تبیان، دستیار زندگی
- آیا می دانید شاهپور بختیار آخرین نخست وزیر رژیم شاه که به فرانسه گریخته بود .ماه ها قبل از حمله عراق به ایران -اسفند ماه 1358- گفته بود : صدام حسین برای ادامه حکومت خود ، با تمام قوا علیه حکومت آقای خمینی اقدام
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا می دانید ؟
شاپور بختیار

- آیا می دانید" شاهپور بختیار" آخرین نخست وزیر رژیم شاه که به فرانسه گریخته بود .ماه ها قبل از حمله عراق به ایران -اسفند ماه 1358- گفته بود : صدام حسین برای ادامه حکومت خود ، با تمام قوا علیه حکومت آقای خمینی اقدام خواهد کرد .

صدام

- تومای . ام . والی نا خدای نیروی در یایی آمریکا که در ماهنامه نیروی دریایی آمریکا سال 1364 چاپ شد ، گفت : صدام حسین وحشت خود را از عواقب ناشی از انقلاب ایران برای شاهپور بختیار ، آخرین نخست وزیر زمان شاه فاش کرد .

خائنین در خدمت کفتار متجاوز

جزایر سه گانه (تنب بزرگ ، تنب کوچک و ابوموسی) متعلق به ایران نیست و نباید بر سر آن ها با همسایگان خود کشمکش داشته باشیم. دکتر شاپور بختیار در مصاحبه با روزنامه کویتی "السیاسیه" – بیست و سوم ژانویه (1982)

در اواخر سال (1358) حکومت عراق بر آن شد تا با پاره ای از ایرانی نمایان که در خارج از کشور به سر می برند ارتباط برقرار کند. از این رو "صلاح عمر علی" نماینده وقت عراق در سازمان ملل متحد با منصور رفیع زاده رییس سابق ساواک در آمریکا تماس برقرار کرد. در آن زمان وی نقش رابط ارتشبد اویسی فرمانده پیشین نیروی زمینی را به عهده داشت. بعدها یک افسر امنیتی عراق با نام مستعار "ابونضال" وظیفه "صلاح عمر علی" رابه عهده گرفت. در اثر این تماس ها مقدمات سفر اویسی به بغداد آماده شد. وی در نخستین سفر خود به عراق که در سال (1359) انجام گرفت ، افزون بر ملاقات با بلندپایگان حکومت عراق با صدام حسین نیز دیدار کرد. هم چنین ، وی در این مسافرت با برخی از هم کاران پیشین خود نیزمانند سپهبد پالیزبان(آخرین استاندار کرمانشاهدر رژیم پیشین) و سپهبد پرویز خسروانی( فرمانده پیشین مرزبانی کشور ) در بغداد به گفتگو نشست. این دو همراه با تنی چند از نظامیان از ماه ها پیش به استخدام حکومت عراق درآمده و دست اندر کار دادن اطلاعات و نظرات نظامی به حکومت نامبرده بودند. عراقی ها بر سر ارتشبد پیشین فرش سرخ گسترده و یک فرستنده رادیویی (رادیو ایران) با امکان پخش یک ساعت برنامه در روز و مبلغی برابر با(2/1) میلیون دلار آمریکا در اختیار وی قرار دادند. هم چنین عراقی ها پیشنهاد کردند که یک پایگاه عملیاتی نیز در اختیار وی بگذارند. اویسی در طول اقامت در عراق با وزیر حنگ "عدنان خیر الله تلفاح" شوهر خواهر و پسر دایی صدام و رییس ستاد ارتش "عبدالجابر الشنشل" ملاقات کرد

پیش از اویسی حکومت عراق با شاپور بختیار ارتباط برقرار کرده بود. دکتر بختیار نیز چند بار از بغداد دیدن کرد. این دیدار ها حتی در زمان اشغال خاک ایران از سوی ارتش عراق نیزادامه داشت. بختیار در این دیدارها برابر تعهدی که به گردن گرفت "مبلغ قابل توجهی پول" و اجازه پخش برنامه ای به مدت یک ساعت در روز را به دست آورد. ارتشبد اویسی برای راه اندازی رادیویی که از سوی حکومت عراق در اختیارش گذارده شده بود تورج فرازمند مدیر عامل پیشین رادیو تلویزیون ایران را مامور اداره رادیوی مزبور کرد. باید این نکته را یاد آور شد که دو برنامه رادیویی "ایران" (اویسی) و "صدای آزاد ایران" (بختیار) نقش عمده ای در فریب مردم و نیروهای مسلح ایران به عهده داشت

شاپور بختیار طی ملاقات های مکرر با مقام ها حکوت عراق آن ها را تشویق به حمله به ایران کرد. وی در مصاحبه با مجله ژوان آفریک در ( 9 ژوئن 1982 ) اعلام کرد " به محض آغاز عملیات نظامی ایل بختیاری وارد عمل خواهد شد و از اصفهان تا اهواز را در اختیار خواهد گرفت..."

از سوی دیگر حکومت عراق در پی آن بود که با سازمان مجاهدین خلق و رهبر آن مسعود رجوی رابطه نزدیک تری برقرار کند. این رابطه در آغاز جنگ با دلالی یاسر عرفات ژرفتر و گسترده تر شد. حمله به زاغه ها و انبار های اسلحه ارتش، حمله و آسیب رسانی به کارخانه تعمیر تانک در مسجد سلیمان، خرابکاری وسیع در نیروی هوایی و از کار انداختن تعدادی از جنگنده های این نیرو، ربودن تعدادی هواپیما و قراردادن تنی چند از خلبانان در همکاری با حکومت عراق و...از جمله اقدام هایی بود که مجاهدین و همکاران آن ها در راستای منافع حکومت متجاوزگر عراق و علیه مردم ایران به عمل آورد

با توجه به این خیانت ها سازمان مجاهدین خلق گوی سبقت در خیانت به میهن را از همه ربود. در این راه تا آن جا پیش رفت که روی حزب خائن توده را نیز سفید کرد. اوج پیروزی در خیانت برای سازمان مجاهدین خلق عقد قرارداد رسمی و علنی با صدام بود.

برگرفته از کتاب " تجاوز عراق، حمایت بیگانه، خیانت خودی " نوشته دکتر هوشنگ طالع

ایران برتر

هواپیما

    - در اولین سال های تجاوز عراق به خاک ایران ، دولت مصر 200 خلبان ورزیده ی خود را جهت آموزش خلبانان عراقی و همچنین شرکت در عملیات جنگی ، به عراق اعزام کرد .

کلیک کنید

فتح خرمشهر

- رزمندگان اسلام فقط در یک روز ونیم نبرد در خرمشهر که دهها هزار سرباز عراقی مجهز به پیشرفته ترین سلاح ، تانک و تجهیزات در آنجا مستقر بودند ، این شهر را آزاد کردند  .

در خرمشهر چه گذشت ؟

مقاومت ۳۵ روزه مردم خرمشهر

اهالی شهر با کمک نیروهای پلیس و مرزبانان توانستند ۳۵ روز در برابر ارتش عراق مقاومت کنند.پس از حمله سراسری عراق درتاریخ ۱۳۵۹/۶/۳۱ عملاً خرمشهر از بعدازظهر همان روز زیر آتش سنگین ارتش عراق قرار گرفت. ارتش عراق با اجرای آتش سنگین وهجوم قوای رزمی به خرمشهر ومحاصره آن، طرح ریزی كرده بود كه هماهنگ با برنامه اشغال سه روزه استان خوزستان، خرمشهر را زیر اشغال خود گیرد.

ارتش عراق در چهارمین روز، از دو محور جاده شلمچه و جاده اهواز به دروازه های شهر رسیدند و طی چند حمله سعی داشتند به داخل شهر نفوذ كنند كه هر بار با مقاومت مدافعین عقب نشینی می كردند. با گذشت چند روز از آغاز محاصره، مردم شهرهای كوچك درقالب یگان های سپاه و واحدهای جنگ های نامنظم شهید مصطفی چمران خود را به درون شهر رساندند. ولی به دلیل مدیریت نامناسب و بعضاً کارشکنی بعضی فرماندهان ارتش و نبود حمایت لجستیکی و نبود آتش توپخانه خودی، سرانجام خرمشهر پس از ۳۵ روز مقاومت، در تاریخ چهارم آبان‌ماه ۱۳۵۹ اشغال شد.

آخرین نیروهای مدافع شهر نیز که زنده مانده بودند در سحرگاه همان روز با عبور از رود کارون شهر را تخلیه کردند.

میانجی‌گری بین‌المللی

صدام حسین در نامه‌ای که به تاریخ ۴ مهر ۱۳۵۹ به دبیر کل وقت سازمان ملل متحد نوشت، ادعا کرد که عملیات نظامی ارتش عراق که از تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ به اجراء درآمد، «دفاع پیشگیری» برای دفاع از منافع حیاتی عراق بوده‌است.

چند ماه پس از شروع جنگ، و پس از آن که عراق نتوانست در دوره کوتاه مدتی که اعلام کرده بود(یک هفته بعد در تهران) به نتایج دلخواه برسد و نیروهای ایرانی سازمان یافتند، مسئله آتش بس و صحبت‌های اولیه آن از سوی هیأت‌های موسوم به میانجی صلح مطرح شد.

دکتر مسعود اخوان کاظمی(استاد علوم سیاسی) در این‌باره چنین اظهار نظر می‌کند:

« اعلام آتش‌بس، عقب‌نشینی نیروها به مرزهای بین‌المللی، پرداخت غرامت و تعیین متجاوز از اصلی‌ترین شروط برقراری صلح بین دو کشور می‌باشد اما در سال ۶۱ هیچ یک از موارد فوق محقق نشده بود، زیرا نیروهای عراقی در مناطق مختلف هنوز در خاک ایران بودند و بازگشتی صورت نگرفته و متجاوز از سوی سازمان ملل تعیین نشده بود و تنها نماینده‌ای از کشور عربستان به طور غیر رسمی و غیرقابل استناد اعلام کرد که غرامت ایران را خواهد پرداخت.

در همان زمان دو هیأت میانجی صلح یعنی هیأتی از کنفرانس کشورهای اسلامی و هیأتی از کشورهای جنبش عدم تعهد به دفعات به ایران و عراق سفر کردند و طرح پیشنهادی خود را برای آتش بس با مقامات دو کشور در میان گذاشتند.

ابوالحسن بنی‌صدر رئیس جمهور وقت در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۶۰ نامه‌ای خطاب به آیت‌الله خمینی نوشت و پیشنهاد هیأت کشورهای غیر متعهد را به سود منافع ایران ارزیابی کرد.

بر اساس فعالیت‌های میانجی گرانه، قرار بود هیأت صلح از سوی جنبش غیر متعهدها در اواخر خرداد ۱۳۶۰ برای دریافت پاسخ دولت جمهوری اسلامی نسبت به پیشنهاد خود به ایران سفر کنند. محمد علی رجایی نخست وزیر وقت از طریق سفیر کوبا در ایران به هیأت مزبور خبر می‌دهد که «فعلاً تحولاتی در ایران در پیش است. لذا امکان پذیرش هیأت میانجی صلح از جانب ایران مقدور نیست».

عراق نیز میانجیگری کشورهای عربی را برای پایان دادن به جنگ، شدیداً رد کرد.

 آزادسازی خرمشهر

سرانجام خرمشهر پس از ۵۷۵ روز در ساعت ۱۱ صبح روز سوم خرداد سال ۱۳۶۱ در قالب عملیات بیت المقدس آزاد شد‌.

ایران در جریان این عملیات ۶٬۰۰۰ شهید (۴٬۴۶۰ شهید سپاه و ۱٬۰۸۶ شهید ارتش) و ۲۴ هزار مجروح داد‌. امام‌خمینی‌ در ۳ خرداد ۱۳۶۱ مصادف با ۳۰ رجب ۱۴۰۲ به مناسبت آزادی خرمشهر پیامی خطاب به ملت ایران صادر کردند‌. در اولین بخش این بیانیه آمده است:

« با تشکر از تلگرافاتی که در فتح خرمشهر به اینجانب شده است، سپاس بی‌حد بر خداوند قادر که کشور اسلامی و رزمندگان متعهد و فداکار آن را مورد عنایت و حمایت خویش قرار داد و نصر بزرگ خود را نصیب ما فرمود‌.  »

در عملیات آزادسازی خرمشهر که بنا به ادعای گرهارد کونزلمن، به مدیریت فرماندهان ارتش ایران بود و بسیج مردمی و سپاه پاسداران هم در کمک در جبهه‌ها بودند، حدود ۵۵۰۰ کیلومتر مربع از اراضی اشغالی از جمله خرمشهر آزاد شد، ۳۴ هزار نفر از نیروهای ارتش عراق به اسارت درآمدند و ۱۶ هزار نفر کشته شدند. ۵۱۱ دستگاه تانک و نفربر عراقی، ۳۸ فروند هواپیما و ۸۰ قبضه توپ از ارتش عراق منهدم شد.

آیت‌الله خمینی در روز ۳۱ خرداد ۱۳۶۱ گفته بود: «ما باید از راه شکست عراق به لبنان برویم. ما می‌خواهیم که قدس را نجات بدهیم. لکن بدون نجات کشور عراق از این حزب منحوس (حزب بعث عراق) نمی‌توانیم.

سربازان عراقی که در جریان آزاد سازی خرمشهر به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند مقدمه اینکه لبنان را نجات بدهیم، این است که عراق را [با تشکیل حکومت اسلامی در آن کشور] نجات بدهیم».

هنری کیسینجر ، نظریه‌پرداز سیاست خارجی آمریکا، پس از پیروزی ایران در عملیات بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر گفت: «اگر عراق جنگ را برده بود، امروز نگرانی و وحشت در خلیج‌فارس نبود و منافع ما در منطقه به آن اندازه که اینک در خطر قرار دارد، دچار مخاطره نبود و این به نفع ماست که هر چه زودتر آتش‌بس برقرار کنیم.

پس از عقب راندن نیروهای عراقی از خرمشهر، صدام حسین خواستار آتش‌بس فوری میان دو کشور شد. آیت‌الله خمینی این آتش‌بس را رد کرد و چهار شرط برای آتش‌بس قرار داد:

۱- آزادسازی قصر شیرین و عقب‌نشینی عراقیها تا مرزهای بین‌المللی ۲-پرداخت غرامت۱۵۰ میلیارد دلاری

۳-بازگشت شیعیان رانده شده از عراق

۴-برکناری و محکمه صدام حسین.

قابل ذکر است پس از آزادسازی خرمشهر باز هم دولت عراق حاضر به پذیرش شروط ایران شامل عقب‌نشینی نیروها به مرزهای بین‌المللی، پذیرش عنوان «شروع کننده جنگ» و پرداخت غرامت نبود.

جنگ ایران و عراق تالار گفتگوی پارسی فروم

تهیه و تنظیم برای تبیان : زینب سیفی