیر قرار می دهد و عکس آن نیز صادق است. البته اشتباه نکنید منظور ما این نیست که در رابطه با خودابرازی، به بیان اسرار مهم زندگی خود بپردازیم بلکه مقصود این است که در شروع یا ادامه یک رابطه، به بیان یک سری مطالب ساده در مورد خود بسنده کنیم. برای مثال تصور کنید که در یک جلسه قرار است صحبت کنید و برای همین کمی احساس نگرانی و استرس می کنید. در این موقعیت خود ابرازی می تواند به کمک شما بیاید تا این احساس شما تسکین یابد. به این شکل که در آغاز صحبت خود می توانید عنوان کنید:" تصور می کنم قرار گرفتن در جمع کمی مرا مضطرب ساخته، به خاطر این دستپاچگی مرا ببخشید."

خود ابرازی یکی از ملزومات ارتباط موثر است یعنی تا زمانی که ما احساسات و یا افکار خود را آشکار نسازیم نمی توانیم انتظار داشته باشیم که دیگران با ما همراهی و همکاری کنند. اگر این مولفه نباشد اهداف مشترک نیز شکل نمی گیرد و در نتیجه هر شخص هدف جداگانه ای را برای خود لحاظ می کند.

همچنین خود ابرازی به فرد اجازه می دهد که درک خود از واقعیت را ارزیابی کند. رویدادهایی که در اطراف ما اتفاق می افتد و همچنین برداشتهایی که از رفتار دیگران داریم، غالبا توام با ابهام بوده و تعابیر گوناگونی دارد؛ در چنین مواقعی فرد واکنشها و ادراکات خود را با واکنشها و ادراکات دیگران مقایسه می کند؛ از این رو خود ابرازی می تواند به ما کمک کند هم بتوانیم نسبت به دیگران شناخت پیدا کنیم و هم به دیگران شناخت بدهیم. مثلا اینکه ما چگونه فردی هستیم و دیگران می توانند چه انتظاراتی از ما داشته باشند؟ به طور قطع تا زمانی که ما یکدیگر را نشناسیم، انتظاراتمان از یکدیگر نامناسب بوده و باعث گسسته شدن روابط می شود.

خود ابرازی یکی از ملزومات ارتباط موثر است یعنی تا زمانی که ما احساسات و یا افکار خود را آشکار نسازیم نمی توانیم انتظار داشته باشیم که دیگران با ما همراهی و همکاری کنند. اگر این مولفه مورد توجه قرار نگیرد، اهداف مشترک نیز شکل نگرفته و در نتیجه هر شخص هدف جداگانه ای را برای خود لحاظ می کند.

خود ابرازی در چه موقعیتهایی صورت می گیرد؟

1- زمانی که به دنبال دریافت تایید دیگران باشیم.

2- زمانی که خود ابرازی ما آزادانه است یعنی می خواهیم خود را معرفی کنیم و در جهت دریافت تایید دیگران نیستیم.

3- زمانی که از خودابرازی به عنوان یک راهبرد سود می بریم.  برای مثال، فردی در جلسه اولیا و مربیان سخنرانی می کند و به والدین وعده و وعیدهای بسیاری می دهد. در واقع این خودابرازی را برای آنکه دیگران را تحت نفوذ خود درآورده و به این خاطر که نفوذ خود را بر دیگران افزایش داده و دیگران را با خود همسو نماید، انجام می دهد.

خودابرازی، چه زمانهایی مناسب تر است؟

زمانی خودابرازی می تواند مناسب باشد که:

1- اقدامی اتفاقی و جداگانه نباشد، بلکه بخشی از رابطه جاری را تشکیل داده و مستمر و هدفمند باشد.

2- فرآیندی دوسویه و دو طرفه باشد.

3- با آنچه که در حال حاضر بین دو نفر و در درون آنها می گذرد، سر و کار دارد؛ بنابراین خودابرازی به گذشته باز نمی گردد.

در پایان ذکر این مطلب مهم به نظر می رسد که مهارتهایی را که تحت عنوان مهارتهای میان فردی بر می شماریم عبارتند از:

- مهارتهای برقراری یا ایجاد رابطه

- مهارتهای حفظ ارتباط

- مهارتهای استمرار ارتباط

باید در نظر داشته باشیم که خودابرازی در هر سه مهارت موجود تاثیر گذار و موثر بوده و نقش شایانی را ایفا می کند.

مریم عطاریان- بخش خانواده و زندگی

مقالات مرتبط:

در صحبت کردن تاثیر گذار باشید

بهبود روابط شما در محیط کار

تفکر خلاق، ارتباط موثر

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.