تبیان، دستیار زندگی
والتر مایولی آهنگساز، باستان شناس، نوازنده و پژوهشگر ایتالیایی جزو معدود افرادی است که در زمینه موسیقی باستانی جهان مشغول فعالیت است. مایولی متولد سال 1950میلادی در میلان ایتالیا است که تمام عمرهنری اش خود را صرف پژوهش و تحقیق بر روی موسیقی باستان و همچ
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ضبط نغمه های سحرانگیز باغ های ایرانی

والتر مایولی

برای ضبط نغمه های سحرانگیز باغ های ایرانی آمده ام

والتر مایولی آهنگساز، باستان شناس، نوازنده و پژوهشگر ایتالیایی جزو معدود افرادی است که در زمینه موسیقی باستانی جهان مشغول فعالیت است.

مایولی متولد سال 1950میلادی در میلان ایتالیا است که تمام عمرهنری اش خود را صرف پژوهش و تحقیق بر روی موسیقی باستان و همچنین بازسازی سازهای ماقبل تاریخ کرده است.

آنچه مایولی در مورد کارش می گوید معرف دو حوزه متفاوت در موسیقی است که در آن بجای پرداختن به اصوات ملودیک و سازهای امروزی بیشتر با کشف و ضبط اصوات موجود در طبیعت و همچنین باز سازی موسیقی انسان های دوره باستان همراه است و همین امر او را در طول این سال ها به دنبال خود کشانده است ولی ائ اعتقاد دارد امروزه دیگر از جریان زندگی انسان ها حذف شده و یا در حال نابودی است.

مایولی تمامی اصوات موجود در طبیعت را برای انسان مفید و حیاتی می داند و از این رو است که سال های متمادی از عمر خود را صرف ضبط این اصوات در سراسر دنیا کرده است. او همچنین سازهای اولیه انسان را الهام گرفته از این اصوات طبیعی می داند.

متوجه شدم نقاشی هایی به نام گل و مرغ در ایران وجود دارد که برخی از آنها 500 سال قبل تر از نمونه های مشابه درایتالیا کشیده شده است .

والتر مایولی آهنگساز، باستان شناس، نوازنده و پژوهشگر ایتالیایی جزو معدود افرادی است که در زمینه موسیقی باستانی جهان مشغول فعالیت است.

این آهنگساز در ادامه سفرهای پژوهشی خود چند هفته است به ایران رسیده و قصد دارد تا پروژه ای را با عنوان"نغمه سحر انگیز باغ های ایرانی" در کشورمان به نتیجه برساند. البته حضور والتر مایولی در خبرگزاری مهر با چمدانی پر از سازهای ارزشمند عهد عتیق روم که مانند یک موزه سیار خود نمایی می کرد و نواختن آنها آنقدر عجیب بود که بخشی از مصاحبه را تبدیل به گپ و گفت دوستانه ای در مورد این سازها و صدای آنها بدل کرد.

انتشار 3 کتاب در حوزه موسیقی، انتشار 9  آلبوم صوتی، برگزاری کنسرت های متعدد، انجام بخشی از موسیقی فیلم گلادیاتور با استفاده از موسیقی روم باستان و همچنین انجام پروژهای متعدد تحقیقاتی و پژوهشی در حوزه موسیقی باستان در کشورهای مختلف جهان از جمله فعالیت های این هنرمند ایتالیایی محسوب می شود. در این مصاحبه پروین بهمنی(خواننده موسیقی قشقایی)، به همراه دامون و اشکان شش بلوکی(مترجم و اعضای گروه همراه مایولی)نیز حضور داشتند که در ادامه گفتگوی مهر با این موسیقیدان ایتالیایی را می خوانید :

آقای مایولی مختصری در مورد خودتان و همچنین سفری که این روزها به ایران داشته اید توضیح دهید.

والتر مایولی : تخصص اصلی من درباره موسیقی ما قبل تاریخ و موسیقی دوره باستان است که در حال حاضر در دنیا آدم های کمی در این حوزه فعالیت می کنند. درباره سفر به ایران نیز باید بگویم که من برای انجام پروژه "نغمه سحر انگیز باغ های ایرانی" به ایران آمده ام. این پروژه به صداهایی مربوط می شود که در باغ های ایرانی شنیده می شده است مانند صدای پرندگان، حیوانات، صدای آب و... .

البته قبل از اینکه امروز به خبرگزاری مهر بیایم نیز از موزه موسیقی ایران بازدید کردم که سازهای ایرانی داخل آنجا بسیار برایم جالب و زیبایی بود. با آقای مرادخانی(ریاست موزه) نیز درباره اهمیت این سازهای باستانی بسیار صحبت کردیم و قرار شد که بعد از بازگشایی موزه موسیقی ایران در آنجا درباره برخی مسائل تخصصی سخنرانی کنم و احتمالا کلاس هایی داشته باشم.

قرار است چه اتفاقی در پروژه"نغمه سحر انگیز باغ های ایرانی" روی دهد؟

نقاشی های به جا مانده از گذشته در ایران با نوشته های شعرای بزرگ فارسی زبان به خوبی مطابقت می کند. در واقع آهنگ طبیعت در تصاویر باستانی همان نغمه سحر انگیز باغ های ایرانی است. صدای زیبا و خارق العاده پرندگان، حشرات، صدای بازی آب و آواز باد میان برگ های درختان و صداهایی که همانند تصاویر ماندگار و قابل وصف خواهند بود.

پروژه ما مربوط به ضبط صداهایی است که در باغ های ایرانی به گوش می رسد و در این راه می خواهیم کمپانی را تدارک ببینیم که این محیط ها را زنده نگاه دارد. قصد ما ایجاد مناظر صوتی است که انسان در آنجا به آرامش می رسد. در حال حاضر یکی از مشکلات مهم جوامع امروزی آلودگی ها ی صوتی است که در همه جا باعث آزار انسان می شود. ما قصد داریم تا با استفاده از تصاویر نقاشی های قدیمی و همچنین اشعار شاعران قدیمی، مناظری از باغ های قدیمی ایرانی را بازسازی کنیم و از پرندگان و اصواتی که در اشار از آنها سخن به میان آمده صداهایی را ضبط کنیم.

برای صدابرداری این طرح از ابزارو آلات مدرن استفاده می شود که شنونده گویی صدای موسیقیایی طبیعت را همانند ارکستر بزرگی در گوش خود احساس کند. کاری برای بازیابی فضایی که در آن نغمه های دل انگیز طبیعت در فصل های بهار و تابستان در باغ های کشور ایران به گوش می رسند. جیزی که خوشبختانه بعد از هزاران سال هنوز از طبیعت پاک ایران نشئت می گیرد و به حیات خود ادامه می دهد. این کار با در آمد اقتصادی نیز همراه خواهد بود.

مایولی متولد سال 1950میلادی در میلان ایتالیا است که تمام عمرهنری اش خود را صرف پژوهش و تحقیق بر روی موسیقی باستان و همچنین بازسازی سازهای ماقبل تاریخ کرده است.

آیا نمونه ای از این باغ های صوتی قبلا ساخته شده است؟

بله، من نمونه آن را در "پومپی" در نزدیکی شهر ناپل که از قدیمی ترین اماکن کشور ایتالیا است کار کرده ام. ما چنین پروژه ای را با استفاده از نقاشی های قدیمی مربوط به دو هزار سال قبل ایتالیا انجام دادیم. در آنجا صدای پرنده هایی را که در نقاشی ها آمده بود ضبط کردیم و با ترکیبی از صدای آب و صدای محیط، مناظر صوتی را به وجود آوردیم که برای انسان بسیار آرام بخش و روح نواز است. ما حتی قصد داریم این صدا ها را به شکل یک ارکستر ضبط و منتشر کنیم.

در هنرهای سنتی ایرانی نوعی از نقاشی به نام گل و مرغ وجود دارد که شبیه به همین تصاویری است که شما از ایتالیا روایت می کنید.

بله؛ این نقاشی هایی که ما در ایتالیا داریم مربوط به دو هزار سال قبل است در حالی که متوجه شدم نقاشی هایی با نام "گل و مرغ" در ایران وجود دارد که برخی از آنها 500 سال قبل تر از نمونه های ایتالیایی کشیده شده اند و از این جهت از ما جلوتر بوده اند. متاسفانه در اروپا چیزی از باغ های ایرانی نمی دانند. هدف ما از پرداختن به پروژه"نغمه سحر انگیز باغ های ایرانی" در واقع ایجاد ارتباط بین موسیقی کهن ایران و موسیقی کهن ایتالیا است که بسیار می تواند جالب توجه باشد. من نمونه هایی از سازهای ایتالیایی را نیز همراه خود به اینجا آورده ام که برخی از آنها را شما در روی میز مشاهده می کنید. بسیاری از اینها شبیه به سازهای ایرانی است.

سازهای شما بیشتر شامل سازهای قدیم روم است از سازهای قدیم ایرانی نیز چیزی پیدا کرده اید؟

بله، من ساز تنبور را که از سه سیم تشکیل می شده و به آن در دوره روم باستان "پنتور" می گفتند را دیده ام؛ رومی ها از این ساز استفاده می کردند.

ساز تخصصی خود شما چیست؟

من متخصص فلوت ها و انواع سازهای بادی قدیمی هستم. نمونه های بسیار ارزشمندی از این سازها را همراه خود آرده ام که اگر ساکم را باز کنم نیم ساعت برای بستن دوباره آن زمان می برد. برای مثال این سازی که می بینید کوچکترین نی موجود است که از یک استخوان تشکیل شده است. یا این یکی که نوعی دیگری از ساز ایتالیایی است که دو نی را هم زمان می نوازند. در ایران نیز در منطقه سیستان و بلوچستان به آن دونلی می گویند.

شیرمحمد اسپندار را که تنها نوازنده این ساز در ایران است می شناسید؟

بله. (بلا فاصله بخش از موسیقی شیر محمد اسپندار را اجرا می کند.) ما این ساز را بصورت پولی فونیک می نوازیم یعنی یک ملودی در با هردو نی می نوازیم و این در حالی است که در بلوچستان با هرکدام از این نی ها یک ملودی متفاوت را می نوازند.

برگردیم سر بحث باغ های صوتی؛ شیوه کاری شما به چه شکلی است؟

ما پیش از هر چیز نوشته های قدیمی را پیدا می کنیم در این نوشته ها به طور مثال از یک نو خاص از بلبل صحبت می کند که تصویر آن به 2000 سال قبل باز می گردد. من صدای این بلبل را که بسیار کم یاب است ضبط کرده و درکنار مجموعه ای از این دست قرار می دهم. در پروژه پومپی ایتالیا تهیه کننده این کار میراث فرهنگی ایتالیا به همراه یک موسسه باستان شناسی امریکایی به نام کمپوس راس بود.

آیا صداهای طبیعی مانند صدای همین پرندگان نیز در طول تاریخ نیز تغییر کرده اند؟

نه، صداهای طبیعی هیچ تغییری نکرده اند چرا که پرندگان خودشان هستند.

با توجه به اینکه به نظر می رسد صدای طبیعت در مناطق مختلف دریا،حنگل و... متفاوت است آیا این موضوع در مورد صدای مناطقی مانند باغ ها و.. نیز صادق است؟

با شما در این زمینه موافق هستم . من در ایران صدای پرندگان را نیز شنیده ام که با نمونه هایی که در جاهای دیگر شنیده ام بسیار متفاوت است. حتی صدای جیرجیرک ها نیز با آنچه من در ایتالیا شنیده ام متفاوت است.

به نظر شما تمام صداهای طبیعی مفید و گوش نواز هستند؟

این صداها برای انسان یک نوع درمان محسوب می شوند و ما از آنها در موسیقی درمانی استفاده می کنیم.

اما گاهی اوقات صدای یکنواخت و بیش از حد تکراری برخی جانوران مانند جیر جیرکها، قورباغه ها و...در طبیعت آزار دهنده است.

متوجه شدم نقاشی هایی به نام گل و مرغ در ایران وجود دارد که برخی از آنها 500 سال قبل تر از نمونه های مشابه درایتالیا کشیده شده است

نه من نمی توانم چنین چیزی را باور کنم. چنین صداهایی شارژ کننده آدمها هستند. این صدای تکنولوژی و ماشین ها است که از حد ظرفیت انسان بیشتر است. این صداها برای محیط های مختلف بسیار زیبا است.

طرح نغمه های باغ های ایرانی کارکردهای دیگری نیز می تواند داشته باشد؟

بله، حاصل آن را می تواند به شکل ضبط شده در اماکن فرهنگی و تجاری مانند موزه ها، تالار ها و نمایشگاه ها و فروشگاه هایی از قبیل صنایع دستی معروف ایرانی در تمام دنیا مورد استفاده قرار داد.

حاصل این پژوهش را می توان به شکل ضبط شده در اماکن فرهنگی و تجاری مانند موزه ها،  نمایشگاه ها و فروشگاه هایی از قبیل صنایع دستی ایرانی در تمام دنیا مورد استفاده قرار داد .

همچنین برای  مستند سازان و در فیلم ها نیز قابل استفاده است. برای مثال وقتی شما این صداها را در یک فروشگاه فرش فروشی استفاده کنید کسی که وارد این مکان می شود به یک باره احساس می کند وارد یک باغ ایرانی شده است. این کار بسیار ظریفی است و درست مانند حرکت قلمو بر روی بوم نقاشی می ماند. ما می خواهیم خود این مناظر را بازسازی کنیم و به مانند یک ارکستر تمام این صداهای طبیعی را داشته باشیم. برای این کار ترکیب صداها و میکس صداها صورت خواهد گرفت. این مانند یک تابلوی موسیقایی خواهد بود. سولیست یا تکنواز در این ارکستر صدای آب و حوض وسط باغ خواهد بود. صدای آب بقیه پرندگان را به دور خود جمع می کند. این موضوع فراتر از یک ژانر موسیقایی است و برای زندگی بهتر ضروری است.

ما در ایران نیز باید تصاویر قدیمی را پیدا کنیم و اشعار شعرایی که از پرندگان صحبت کرده اند را پیدا کنیم و در نهایت به ضبط صدای پرندگان توصیف شده در آنها اقدام کنیم. البته در حال حاضر ما مشغول صحبت با تهیه کننده این کار هستیم.

این صداهای طبیعی را از طریق سازهای ساخت دست بشر نیز می توان تولید کرد؟

چیز شبیه به آن را می توان انجام داد. کلکسیون سازهای بازخوانی پرنده ها را داریم که با سازهایی می توان شبیه به صداهای طبیعت را ایجاد کرد.

آیا این پروژه با همکاری وزارت میراث فرهنگی ایتالیا انجام می شود؟

نه؛ این کاردیگر بر عهده ایرانی ها است البته اگر تمایل داشته باشند. برای هر ایرانی خوشایند خواهد بود که صدای باغ های مملکتش را بشنود. با وجود این ایرانیان هستند که باید به فکر جمع آوری و اجرای این طرح باشند.

تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی