پیرمرد دو ساله!
پیشترها، عالمی در تهران زندگی میكرد كه وقتی در منبر خود این معنا را متذكر میشد كه ارزش انسان به رشد عقل اوست، از كسانی كه دور از عقل زندگی میكردند به پیرمردهای دو ساله یا هشتاد سالههای یك ساله و... تعبیر میكرد و مىگفت: من وضع آنها را با عقلشان میسنجم. یعنی، گاهی انسان نود سال سن دارد، اما هنوز خیلی چیزها را نمىفهمد و راهش را پیدا نكرده است؛ هنوز راه را از چاه، حق را از باطل، و درستى را از نادرستى تشخیص نمىدهد.
قرآن مجید مىفرماید:
«قل هل ننبئكم بالاخسرین أعمالا. الذین ضل سعیهم فی الحیاة الدنیا وهم یحسبون أنهم یحسنون صنعا».
بگو: آیا شما را از زیانكارترین مردم از جهت عمل آگاه كنم؟ آنان كسانى هستند كه كوشششان در زندگى دنیا به هدر رفته و گم شده است، در حالى كه خود مىپندارند خوب عمل مىكنند.
چنین انسانی، در سراسر زندگی دنیاییاش، راه را اشتباه رفته و خیال مىكند اشتباه نرفته است. خیال مىكند تمام حركاتش دقیق بوده و تمام داد و ستدهایى كه كرده درست بوده است و... . درست است كه این انسان هشتاد سال عمر كرده است، ولى در این هشتاد سال تنها وزن بدنش تغییر كرده و عقل او هنوز در دو سالگىاش مانده است. در روز قیامت نیز، رفتاری كه پروردگار عالم با این فرد دارد متناسب با عقل اوست كه به اندازه كودكی دو ساله است، در حالی كه رفتاری كه پروردگار در قیامت با وجود مبارك حضرت قاسم بن الحسن ، علیهالسلام، دارد، با وجود اینكه ایشان در كربلا سیزده ساله بود، رفتاری است كه با یك عقل كامل و بالغ دارد.
از مسائل عجیب دیگری كه در قرآن مجید مىخوانیم این است كه پروردگار عالم به حضرت یحیى، علیهالسلام، مىفرماید:
«یا یحیى خذ الكتاب بقوة وآتیناه الحكم صبیا».
اى یحیى، كتاب را به قوت و نیرومندى بگیر! و به او، در حالى كه كودك بود، حكمت دادیم.
حضرت یحیى، علیهالسلام، چهار یا پنج سال بیشتر نداشت كه به مقام نبوت رسید. بنابراین، معلوم مىشود كه ایشان با وجود سن كم دارای عقل كاملی بوده است كه به واسطه آن لیاقت پیغمبری را یافته است. در واقع، خداوند كودكی را به پیامبری بر نگزیده، بلكه عقل كامل و بالغی را بدین مقام منصوب كرده است.
برگرفته از سخنان استاد حسین انصاریان
تنظیم برای تبیان: شکوری