تبیان، دستیار زندگی
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه تغییر در سرفصل‌های رشته‌های علوم انسانی و ایجاد سرفصل‌های جدید را لازم دانست.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

انتقاد عضو شورای عالی حوزه از روند اسلامی‌سازی علوم انسانی
غروی

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه تغییر در سرفصل‌های رشته‌های علوم انسانی و ایجاد سرفصل‌های جدید را لازم دانست.

به گزارش مرکز خبر حوزه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمد غروی در گفت‌وگو با روابط عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در تبیین سابقه بحث اسلامی‌سازی علوم انسانی گفت: «سابقه بحث اسلامی‌سازی دانشگاه‌ها و به ویژه علوم انسانی به سال‌های اولیه انقلاب اسلامی و تاکیدی که امام‌خمینی(ره) در این‌باره داشتند بازمی‌گردد. همزمان با شروع انقلاب فرهنگی این امر به ستاد انقلاب فرهنگی محول شد و طی جلسه‌ای که این ستاد با جامعه مدرسین حوزه علمیه قم داشت، طرح تاسیس دفتر همکاری حوزه و دانشگاه به تصویب رسید که اکنون به پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ارتقاء یافته است.»

وی با بیان نقش اساسی آیت‌الله ‌مصباح‌یزدی در 2 سال اول فعالیت دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، از وی به عنوان موسس این حرکت و نخستین سرپرست نهاد فوق نام برد.

مدیر گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه همچنین به رواج دیدگاه‌های مخالف این بحث اشاره کرده و افزود: «برخی معتقد بودند که علم و دین، هر یک راهی جداگانه و مختص به خود را طی کرده و اسلامی‌سازی یا بومی‌سازی علوم قابل قبول نیست و این دیدگاه حتی در بخشی از ستاد انقلاب فرهنگی نیز وجود داشت.»

وی ضرورت اسلامی‌ و بومی‌سازی علوم انسانی را ناشی از تفاوت‌های ماهیتی این علوم با علوم طبیعی و تجربی دانسته و گفت:

«علوم انسانی علیرغم اینکه در بسیاری از مسائل برگرفته از تجربیات و تحقیقات میدانی است، منبعث از تفکرات فلسفی، انسان‌شناختی و معرفت‌شناختی خاصی نیز هست که تحت تاثیر جهان‌بینی و شرایط حاکم بر خاستگاه این علوم، شکل می‌گیرد. بر این اساس نمی‌توان ادعا داشت که در حوزه علوم انسانی، وارث علومی هستیم که بر مبنای تجربه صرف، به وجود آمده و هیچ پیش‌زمینه فرهنگی و عوامل مختلف دیگر از جمله ایدئولوژی در آن دخیل نبوده است.

وی توضیح داد:

بازنگری در علوم انسانی یا اسلامی‌سازی این علوم به معنای نفی تلاش‌های انجام گرفته در این عرصه و کنارگذاشتن آنچه که موجود است نمی‌باشد برای مثال «در علم روان‌شناسی 70 تا 80 درصد نظریات و علم موجود مشکلی نداشته و این بازنگری بایستی معطوف به تطبیق این علم با آموزه های اسلامی، با هدف دست‌یابی به علمی سازگار با احکام و مقتضیات دینی و مذهبی باشد.»

حجت‌الاسلام والمسلمین غروی در ادامه، بازنگری در علوم انسانی با رویکرد اسلامی را مهم‌ترین هدف پژوهشگاه حوزه و دانشگاه خواند و اظهار داشت: «انجام این امر در کوتاه‌مدت و بر مبنای حرکت های سطحی میسر نخواهد بود، بلکه تحقق آن در گرو فعالیت بنیادین و همه‌جانبه به وسیلة افرادی است که ضمن آشنایی با علوم انسانی موجود و نظریات مختلف، تحصیلات عالی حوزوی نیز داشته و در استفاده از منابع دست‌اول دینی توانا باشند تا پس از مطالعه و بررسی مکاتب موجود به تطبیق آن با آموزه های دینی بپردازند.»

وی با انتقاد از روند جاری اسلامی‌سازی علوم انسانی، گفت: «تعریف سرفصل‌های جدید برای رشته‌های علوم انسانی، قبل از تهیه و تدوین منابع درسی با محتوای بومی و اسلامی و داشتن اساتید دانا و آشنا به این علوم، وضعیت فعلی علوم انسانی را تغییر چندانی نخواهد بخشید و دست‌یابی به علوم انسانی اسلامی و بومی را مانع می‌شود.»

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پایان از وجود ظرفیت‌های بالایی که در حوزه و دانشگاه در این زمینه وجود دارد، به عنوان فرصت‌های راهگشا در تحقق علوم انسانی بومی‌و اسلامی یاد کرده و ضمن مثبت خواندن برخی از اقدامات صورت گرفته در نهادهای متولی امر، وجود زیرساخت‌های لازم در حوزه علمیه را یادآور شد.